No te Turei, 11 Aperira, 1893, i te toru karaka o te ahiahi ka Puare te Paremata o te Kotahitanga i raro i te Tiriti o Waitangi.

Pahi o te toru karaka ka hui nga tangata kite wahi kotahi E wha tekau pea Iari te matara tanga i te whare Paremata, He mea arahi atu e te Peene a Heta Tehaara te Tumuaki I muri ia te Haara kote iwi katoa, e haere ana, i te taenga kite whare ka tu te Pene i waho whaka tangi ai ka tomo te Tumuaki menga mema, kite whare, ka noho Te Tumuaki kite Tia karakia, imuri.

Ka tu mai te Tumuaki, ka whakapai ki nga mema mete iwi katoa, ka mea kia ora nga mema, menga iwi o nga motu e rua kua hui mai nei kite Waipatu.

Kia o ra ano hoki nga iwi kaore nei ano i uru mai, ki tenei tikanga i runga i nga Motu e rua o Aotearoa mete Waipounamu, kia ora tahi tatou, kupu tuarua.

Kia manawanui kia kaha kia ua ua ko tenei mahi, i waiho e nga tupuna, mo tatou he mahi kau ta tatou, kaua e hoki atu kinga mahi Kawanatanga, e whaka patia nei kite moni kia manawanui, ki tenei mea hei o ra ranei, mo tatou hei pehea ranei.

Huihuinga tua toru kote tunga tua toru tenei o te Tiriti o Waitangi, a kote tu-unga tua rua ote Paremata, ote kotahitanga o te iwi Maori, o Aotearoa mete Waipounamu, i tu ai te kawanatanga, i whakaae tia i te 17 o nga ra o Hune 1892, e te 81 mema o nga wahi katoa o nga motu e rua, i raro i te mana o te Ture, i whaka pumau tia. e te komiti i tu ki Waitangi, i te 20 o nga ra o Aperira, 1893, komiti i tu ki Waitangi.

Kua whaka tuhera tia nei i tenei ra 11 o nga ra o Aperira. 1893, ko ahau ano hoki te Tumuaki, i muri mai ia Hare Hongihika ko ia hoki te Tumuaki i mua atu i au, mote Tiriti o Waitangi. O tira i te mea kua mate a ia ka tu nei koa hau, i te tau 1884. a taea noatia nei te nei tau ara 1898, kote 9 pea tenei onga tau.

He oi ka mea tia nei e ahau e nei kupu, i te whaka Puare tanga oto tatou Paremata.

E nga Rangatira hui hui ote whaka kotahitanga, ote iwi maori, o te Runanga Ariki, mete Runanga Nui, kua hui hui mai nei koutou, kite wahi i whakaritea, hei tu-unga, mo tenei Paremata, he nui te Honore kua homai nei e koutou ki a au, kia waiho maku e whaka puare, tenei tu-unga oto tatou Paremata. No reira ka tuku atu nei ahau i taku whaka moemiti ki nga Rangatira-tanga o nga motu e rua, kua hui hui mai nei kite Waipatu kite whaka kaha kite Tautoko, inga tikanga katoa e tu ai te mana Kawanatanga motuhake, o te iwi Maori.

Kia kaha hoki koutou kite whakahaere, inga tikanga, e oti pai ai, te kotahitanga o nga iwi Maori o nga motu e rua, Aotearoa mete Waipounamu.

I runga koki i toku rongo kite whakaaro anga iwi o tera taha ara te Waipounamu ki te whakatu i a Taiaroa hei Mema mo tonei Runanga, ara hei whaka haere inga tikanga e kaha ai te tu o to tatou kotahitanga a, he nui atu te ohonga o ku i toku rongo nga ai kua tu a ia.

E whaka whetai ana hoki ahau kia i a mo a i kaha ki te awhina i tenei tikanga me ona hoa Rangatira hoki e noho nei tatou, me ra hoa Rangatira. E noho maira i te Waipounamu.

He oi aku kupu kia ora koutou mate kai tau toko o nga mea katoa e tuku mai he kaha he Manawanui he Rangi marietanga kia koutou.

Na Heta Te Hara te Tumuaki.

page break page 2

kaore he motini turaki kawanatanga, e mea. atu ana ahau kia tukua kia matou tetahi whakaaro mo etahi hoa mo matou. I motinitia e te whatahoro i tautokotia e Tunniarangi ko Taare Tikao hei Tiamana mo te whare a tae noa te mutunga o te mahi. paahitia ana e te whare katoa.

Taare Tikao— Kaore aku takahi i te iwi ki raro e nga mema, kia kaha koutou ki te awhina i ta tatou mahi, a kia kaha hoki te awhina i te kirihipi kanui te pouri mo te putanga o te Pirimia o tera tau ki waho o tira e taea e ahau te aha. kua whai kupu ano ahau kinga minita mona kaati kaore au e korero ake mona inaianei.

Hapukuku Moetara—E pera ana ano ahau mona, i te mea na ana i mau ake tenei mahi ki a matou. Otira me titiro e tatou tetahi tikanga e tae mai ai ia ki konei.

Ka nukuhia mo te 10 a.m. apopo.