page break

Upoko VI.
Whare-Patari. (Nga-Ti-Kahu-Ngunu.)

He korero tenei no mua. I haere mai te tahi tangata i te rawhiti, ka tae atu te rongo o te tahi iwi Whaka-moe-hau. Ko Nga-ti-rua-roa te ingoa, ka haere mai aia kia kite i te matauranga o taua iwi mohio. Ka tae aia ki te ngahere ka kite aia i te tahi rakau ka whatiia eia taua rakau kinikinitia ana eia nga kiri o taua rakau, ko te ingoa o taua rakau he Tawa, a he mea haehae eia taua rakau. Kotahi te kau ma rua nga haehae, ka poua eia ki te taha o te ahi ka takoto aia ki raro a i te ata po ano i te mea e ahua pouri ana ano ka ara aia ki runga ka timata aia i tana matauranga (ara ka whakahua i tana karakia) koia nei nga kupu:—

Ko Pi, ko Paa, ka noke te rae,
Te tukemata, koia anake,
Te karinga a toku ure.
Whai ana rua kia whakatahea
Te mate o te Ahu-rangi.
page 80 Tu atu koe; pera
Ko au matua kino
Ka rere mai ro (roto) te wai kuri
Ka mate i te whakama,
Ka hupeke, he peke ngarara,
Ka peke mai ro te rua kuri.
Moi(ae)hau hapara mai te ata,
Tai o te moana ra ko te po roa
Aha ra i, ko te po kikino.
E tu (tiu) ki te ma anau (whanau) oroaka (Ro-aka),
Na tara ware e tu ki te whanau,
Na tara a whare.
Ka paea kau ki tenei whenua.
He kura, he kura, he kura kai atu,
Ra ki turaki uta,
Turaki mata a tara whare tai,
Turaki uta turaki matatora whare.
Me ui ki a wai?
Me ui kia Whare-patari
He tau ruru he tau kai.
Taka ringaringa te tama;
Te ai te Kowhai ka ngawha,
Ka whaka winiwini,
Ka whaka wanawana,
Te tangi mai a te manu,
Nei a te Totoroiere.
Puhi-kereru miromiro
Kai noke whakawiria
Te tangata nana tenei tara
Ko Whare-patari.

Ka tahi ka mohio taua iwi ki tona ingoa, ka ui atu ratou. “Ko koe a Whare-patari?” ka ki atu aia “Kua korero atu ano ahau kia koutou.” Ka tahi ka pororaru noa iho kia ratou ano, ka mea “I rongo tatou i te ingoa o tenei tangata me tona mohiotanga kia tatou, a kuare noa iho ano tatou i tona taenga mai.”

Ka ki atu etahi “Me patai kia korerotia mai te matauranga kia tatou” ka mea atu etahi; “E me pehea he patai ma tatou me ui atu e hia nga marama o te tau ki a koe?” Ka tahi ka uia e etahi i ratou taua patai i whiriwhiria ra e ratou, ka ui atu. “E hia nga marama o te tau ki a koe?” te ki te waho o Whare-patari ki taua patai, titiro tonu atu ona kanohi kia ratou, ka tahi ka mau tana ringa ki te rakau i topea mai eia i te ngahere ka page 81 hoatu ki a ratou, ka tahi ratou ka tatau; rere ana e rua nga marama, ka tahi ka mea ratou “Ko ta tatou i he, kotahi te kau tonu o tenei” ka mea atu a Whare-patari kia ratou, “Kaore koutou i mohio ki nga humarereko o te manu, nga tuma o te humaeko o te manu, whai hoki e rua nga tuma o te tau” ka ki atu ratou ki aia, “E he ana ranei ta matou hauhake i a matou kumara i runga i te waru?” Ka mea atu aia “Ae, me waiho nga porohanga kia tupu ana, kai (kei) au te ritenga mo nga poro hanga,” ka whakaaetia eia tae noa ki te ngahuru, ka ki atu aia “Tena whakamatauria e koutou,” ka tahi ka hauhakea, na te taea te mahi, ka tahi ano ka kite i te mangaro o te kumara, ka waiho hei matauranga mo Nga-ti-rua-roa a taea noatia enei whakatupuranga tangata.