Paremata Maori: Waipatu 1893
Taite, Mei 18Th, 1893
Taite, Mei 18Th, 1893.
10 A.M.
Pika: Mehemea he motini me tuku mai.
Mangakahia: E motini atu ana ahau kia whakaaturia mai ki whea ranei te Paremata tu ai a tenei tau e tu mai nei.
A. Kume: E mea atu ana ahau kia noho tonu te hui i te Waipatu nei.
Reweti: Me unu tenei korero mo te 2 p.m.
Toroaiwhiti: E tautoko ana ahau.
Pika: Konga mea e pai ana me ki mai Ae. Paahitia ana.
Ka panuitia atu te motini a Meri Mangakahia, he tono kia whai mana nga wahine ki te pooti.
R. Aperahama: Me haere mai a Meri Mangakahia ki te whakamarama i tenei motini.
H. K. Taiaroa: E tautoko ana ahau i tenei motini, i te mea kanui nga wahine whiwhi whenua a ka mahi noa atu ko tatou ki te mahi ture atu mo o ratou whenua I oti hoki i tera tau kia kohi nga wahine i te £1 0s 0d, na reira me whai mana nga wahine ki te pooti.
Pika: Ka tonoa atu a Meri Mangakahia.
Mo te 2 p.m. ka noho te whare.
2 P.M.
Pika: Ko te kai motini i naianei.
Meri Mangakahia: E whakamoemiti atu ana ahau kinga honore mema e noho nei, kia ora koutou katoa, ko te take i motini atu ai ahan, ki te Tumuaki Honore, me nga mema honore, k a mahia he ture e tenei whare kia whakamana nga wahine ki te pooti mema mo ratou ki te Paremata Maori.
Ka whakamarama ahau i te page 63take i tino tino ai ahau kia whakamana nga wahine maori ki te pooti, a kia tu hoki he mema wahine ki roto i te Paremata Maori.
1. | He nui nga wahine o Nui Tireni kua mate a ratou taane, a he whenua karati, papatupu o ratou. |
2. | He nui nga wahine o Nui Tireni kua mate o ratou matua, kaore o ratou tungane, he karati, he papatupu o ratou. |
3. | He nui nga wahine mohio o Nui Tireni kei te moe tane, kaore nga tane e mohio ki te whakahaere i o raua whenua. |
4. | He nui nga wahine kua koroheketia o ratou matua, he wahine mohio, he karati, he papatupu o ratou. |
5. | He nui nga tane Rangatira o te motu nei kua inoi ki te kuini, mo nga mate e pa ara kia tatou, a kaore tonu tatou i pa ki te ora i runga i ta ratou inoitanga. Na reira ka inoi ahau ki tenei whare kia tu he mema wahine. |
Ma tenei pea e tika ai, a tera ka tika ki te tuku inoi nga mema wahine ki te kuini, mo nga mate kua pa nei kia tatou me o tatou whenua, a tera pea e whakaae mai a te kuini ki te inoi a ona hoa Wahine Maori i te mea he wahine ano hoki a te kuini.
Akenehi Tomoana: Kia ora nga mema Honore e kimi nei i te ora mo tatou. E tu ake anaahau ki te tautoko i tenei motini, engari e mea ake ana ahau kia riro rawa mai te Honore i nga tane katahi ano ka pai te korero i tenei motini.
Marara: Ko ahau tetahi e tautoko ana i tenei korero.
Pika: He mea whakamiharo tenei mea i te mea kaore ano kia tu noa he mema wahine ki te Paremata.
Waiho ma te Whare e korero ta koutou korero.
Ko te koiero mo te wahi hei tunga mo te Paremata a tera tau inaianei.
Reweti: E mea atu ana ahau ki Turanga.
H. Paea: E tautoko ana ahau i naianei.
Hinaki: Me riro i au, kia tae mai ra ano te kupu a Tawhiao ka hoatu ai ki a ia.
Wi Pere: Me mahara mai te Pika ki taku tono, i te mea i tipu mai o taua tupuna i reira.
H. Te Wake: Kia rongo katoa nga iwi nei ka pai te whaka oti.
N. Patuawa: Kaore ma Ngapuhi i roto i tenei korero, kei a koutou te taonga.
Pika: Kia hui nga whare e rua apopo, ka korero ai tenei korero. I tohe ano a Hone Paerata raua ko Mangakahia kia haere tonu te korero, otira kaore i whakaaetia.
Pika: Ka panuitia atu te pitihana o Wanganui, he tono kia whakaturia a Meiha Keepa, hei mema mo te Taihauauru, e te kotahitanga. Mo te 7 p.m., ka korero ai ano i tenei korero ka nuku te whare.
7 P.M.
Pika: Ma te kawanatanga te korero i naianei.
page 64Pirimia: Konga mea kua tae mai ki to tatou aroaro ko te pitihana o Wangauni, ko te ahua mo te Hiiri a te kotahitanga hei mahinga, Me homai he mahi ma te whare mo tenei taima.
H. Ropiha: He motini na nga Tuari kia mutu te Paremata apopo i te 2 p.m., a kia hoatu tetahi o nga whare i te po hei ngahautanga mo ratou.
Timoti Whiua: E tautoko ana ahau i tenei korero. E hara i te mea ka mutu te Paremata apopo kia oti ra ano nga mahi ka pai te mutu.
Pirimia: E motini atu ana ahau kia mutu te korero apopo 2 p.m., me tu ano a t. Hatarei 10 a.m,, tae atu ki te Paraire 26 ka pakaru ai te Paremata.
Pika: Konga mea e pai ana kia mutu te whare a te 2 p.m, apopo me ki mai Ae (Paahitia ana). Konga mea e pai ana kia tu tonu te hui tae noa ki te 26 onga ra me ki mai Ae (Ae katoa). Konga mea e pai ana kia tu te hui ki Turanga me ki mai Ae (Paahitia ana).
Ka tukua atu tenei korero ki tera whare.
Ko te Hiiri mo te kotahitanga hei mahinga i naianei.
H. Paea: Ma te kawanatanga e mahi tena.
E. Te Wano: E tautoko ana ahau i ta Paea.
Paahitia ana.
7 P.M.
Mo Te Komiti Whiriwhiri I Te
Whaka-Upoko O Te Kikihipi.
Mangakahia: I rite i taua komiti kia riro ma maua ko te Pirimia e whiriwhiri taua whakaupoko, a i rung i ta maua taukumekume ka whakataua e maua me wehe ta maua mahi, ko taku e takoto ke ana i waho i tana. E tono atu ana kia korero tahitia a maua whakariterite.
Pika: Konga mea e pai ana me ki mai Ae. Paahitia ana, ka nukuhia te whare mo apopo 10 a.m.