Nga Korero Paramete: 1891-1895

Wenerei, te 28 o Akuhata, 1895

Wenerei, te 28 o Akuhata, 1895.

No te hawhe-paahi i te rua karaka ka noho te Tumuaki ki runga ki tona nohoanga.

Ka mutu te karakia.

Ka whakahaerea etahi Pire, ka mutu era.

Pike Mo Te Peeke O Niu Tireni.

Ko Te Waari ( Hon. Mr. Ward).—Te minita mo nga Moni o te Koroni, i tu atu ia ki te whakamarama ki te Whare i nga take i whakatakotoria ai taua Pire ki te aroaro o te Whare, a i nga take hoki i mea ai te Kawanatanga kia nukuhia etahi atu mahi a te Whare, a kia mahia tonutia ai ko taua Pire a oti noa.

Ka mutu a Te Waari ka tu ake ko Te Miterehana Hon. Mr. Mitchelson), ko Takuta Numana ( Dr. Newman), ko te Pirimia, ko Te Makenehi ( Mr. R. McKenzie), ko Tamihana ( Mr. R. Thompson), ko Meiha Tuati ( Hon. Major Steward), me etahi atu, ka roa enei e korero ana, kua tu atu.

Ko Wi Pere.—Ki toku nei whakaaro ko nga mema honore e tono nei ki te Whare kia hoatu ano he taima hei whakaarotanga ma ratou i tenei ripoata, ko ratou ke kei te moumou i te taima o te Whare i runga i a ratou korero rupahu. Ko te mea tika me tuku tenei ripoata kia panuitia i tenei ra; a, niehemea ki te kitea he he kei roto i tenei ripoata, hei reira ka tono ai nga mema honore ki te Whare kia nukuhia te korerotanga, kia whai taima ai ratou ki te hurihuri i nga mea he o roto i te ripoata.

Ka mutu a Wi Pere ka tu ake ko te Pirimia ko Te Miterehana ( Hon. Mr. Mitchelson), ko Te Pere ( Mr. Bell), me etahi atu mema tokomaha.

Ko Hone Heke.—Kaore ahau i te kite i te take i homai ai tenei Pire ki te Whare. Kua korero mai te Minita mo nga Moni o te Koroni, me te Pirimia, me te mema honore mo te takiwa ki Rangiora, tenei tetahi mate nui kua pa mai ki te koroni. Kaati, mehemea e pena ana te ahua, he aha i rereke ai a ratou korero i mua ake nei. I mua tata ake nei i ki te Minita mo nga Moni o te Koroni, ka nui te u me te kaha o te Peeke o Niu Tireni; i ki hoki te Pirimia, i mua ake nei, ka nui te ora o taua Peeke. Kaati, ka ui ahau inaianei, mehemea kei te ora taua Peeke, he aha te take i kokiritia ai tenei Pire ki roto ki tenei Whare. Kaore kau he tikanga o tenei Pire, kore rawa atu. I te homaitanga a te Pirimia i tana motini kia whakaturia he Komiti e tenei Whare mo tenei mea, kaore rawa ia i whakaatu mai i te nui o te mate kua pa ki te Peeke. I te awatea nei i ki mai ia ki te Whare kei te ora te Peeke; a inaianei kua ki mai ia kei te tata tonu te pa mai o tetahi aitua nui ki te koroni i runga i tenei Peeke. Kaati, ko te hea te korero tika o enei? Ki toku nei whakaaro me nuku atu te panuitanga, tuarua o tenei Pire, kia whai-taima ai nga mema o te Whare ki te hurihuri i tenei mea. Ko te mea pai me nuku atu mo apopo. Ko au e tu atu nei kaore ano i whaitaima ki te ata hurihuri i nga tikanga katoa o tenei Pire, a he maha nga mema o te Whare nei kei te penei ano me au, ara, kaore ano i whai-taima ki te korero i nga rarangi katoa o tenei Pire. Kaore kau oku hiahia ki te moumou i te taima o te Whare, ki te puru ranei i te Whare, heoi taku he tono atu kia nukuhia tenei Pire mo apopo.

I muri i a Hone Heke ka tu ake ano etahi mema tokomaha, a ka roa ratou e korero ana, ka tu ake ano a Hone Heke ki te whai-korero tuarua mo taua Pire. He roa ana korero, a ko te aronga tenei, kaua e paahitia te Pire.

He maha nga mema i tu ake ki te whai-korero mo tenei Pire, ara, ko nga Minita o te Karauna, ko Ta Ropata Taute ( Sir Robert Stout), ko Hori Hatihana ( Mr. G. Hutchison), ko Kapene Rahera ( Hon. Captain Russell) me etahi atu.

No te tatanga ki to rua karaka i te po ka paahitia to panuitanga tuarua o te Pire, a hiki ana te Whare.