Ki a Henare Rata,—

E hoa, tenei ta matou pukupuka mau e mau atu ki te Runanga o te Kawanatanga kua hui mai nei ki te Paremete o Poneke.

E hoa ma e te Runanga Nui, tenei ano te mate nui o matou o nga tangata Maori o konei, ka whakaatutia ano e matou ki a koutou ma koutou e titiro iho, notemea he mate nui rawa tenei mate no te Maori, ka maha nga tau e tohe ana ki te Kawanatanga o Nepia, kihai kia whakaaetia mai.

Ko taua whenua no mua i hokona e Hori Nia te Aroatua, i hokona atu ki Poneke, no to matou rongonga kua hokona e Hori a te Umuopua, ka whakahe matou nga mea i noho i te kainga nei.

No te taenga mai o Te Makarini ki te hoko i Porangahau, ka tonoa e matou kia wahia taua whenua i hokona e Hori i Poneke; ka whakaaetia e to Makarini taua tono a matou i Porangahau

I muri iho ka tonoa mai e Te Makarini te kai ruri a Pirihe hei wahi mo taua whenua mo te Umuopua. Ka haere matou ko te kai-ruri ko Pirihe ki te wahi i taua whenua i tonoa ai e matou ki a ai ki a Te Makarini i Porangahau ka wahia taua whenua. Ko te taha ki te Umuopua hei ritenga mo te moni a Hori Nia Te Aroatua i tango ai i Poneke, ko te taha ki Whenuahou ki nga Maori i marama tonu te whakaotinga a te Makarini, kihai i wahia pouritia a te Umuopua hei ritenga mo te moni i tangohia e Hori Niania, kihai i pouri te wehenga i Whenuahou ki nga Maori.

I muri iho i taua wehenga a Te Makarini i te Umuopua ki te pakeha ko Whenuahou ki nga Maori, katahi matou ka tono ki te Kawanatanga o Nepia kia whakaputaia mai e Te Onetini nga moni o te reti o taua whenua i wehea mai mo nga Maori.

Ko nga hipi hoki a Te Onetini e noho ana i runga i taua whenua kai ai i nga tarutaru, ka whakaaetia e Te Makarini ta matou tono ki te moni, ka homai ki a matou te moni o nga tarutaru, e £24l. Ka rua a matou tononga ki te Kawanatanga, me te whakaaetia mai ano e Te Makarini, ko te tono mo te whenua i mua, muri iho ko te tono ki te moni whakaaetia anake e te Kawanatanga o Nepia a matou tononga atu ki a ia, kaore i whakaae pouritia mai a matou tononga atu ki te whenua ki te moni e te Kawanatanga, i mohio tonu atu matou i tono marama tonu atu matou nga Maori, i whakaae marama tonu mai te Kawanatanga. Kei muri iho i enei tononga a matou ka rua nei katahi ka tohe atu matou ki te Kawanatanga o Nepia ki te Kooti Whenua hoki kia whakatuturutia taua whenua a Whenuahou ki a matou ki nga Maori. Katahi ka kiia mai e taua Kawanatanga, kaore e marama kua riro tena whenua a Whenuahou i to hoko a Hori i Poneke. Ka kiia atu e matou, e tika ana kua whakaritea e matou te hoko a Hori Te Aroatua ki te taha ki te Umuopua. Ko to taha ki Whenuahou mo te Maori kua tukua mai e Te Makarini a Pirihe ki te ruri, wehea ana ko te Umuopua mo te moni a Hori, ko Whenuahou mo te Maori, ana kei nga tari e takoto ana te mapi a Pirihe kei Nepia e takoto ana. Katahi ka kimihia te mapi a Pirihe e te Kawanatanga o Nepia ka kitea i te tari e takoto ana, ka kiia mai e taua Kawanatanga e tika ana te mapi o Pirihe te kai whakahe, he kore ritenga i kiia ki te pukapuka mo te Maori taua whenua a Whenuahou.

No enei tikanga a taua Kawanatanga o Nepia, katahi ka mahara ake matou ki nga mahara a taua Kawanatanga kia mohio rawa ratou ki te ritenga a te Maori ki te makutu, ina hoki na taua Kawanatanga ano i ata tono mai a Pirihe ki te wehe i taua whenua ko te Umuopua hei te Pakeha, ko Whenuahou mo te Maori, tonoa atu ana e matou te moni mo to reti o taua wahi i wehea mai mo te Maori, mo Whenuahou, i marama tonu te tononga atu me te homaitanga i te moni i marama tonu. Ne te kinga atu kia whakatuturutia te whenua ki a matou ki nga Maori, katahi nei ano ka makututia mai matou e te Kawanatanga, ka mate matou te patu, mawai ra matou te Maori e whakaora i tenei mate kohuru. Kotahi tonu te tangata nana i hoko atu i Poneke tenei whenua, e whakaatu ana tenei i nga mea, i toe mai kei runga kei taua whenua e noho ana, i te wehenga mai i taua whenua mo te Maori,