Nga Korero Paremete: 1904-1905

Pire Whakanohonoho Whenua Maori

Pire Whakanohonoho Whenua Maori

No tenei ra ka whakahaerea ano tenei Pire, a ka tukuna mai etahi rarangi hou e te Kawanatanga, he mea hoatu ma te Kawana e tuku mai.

No te whiunga o te patai kia tukuna nga rarangi hou kia komitia e te Komiti o te Whare Katoa, ka tu a—

Te Herehi (Mr. Herries), (mema mo Pei o Pereti).—Ka whakahe ki tenei mahi; ki tana e takahi ana tenei whakahaere i te ahua o te Komiti mo nga Mea Maori, a he mea tika kia whakamaramatia mai e te Minita Maori te take i peneitia ai te whakahaere. Kaore rawa te Komiti mo nga Mea Maori i te mohio ki enei rarangi hou, a i te taima i paahitia ai e ratou te Pire i kiia atu ki a ratou kaore e homai etahi rarangi hou. Ki tana me waiho e te Pirimia ma te Minita Maori ano e whakahaere tana Pire, kaua ia e pokanoa. Kaore rawa te Komiti mo nga Mea Maori e whakaae kia pokanoa tetahi tangata ra waho ki nga mahi a taua Komiti.

Hone Heke (mema mo nga Maori o te Tai Tokerau).—Ka tu ake ahau ki te whakaputa hoki i taku whakahe i te mea e takahi ana tenei mahi i te Komiti mo nga Mea Maori. Kaore rawa nga mema i te mohio ki te ahua o nga menemana hou e whakaurua ana ki te Pire i runga i enei rarangi hou kua tukua mai nei, i te mea kaore ano ratou i kite noa i aua mea. Kei te tino whakatika ahau ki te whakahe a te mema honore mo Pei o Pereti.

Honore Timi Kara (The Hon. Mr. Carroll), (Minita Maori).—Ka whakamarama atu i whakaae ano te Komiti mo nga Mea Maori kia whakaurua mai etahi rarangi hou ina tae te Pire ki te Whare.

Ka mutu te Minita ka tu ake hoki etahi mema torutoru nei ki te whakaputa i a ratou nei kupu, ka mutu era ka uru te Pire ki roto ki—

Te Komiti o te Whare Katoa.

Tekiona 2. —"Me whakatu mo ia takiwa tetahi Poari Whenua Maori (ka huaina i raro nei ko "te Poari"), kia tokotoru ona mema, ara:—

"He Perehitini, ma te Kawana e whakatu, a muri ake nei huaina ai ko 'te Perehitini'; me etahi mema tokorua ma te Kawana e whakatu, a kaua e hoki iho i te kotahi o raua hei te Maori."

Hone Heke (mema mo nga Maori o te Tai Tokerau).—Ka motini kia whakaurua te kupu "Maori" ki waenganui o nga kupu "etahi" me "mema"

Waahi ana te Komiti.

I te Ae, 14.

  • Bedford
  • Davey
  • Ell
  • Flatman
  • Fowlds
  • Hall
  • Jennings
  • Lawry
  • Mackenzie, T.
  • Pere
  • Rutherford
  • Smith.
  • Nga Kai-tatau.
  • Heke
  • Parata.

I te No, 48.

  • Aitken
  • Alison
  • Allen, E. G.
  • Allen, J.
  • Arnold
  • Barber
  • Baume
  • Bennet
  • Bollard
  • Buddo
  • Carroll
  • Colvin
  • Duncan
  • Duthie
  • Fraser, W.
  • Hall-Jones
  • Hanan
  • Harding
  • Hardy
  • Hawkins
  • Herries
  • Kidd
  • Kirkbride
  • Lang
  • Laurenson
  • Lewis
  • Mander
  • Massey
  • McGowan
  • McNab
  • Mills
  • Moss
  • Reid
  • Rhodes
  • Russell
  • Seddon
  • Sidey
  • Steward
  • Tanner
  • Thomson, J. C.
  • Thomson, J. W.
  • Vile
  • Ward
  • Willis
  • Witty
  • Wood.
  • Nga Kai-tatau.
  • Fraser, A. L. D.
  • Major.

Te putanga o nga kai-turaki, 34.

Heoi hinga ana te menemana a Hone Heke, a paahitia ana te tekiona.

Tekiona 6.—"Ko nga whenua toenga a nga Maori i roto i ia o nga takiwa kua whakaturia i raro i nga tikanga o te tino Ture e mau nei nga ingoa i roto i te Kupu Apiti ki tenei Ture, a e whakaarohia ana e te Minita mo nga Mea Maori kaore e rite ana kaore ranei e pai ana hei nohoanga mo nga Maori no ratou, ka ahei kia whakahaerea i runga i nga huarahi a i raro ano hoki i nga ritenga e whai ake nei, ara:—

Honore Timi Kara (the Hon. Mr. Carroll), (Minita Maori).—Ka motini kia patua nga kupu "toenga a nga" i roto i te rarangi tuatahi.

Waahi ana te Komiti i runga i te patai "Me mau tonu aua kupu 'toenga a nga,'" ara, kaua e patua.

I te Ae, 34.

  • Aitken
  • Alison
  • Allen, J.
  • Barber
  • Bennet
  • Bollard
  • Buchanan
  • Davey
  • Duthie
  • Ell
  • Fraser, A. L. D.
  • Fraser, W.
  • Hogg
  • Kirkbride
  • Lang
  • Laurenson
  • Lethbridge
  • Lewis
  • Mander
  • Massey
  • McKenzie, R.
  • Mackenzie, T.
  • Moss
  • Parata
  • Pere
  • Reid
  • Rhodes
  • Russell
  • Rutherford
  • Tanner
  • Vile
  • Witty.
  • Nga Kai-tatau.
  • Heke
  • Herries.

I te No, 32.

  • Allen, E. G.
  • Arnold
  • Bedford
  • Buddo
  • Carroll
  • Colvin
  • Flatman
  • Fowlds
  • Graham
  • Hall-Jones
  • Hanan
  • Harding
  • Hardy
  • Hawkins
  • Kidd
  • Lawry
  • Major
  • McGowan
  • McNab
  • Mills
  • Seddon
  • Sidey
  • Smith
  • Steward
  • Symes
  • Thomson, J. C.
  • Thomson, J. W.
  • Ward
  • Willis
  • Wood.
  • Nga Kai-tatau.
  • Baume
  • Field.

T putanga o nga kai-tautoko, 2.

Heoi kaore i patua aua kupu. Haere tonu te mahi a te Komiti, a paahitia ana taua tekiona katoa.

Haere tonu te mahi a paahi ana te Pire katoa, ripoatatia ana, a tukuna atu ana ki te Runanga Kaunihera, no te taenga ki reira ka whakarereketia etahi kupu torutoru nei o te Pire.

No te hawhe-paahi i te toru karaka i te ata tu o te Taite ka hiki te Whare.