Niu Tireni.
Ture Whakatikatika I Te Ture Reiti.
He Ture hei Whakatikatika i "Te Ture Reiti, 1894."
Ka Meingatia Hei Ture
e te Runanga Nui o Niu Tireni e noho huihui ana i roto i te Paremete, i runga hoki i tona mana, ara:—
1. |
Ko te Ingoa Poto o tenei Ture ko "Te Ture Whakatikatika 1895 i te Ture Reiti," a me korero tahi raua ko "Te Ture Reiti, 1894," (ka huaina i raro iho nei ko te "tino Ture"). |
2. |
Haunga ia nga whenua kua kapea atu e te wahanga (11) o te whakamaramatanga o "nga whenua e tika ana kia utu reiti," i te tekiona rua o te tino Ture, ka meingatia i konei hei ture, ara:—
(1). |
Katoa nga whenua Maori kua tau ki te Kai-tiaki mo te Katoa i raro i "Te Ture Whakatau i nga Rahui o te Tai Hauauru, 1892," etahi atu whenua ranei kei a ia e tiaki ana mo te Maori, ka kiia era he whenua e tika ana kia utu reiti, a ka kiia ko te Kai-tiaki mo te Katoa te tangata nona i runga i nga tikanga o te tino Ture; |
(2). |
Ko nga wahi o aua whenua e nohoia ana e etahi atu tangata ehara nei i te Maori ka tika kia reititia mo nga reiti katoa a kia utu i aua moni katoa; |
(3). |
Ko nga wahi o aua whenua (kaore nei e takoto ana i roto i tetahi paro) e nohoia ana e te Maori e takoto noa iho ana ranei ka tika kia reititia mo te hawhe anake o te reiti e whakataua ana i ia wa i ia wa, a kaua e utu i nga reiti motuhake; |
(4). |
Me utu e te Kai-tiaki mo te Katoa aua reiti i runga anake i tona turanga kai-tiaki, a i runga anake i te nui. o nga moni e puritia ana e ia i ia wa i ia wa, mehemea hoki e taea ana te tono i runga i nga tikanga o te ture. |
|
4. |
Kua whakatikatikaina te tino Ture i konei, ara:—
(1.) |
Mo runga i te tekiona rua, me whakawhanui te tikanga o tenei kupu o te "Kai-noho," ahakoa kai-noho i te whenua Maori i te whenua ranei ehara nei i te whenua Maori, kia uru atu ai ki tona tikanga, te tangata, tetahi hunga, tetahi kamupane ranei, kei a ia, kei a ratou ranei, tetahi riihi, raihana, tetahi atu tikanga ranei e whai mana ai ia, ratou ranei, ki te tua, ki te poro, ki te kani, ki te hari atu ranei ki tetahi atu wahi, i nga rakau e tupu ana e tu ana ranei i runga i taua whenua, ki te keri ki te kawe ke atu ranei i nga kapia o taua whenua. | |