He ture hei whakamana i te Kawana ki te whakahaere etahi tikanga me etahi ritenga kua takoto mo nga Karaati mo etahi whenua i te Takiwa o Mangonui, i te Porowini o Akarana. (30 o Akuhata, 1874.).
He Ture hei whakamana i te Kawana ki te whakahaere etahi tikanga me etahi ritenga kua takoto mo nga Karaati mo etahi whenua i te Takiwa o Mangonui, i te Porowini o Akarana
He Ture hei whakamana i te Kawana ki te whakahaere Whakaingoatanga. etahi tikanga me etahi ritenga kua takoto mo nga Karaati mo etahi whenua i te Takiwa o Mangonui, i te Porowini o Akarana.
[30 o Akuhata , 1874.]
A notemea i tetahi huinga i karangatia e William Bertram White (Te Waiti) tetahi o nga kai-whakahaere o te Kuini, ratou ko nga Tangata Maori kua oti nei te korero i te takiwa o Mangonui, hei rapu i tetahi tikanga e taea ai te whakatika i te he i uru ki roto ki taua Tiwhikete, whakaaetia ana e taua kai-whakahaere me nga Tangata Maori ano hoki, mehemea ka puta tetahi karaati i te Kawanatanga ki nga Maori mo nga eka e 99 i te kokorutanga o Taimaro, me tetahi atu karaati ano hoki ki aua Tangata Maori mo nga eka 649 i Waimahana, e tata ana ki Taimaro, hei reira ka whakahokia mai e aua Tangata Maori te Tiwhikete kia whakakorea; a notemea i runga i te tikanga o taua whakaeetanga kua tukua mai e aua Tangata Maori taua Tiwhikete, a kua whakakorea taua Tiwhikete e tetahi o nga kai-whakawa o te Kooti Whakawa Whenua Maori; a he mea tika kia whakamana te page 2Kawanatanga i taua kupu i whakaaetia ra, me te tika ano hoki kia whakawhiwhia te Kawana ki tetahi mana kia taea ai e ia te whakatau i aua whenua ki nga tangata e whai take ana ki te whenua.
Na tenei ka hanga e te Runanga Nui o Niu Tireni kua huihui mai nei ki roto ki te Paremete i runga hoki i te mana o taua Runanga nga ritenga kua tuhia i raro nei:—
1. | Ko te ingoa poto mo tenei Ture ko "Te Ture mo nga Karaati o Taimaro me Waimahana, 1874." |
2. | E tika ana ma te Kawana e karaati etahi o nga whenua i roto i te apititanga. Ka tika i runga i te Ture ma te Kawana i muri i te hanganga o tenei Ture, e hanga Karauna Karaati mo aua piihi whenua e rua kua tuhia nei ki te apititanga e mau ana i raro iho nei, mo nga tangata e mau nei o ratou ingoa ki te rarangi tuarua o taua apititanga, ko nga ingoa o aua tangata kua whakanohoia ki te taha o aua pihi, i runga i nga tikanga here hei arai i te hoko aha ranei ki ta te Kawana i roto i tana Runanga i pai ai. Engari me whakaae nga tangata o nga karaati ki te tango i nga whenua kua whakaritea hei whakaea i o ratou take aha ranei ki nga whenua i uru ki roto ki te Tiwhikete i whakahokia e ratou kia whakanoatia, kua oti te korero i runga ake nei. |
3. | Whakatikanga o te whakanoatanga o te Tiwhikete. Ko te whakanoatanga a te Kai Whakawa o te Kooti Whenua Maori, i taua Tiwhikete i whakahokia e nga tangata Maori kia peneitia me te tikanga kua oti nei te korero, ko taua whakanoatanga ka whakamana inaianei, a ka kiia, ka whakaaetia hoki kia mana mai i te ra o te whakakorenga o taua Tiwhikete. A ka whakakorea rawatia nga tikanga katoa e taimaha ana i runga i te whenua i uru ki roto ki taua Tiwhikete e nga tangata o roto o te karaati, o ratou tukunga iho ranei. |