Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

[Native Reserves Act 1873]

Whakaritenga Takiwa Me Te Whakaturanga Komihana. — Nga tikanga e tau ana hi runga ki a ratou

Whakaritenga Takiwa Me Te Whakaturanga Komihana.
Nga tikanga e tau ana hi runga ki a ratou

5. Mo nga tikanga o tenei Ture kia rite e tika ana ma te Kawana E ahei ana te whakarite takiwa. i roto i tona Runanga e wehewehe te Koroni kia whai takiwa ana, e tika ana hoki kia wehewehea atu e ia aua takiwa kia whai tekiona ana, a mana ano hoki e whakanekeneke i etahi taima nga rohe o aua takiwa.
6. Mo ia takiwa mo ia tahiwa kua whakaritea i raro i nga tikanga Me whakatu komihana. o tenei Ture ka whakaturia e te Kawana i roto i tona Runanga tetahi apiha, a ko taua apiha ratou ko nga mea e whakaturia peratia ano i muri i a ia ka kiia hei Hunga kotahi e whakaturia takitahitia ana, kia mutu tetahi ka whakaturia ko tetahi, ka whakaingoatia ko "Te Komihana Whenua-Rahui Maori o te Takiwa o," a ka tu tonu ia Komihana ia Komihana Whenua-Rahui Maori i roto i te wa e tika ana tona mahi.
7. Kei roto i nga takiwa katoa, ia takiwa ia takiwa, e whakaturia ana i raro i tenei Ture me whiriwhiri e nga Maori e noho ana i roto i taua takiwa, i roto i a ratou whaka-maori ano, i runga i etahi tikanga e whakaritea e te Kawana i roto i tona Runanga, kia tokotoru tangata hei Komihana Kai-awhina, a ko ratou tahi ko te Komihana Whenua-Rahui Maori, kua whakaturia ra i runga i te tikanga kua oti te whakaatu i runga ake ra, ka waiho hei Poata Tohutohu mo te whakahaeretanga o nga wahi-rahui Maori i roto i taua takiwa. Kei ia Poata kei ia Poata pera, ka waiho te Komihana Whenua-Rahui Maori, i whakaturia peratia me te mea kua kiia ki runga ra, ka waiho ia hei Tiamana. Ma te Komihana Whenua-Rahui Maori i etahi taima, ara i nga taima e maharatia ai e ia he tika, e karanga he huinga o te Poata, a ma te nuinga o nga tangata o taua Poata e whakarite iho e whakaoti iho nga tikanga katoa mo runga i nga wahi-rahui Maori i roto i te takiwa i whakaturia ai ratou; a e kore e tika te hoko te riihi te hoko-whaka-whiti ranei, o tetahi wahi-rahui Maori ki te kore e matua oti i te Poata page 4taua whakaotinga iho i nga tikanga katoa mo runga i nga wahi-rahui Maori, me te tuhinga hoki kia oti ano e ratou te tuhi i ta ratou whakaotinga ki te pukapuka tuhinga o nga mahinga a te Poata.
8.Mana kia whakawa, kia whakawakia ranei. Ko nga Komihana Whenua-Rahui Maori katoa, ia Komihana ia Komihana, mo runga i nga tikanga o tenei Ture, ka kiia hei Kai Tiaki ia i nga whenua ka waihotia ki a ia, me nga moni katoa e riro mai ana ki a ia i runga i tona Komihanatanga, a tenei ka whakaaetia ia i runga i tona ingoa Komihana kia whakawakia, kia whakaritea ranei kia whakawakia, i runga i nga tikanga o te whakawa, nga tono me nga whakawhakanga me nga aha noa atu, ahakoa he whakawa kirimina hiwhiri ranei, i runga i to te ture tikanga i to te tika noa atu ranei, mo nga whenua-rahui Maori i roto i tona takiwa, mo nga moni taonga hoki me etahi atu hanga katoa kua waihotia tikatia ki ta te ture ki a ia takoto ai i runga i tona ingoa Komihana Whenua-Rahui Maori.
9.Te tikanga o te tono ki nga Komihana kia utu moni ratou i runga i a ratou mahi. E kore te Komihana Whenua-Rahui Maori e kiia kia utu moni i ana moni ake ano mo ano mahi i whakahaerea e ia i runga i nga ritenga me nga tikanga o tana Komihanatanga—haunga ano ia nga meatanga i ata whakarerea e ia tana mahi a he iho, i ata whakahe marire ranei ia i te mahi.