Ture Maina, 1890
Wahi, II
Wahi, II.
Mahi Maina.
Maina Raiti Me Nga Raihana Mahi.
81. |
Ko nga pukakuka ekore e taea te whakawhiti me ki he maina raiti aua pukapuka a ka mana mo nga marama tekau ma rua i muri iho i te ra i tuhia ai a me tuku he maina raiti ki te tangata e tono ana kia pera ano te ahua me te Apiti Tuawha otira me matua utu e ia nga moni tekau hereni hei whakamana i aia ki te mahi maina i runga i nga whenua Kararauna kia rua tekau hereni mo te mana ki te mahi maina i runga i nga whenua Maori, hui atu ki nga whenua Karauna, hei tetahi utu ranei kihai i hoki iho i nga moni i whakaae ai te Kawana ki te utu ki nga tangata whai take ki te Whenua. Ko nga Maina raiti i tukua te tekau hereni hei utu ka mana tonu hei mahi i nga wahi katoa o te korani i waho o tetahi takiwa Maori. Ko te maina raiti i tukua te ruatekau hereni hei utu ka mana hei mahi i roto i te takiwa Maori i tangohia ai taua Maina raiti a ka mana anano hoki i runga i nga Whenua Karauna puta noa i nga wahi katoa o te Koroni ara nga whenua Karauna i waho o tetahi takiwa Maori. "Takiwa Maori," ko te takanga o enei kupu i roto i tenei tekiona ko tera takiwa maina anake no nga Maori te whenua a kua riro te mana i te Kawana mo te taha kia te Kuini ki te mahi maina i runga i te hanganga o tetahi kirimene ki waenga i aia me te hunga whai take. |
82. |
Ka riro mai i te Kawana tetahi whakataunga pera a nga Kaunihera o ia paro o ia kauti e tika aua kia riro i a ratou tetahi wahi o nga moni e puta mai ana i nga whenua koura o tetahi takiwa e utua ra nga utu whakanekeneke e whakahuatia nei i te tekiona i runga ake nei mo nga maina raiti i tukua mo te mahi maina i runga i nga whenua Maori, kei reira ka tono te Kawana i te Kaitiaki o nga moni o te koroni kia utua i roto i nga moni i puta mai i nga whenua koura o taua takiwa i roto ranei i nga moni i puta mai i taua takiwa mo nga mahi maina o reira nga moni i waenga o te tekau hereni me nga moni whakanekeneke i tangohio mo nga maina raiti i taua takiwa. A me utu tonu e te Kaitiaki o te Koroni nga moni i waenga o aua utu ki te Warena hei tuhatuha ki nga Maori whai take a me tango nga moni katoa e utua ra i roto i tetahi tau i roto i tetahi takiwa i nga moni topu e puta mai ana i nga whenua koura i taua takiwa i mua i te wehewehenga o nga moni ki waenga i nga paro me nga kauti o reira. E kore ia e tukuna tatahi tohutohu pera me tera kua kiia ake nei e te Kawana kia tukua mai rano tetahi whakataunga pera me tera kua kiia ake nei i nga Kaunihera o nga paro me nga kauti katoa kua kiia ake nei; a ekore ano hoki tetahi whakataunga pera e taea te whakarereke te whakakore. |
89. | Ahakoa tetahi mea e mau ana i roto i tenei tekiona ko te tangata e mahi ana mo te moni e mahi hea ana ranei e kore e tino kiia me tango maina raiti ia heoi mo te mahi anake i runga i nga whenua Maori kei era me tango nga tangata katoa i te maina raiti. |
Nga Whenua E Puritia. Ana I Runga I Te Raihana.
124. | Kei raro iho nei nga tkanga e puritia ai nga raihana katoa ara—.
|
Kimi Koura I Runga I Nga Whenua Moari.
145. | Ka ahei te Kawana te mea kia whakaputaina he raihana ki tetahi tangata i runga i te ahua i runga ano hoki i nga tikanga me nga ritenga i pai ai ia a me karanga taua raihana he raihana kimi koura me te whakamana ano i te tangata e mau ana te ingoa i roto i runga i te whakaae o te tangata wkai take ki te whenua kia kimi koura i runga i tetahi whenua e whakahuatia ana i roto i taua raihana ara whenua Maori tuturu a kihai i uru ki tetahi takiwa maina. |
146. | Ko te tangata ehara nei i te tangata whai take ki te whenua Haori a ehara i te tangata pupuri raihana mo runga i aua whenua a ki te tahuri ki te mahi maina ki te keri koura i tetahi atu mea whai hua ranei i runga i taua whenua ka ahei te whiu kia utua e ia nga moni kaua e iti iho i te rima pauna kaua ano hoki e neke atu i te rima tekau pauna haunga ia nga tono a nga tangata whai take ki aua tangata e mahi maina ra mo te taka kinotanga i to ratou whenua. |
147. |
Ki te mea e whiwhi ana tetahi tangata i te raihana kimi koura kua kiia ake nei mea pera ranei a ki te kitea e ratou he koura i runga i aua whenua Maori ka ahei ratou te tono ki te Kawana mo tetahi riihi, a i runga i te tukunga o taua whenua ki te Kawana hei mahi maina i runga ranei i te hokonga o aua whenua ki te Kawana e nga Maori whai take, ka ahei te Kawana te tuku i tetahi riihi ki te kaitono i runga i te huarahi i runga hoki i nga tikanga me nga ritenga e whakahuatia ana e te tekiona kotahi rau whatekau ma rua o tenei Ture mo runga i nga whenua Karauna o waho o tetahi takiwa maina. A ka mana ka taka aua riihi i runga i nga whakaekenga mai a tetahi tangata. |
148. | Mehemea kua tukua etahi whenua e meatia ana ranei kia tukua tetahi whenua kia te Kuini e nga Maori whai take he mahi maina i raro i nga tikanga o te tekiona o muri nei o tetahi Ture ranei kua whakakorea i konei, ka ahei te Kawana i ia wa i runga ano i te ingoa o te Kuini te hanga te whakakore te whakarereke i tetahi kirimene whakaaetanga rauei me te hanga me te whakahaere i tetahi mahi me tetahi tikanga i tetahi mea ranei e hiahiatia ana kia mahia hei whakamana hei whakahaere i nga tikanga kua kiia ake nei. |