Nga Korero Paramete: 1891-1895
Nga Moutere O Resolution Me Hauturu
Nga Moutere O Resolution Me Hauturu.
Ko W. Te Hatihana ( Mr. W. Hutchison).—Ka patai ahau ki te Minita mo nga Whenua, mehemea kei te pehea te whakahaere o nga ritenga e kiia nei me rahui a Resolution Island, he moutere tenei kei te pito whakarunga o Te Waipounamu, a e meatia nei hoki me rahui a Hauturu, he moutere tenei kei te pito whakararo o Aotearoa, hei kainga whakamatauranga aua moutere e rua i te whakatupu haere i nga manu Maori o nga motu nei, kei ngaro; a mehemea ranei kua tae mai he ripoata hou ki te Kawanatanga, e whakapai ana e pehea ana ranei, mo taua mea? Mehemea kaore kau he ripoata hou, ka whakaae ranei te Minita ki te whakahau kia tuhia he ripoata, a kia whakatakotoria ki te aroaro o te Whare?
Ko Te Makenehi ( Hon. J. McKenzie, Minita mo nga Whenua).— Koia tenei taku utu atu mo taua patai I te mea katahi tonu ka whakaritea he Kai-tiaki mo te moutere o Resolution kaore ano taua apiha i whai taima ki te taku ripoata mai. Ko te mahi tua i nga ngaherehere o Hauturu kua whakamutua. Kaore ano i pau i te Kawanatanga te hoko o nga hea o taua motu, na reira kaore e tino taea te whakamutu o te pupuhi a nga Maori i nga manu o reira hei kai ma ratou, a kei te kino hoki nga Maori ki te whakanohoanga i tetahi Kai-tiaki ki reira. Otira kei te pai te whakahaere a taua apiha i ana mahi; ki toku mohio, ana pau i te Kawanatanga te hoko o nga paanga katoa o nga Maori o Hauturu, katahi pea ka tino taea e te Kawanatanga te tiaki nga manu Maori o taua moutere.
Ka mutu te patai mo nga moutere e mau ake nei, ka whakahaerea ko etahi atu patai a nga mema Pakeha. No te mutunga o era ka tahuri te whare ki te whakatu i nga Komiti. Ka mutu te whakatu i nga Komiti mo nga Whenua o te Karauna, mo nga Pitihana Pakeha, mo nga Mahi Kari Koura, mo nga Mahi Paamu me etahi atu mea. katahi ka whakaturia ko:—
Te Komiti mo nga Mea Maorl— Koia tenei nga mema o taua Komiti. Te Karimana ( Hon. A. J. Cadman), Te Kanera ( Mr. Carnell), Timi Kara ( Hon. J. Carroll), Meiha Harihi ( Major Harris), Hone Heke, Te Hutana ( Mr. Houston), Te Kere ( Mr. W. Kelly), Te Ranga ( Mr. Lang), Te Miterehana ( Hon. E. Mitchelson), Tame Parata, Wi Pere, Kapene Rahera ( Captain Russell), Ropata te Ao, Te Patene ( Mr. Button), Te Tiwini ( Mr. J. Stevens), Ta Ropata Taute ( Sir Robert Stout) me Te Hetana ( Hon. R. J. Seddon). Ka mutu te whakatutu i nga Kemiti, ka whakahaerea ko etahi Pire, a ara noa te Whare i mua tata o te weherua.