Paremata Maori: Waipatu 1893
Paraire Mei 26th, 1893
Paraire Mei 26th, 1893.
Tiamana: E tu ake ana ahau ki te whakamarama i te ruri o te Whare mo runga i te kuorumu.
page 70Ka panuitia atu te motini, "Me whiriwhiri tetahi komiti hei whakaotioti i nga mahi o te Hui e toe ana."
Koia enei konga ingoa o te komiti:—
1 | Takarangi |
2 | Henare Matua |
3 | Peni Te Ua |
4 | Mohi Tawhai |
5 | H Te Awe Awe |
6 | R Aperahama |
7 | A Te Kume |
8 | N Patuawa |
9 | H Paea |
10 | W. Kaitaia |
11 | Paora Ropiha |
12 | Tamahau |
13 | M Te Atahikoia |
14 | Wi Pere |
15 | Nikaore |
16 | Rone Rangihena |
17 | H Te Wake |
18 | Wiremua Ihia |
19 | R P Kawatupu |
20 | Wi Katene |
21 | Papanui Tamahika |
22 | Hapi Puketapu |
Pirimia: Aha koa kore e tino oti ia tatou nga mahi nei, he aha koa me mahi kia tino oti, Me whakaiti iho nga tangata o te whare i naianei. kia 15 ka mana ai te noho o te whare. I tera tau, kotahi tonu te tangata na ana i mahi nga mahi katoa. Nui rawa tona kaha. Kaore rawa aku kupu whakahe kia Mangakahia. Kia tae a R. Wharerau ki tona kainga ka tuku mai ai i nga pukapuka katoa o te kotahitanga kia whakatoputia.
Ki taku mahara e taumaha rawa nga ruri o te Paremata Pakeha, no reira ka tangohia mai e ahau konga mea ngawari anake. Mehemea e whakaae ana tenei Whare kia whai-mana tenei kawanatanga ki te whakahaere i aua ruri, pai noa atu, a mehemea e kite ana tetahi etahi ranei o nga ruri, mo tera tunga o te Paremata ka tirotiro ai.
H. Ropiha: E tautoko ana ahau i tenei korero. E mea ana ahau kia tere ai te oti.
Makaore E whakapai ano kinga kupu a te Pirimia. Me perehi aua ruri i naianei, a ka tuku ki ia wahi ki ia wahi, kia tu rawa ake te Paremata, kua marama nga mema.
Kaitaia: E tautoko ana ahau mo nga ruri o te whare; engari mo nga pire, e mea ana ahau ma te komiti ano e tirotiro.
A. Te Kume: E whakaae ana ahau ki nga kupu a te Pirimia. Pai noa atu ma te kawanatanga e mahi nga ture. Aha koa e taumaha ana, nga ture o te Paremata, e pai noa atu ana ahau. E he rawa ki au ma nga mema e hanga he ture.
Mohi Tawhai: E tautoko ana ahau i tenei kupu. E hanga ana tatou i tenei ruri mo tatou ano e hara i te mea mo nga iwi nei. E tautoko ana ahau kia 15 mo te kuorumu. E whakaae ana ahau kia mahia nga ruri mo nga whare e rua
R. Huru: E tautoko ana ahau i nga kupu a Mohi Tawhai.
Kawatupu: E tautoko ana ahau, a e turaki ana, kua hoki rawa te kuorumu o te whare i te koata o nga mema.
H. T. Wake: Kanui taku wehi moku ano, kei tahuri mai te mea nei ko ahau. E hara ahau i te tangata mohio ki te hanga ture.
Waiho ahau kia hinga iho i runga i taku tunga mema nei. Mehemea ka whakaotia e te komiti whiriwhiri, ka mana katoa. E inoi ana ahau kia unuhia taku ingoa i roto i te komiti whiriwhiri. Mo te korero mo nga mema nei, kaore aku kupu.
Kaore ahau e matau ana tera pea ahau e haere mai a tera tau, kaore ranei. Kaore ahau e hoki ka whakinokino i a tatou mahi. I runga i te pire kua paahitia nei, e kore rawa ahau e kaha ki te mau haere i te kirihipi.
Pirimia: Mo te kupu a te mema kua noho ihe nei; koia nei te take i whakanohoia ai to ingoa ki roto i te komiti whiriwhiri nei, kia kaha ai koe ki te whakahe i nga mahi a te kawanatanga. Me motini rawa i te tuatahi ka mana ai te unu i to ingoa ki waho.
Mehemea ka haere mai tetahi tangata hei riiwhi mo tetahi o nga mema, kaore e whakaaetia kia tu ki roto i te whare.
Ko te mema e hiahia ana kia unuhia tona ingoa ki waho i te rarangi ingoa o nga mema, me hoki ka mea kia pootitia mai ano he mema mo tona tunga.
N. Hare: Mehemea mo tenei taima page 71tenei kuorumu ka pai ahau, engari mehemea mo tera tau kaore ahau e pai.
Tena, mehemea ka kore e tae mai te mema ka pewhea ?
Tiamana: Mehemea he mate ka ora tonu tona ingoa, engari mehemea he noho pokanoa ka ruihi tona nohoanga.
Kaitaia: Me pewhea nga mema i he o ratou whakaaringa, a mehemea ranei e whai mana an aua tu mema ki te tu tonu mo nga tau e tu mai nei ?
Timoti Whiua; E whai mana tonu ana i te mea kua whakamanatia e te komiti hei mema pumau.
Mangakahia: Me waiho kia 30 hei kuorumu mo te mutunga o te Paremata.
E tautoko ana ahau ma te kawanatanga e hanga nga ture.
Paahitia ana ma te kawanatanga e mahi katoa nga korero o te kotahitanga.
Paahitia ana hoki e te whare kia mana te kuorumu 15 ki te mahi i nga mahi mama, kaore i nga mea taimaha.
Pika: Kaore ahau e ahei te tuku atu i te pooti mo te kuorumu o te Whare Ariki.
Pirimia: E hiahia ana ahau kia mauria te whakaotinga o nga mahi ki Waiarapa. Koia tenei ko te kawanatanga: —
- Raniera Wharerau
- Timoti Whiua
- Paraone Tumuiarangi
- Whatahoro (Pirimia)
I tukua ki te whare, a paahitia ana.
Pirimia: Me whakataturu ki te 12 onga ro o Aperira 1894 te ra mo te Paremata ki Turanga. (Paahitia ana.)