Nga Korero Paremete: 1904-1905

Weneri, te 24 o Akuhata, 1904

Weneri, te 24 o Akuhata, 1904.

No te hawhe-paahi i te rua karaka ka noho te Pika ki runga ki tono nohoanga.

Ka karakia te Whare.

Ka whakahaerea etahi mahi ka mutu ka tae ki te—

Tamahau Mahupuku.

Te Makerakarana ( Mr. McLachlan), (mema mo Ashburton).—Ka patai ki te Pirimia, Mehemea e tika ana te perehitanga o tana korero e mau nei i roto i te Wairarapa Standard nupepa, i a ia e whai korero ana i te nehunga o Tamahau Mahupuku i mate nei, penei na: "I runga i te tikanga tuturu a te koroni mo nga rangatira kua mahi i te mahi tika mo nga iwi e rua, ka whakaturia e te Kawanatanga he pou tohu whakamaharatanga mo te ingoa o taua rangatira"; a mehemea he tika, ka whakaatu mai ranei e ia mo a whea whakaturia ai tena pou tohu?

Te Hetana ( Right Hon. Mr. Seddon), (Pirimia).—Ka whakautu, Metemea nei e raruraru ana te whakahuatanga o tenei mea o te " tombstone" raua ko te " monument." I te matenga o era atu rangatira i mahi tika mo te koroni e whakaturia ana e te Kawanatanga he pou tohu whakamaharatanga, a mo tenei rangatira nui ano hoki mo Tamahau Mahupuku ka whakaturia ano e te Kawanatanga he pou tohu a tona wa tuatahi tonu e taea ai.

Te Raanga ( Mr. Lang), (mema mo Waikato).—Ka patai ki te Pirimia, Mo a whea whakaotia ai e ia tana kupu i whakapuakina e ia ki nga tangata i tae atu ki tona aroaro i Whaingaroa—ara ka hoatu e ia he moni ki te takuta kei reira nei e noho ana mo tana rongoatanga i nga Maori? (Kupu apiti.—Ko nga pukapuka e ana ki tenei take i waihotia atu ki te Pirimia i nga ra timatanga o Hurae noa atu, a kaore nei ano i mahia e ia.)

Te Raiti Honore Te Hetana ( the Right Hon. Mr. Seddon), (Pirimia).—Ka whakautu, Ki te whakaaro a te Pirimia e tika ana kia hoatu he moni hei utu takuta mo nga Maori o te takiwa o Whaingaroa; a e mihi atu ana hoki ki te mema mo Waikato mo nga maramatanga e mau nei i te kupu apiti ki tana patai. Kei te takoto ora tonu ena pukapuka.

Nga Kaunihera Whenua Maori.

Te Herihi ( Mr. Herries), (mema mo Pei o Pereti).—Ka patai ki te Minita Maori, Mehemea i mahia tikatia ranei te whakatunga o nga tangata katoa kua whakaturia ki nga Kaunihera Whenua Maori i raro i nga tikanga o wahanga tekiona (7), o tekiona 7, o "Te Ture Whakahaere i nga Whenua Maori, 1900"; a mehemea kaore, ka mahia ranei e ia he ture hei whakamana i aua whakatunga?

Te Honore Timi Kara ( the Hon. Mr. Carroll), (Minita Maori).—Ka whakautu, Kua kore e taea te whakakapi nga nohoanga i watea i mua ake nei, i roto i te wa kua whakaritea. Kua tohutohungia mai te Kawanatanga e ona roia ko te mana ki te whakakapi nohoanga watea kaore e mutu ana, kaore rawa nei e mate i te korenga kaore i whakaturia te tangata i roto i taua rua tekau ma waru ra. No reira kaore he take e mahia ai he ture hei whakamana i ena whakatutunga tangata, a kaore e maharatia ana kia peratia. Ka ata whakaarohia mehemea e tika ana kia whakatikatikaranei, kia whakakorea rawatia atu ranei, taua wahanga tekiona, a te wa e mahia ai he Pire Whakarapopoto ( Consolidation Bill).

Whakamaoritanga O "Whakapono."

Tame Parata (mema Maori mo Te Waipounamu).—Ka patai ki te Minita Maori, Mehemea, i te mea ka nui rawa te hokohokona he whakamaoritanga o "Whakapono" ( Bunyan's Pilgrim's Progress) me "Ropitini Kuruho" ( Robinson Crusoe), e kore nei e roa kua ea katoa te utu o te mahinga, ka whakahaua ranei e ia kia timataria tonutia i naianei te perehitanga o aua pukapuka?

Te Honore Timi Kara ( the Hon. Mr. Carroll), (Minita Maori).—Ka whakautu, Ko te perehitanga o "Whakapono" ka timataria ina mutu tenei nohoanga o te Paremete. Kaore ano i whakaarohia te kupu kia perehitia ano a "Ropitini Kuruho."

Ka haere tonu nga mahi a te Whare, a no te tekau miniti ki te tahi karaka i te ata tu o te Taite ka hiki te Whare.