Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

New Zealand: Acts affecting Native Lands, 1886, 1888-91 and 1894-95

He Ture whakamana kia Karaatitia etahi Whenua i roto i te Takiwa Ruuri o Waihou ki nga Maori no ratou a Hikutaia Nama 1 Poraka hei whakaotinga tuturu mo nga Kereeme katoa a ana Maori ki nga Wahi katoa o nga Whenua katoa i roto i taua Poraka

[ko te tohutoro i roto i te reo Pākehā]

page 1

Niu Tireni. Rohe O Hikutaia Nama I Poraka.

Whakawhaititanga.

Ingoa.
Whakamaramatanga.
1.Ingoa Poto.
2.Ka ahei te Kawana ki te tuku noa i te whenua ki nga Maori hei whakaotinga mo te tautohe.
3.Ko taua tuku hei whakaotinga tutru mo taua tautohe. Kupu Apiti.

He Ture whakamana kia Karaatitia etahi Whenua i roto i te Takiwa Ruuri o Waihou ki nga Maori no ratou a Hikutaia Nama 1 Poraka hei whakaotinga tuturu mo nga Kereeme katoa a ana Maori ki nga Wahi katoa o nga Whenua katoa i roto i taua Poraka.

Notemea kua roa e takoto ana tetahi tautohe i waenganui i nga Maori no ratou a Hikutaia Nama 1 me te tangata i karaatitia ki a ia te whenua e piri ana i te taha o tera, a e puritia nei e ia i raro i te tuku a te Karauna e mohiotia nei ko te karaati a Makaakira (McCaskill): A notemea i runga i te korenga i oti tika nga ruuritanga o mua me te korenga rawatanga atu hoki o nga tohu o te rohe o mua, kitea ana e kore e taea te whakatakoto ano nga rohe o te tuatahi:

A notemea hoki kua puta te ripoata a te Tumuaki Kai-ruuri o Akarana me te Kai-whakahaere a te Kawanatanga mo te taha Maori, o taua Takiwa ano, i muri mai i to ratou huihuinga ko nga taha katoa i roto i taua tautohe ki te korero i ona tikanga, e ki ana taua ripoata kua whakaae nga Maori no ratou nei te whenua i te tuatahi mai kia tango i te whenua e mau nei te whakaaturanga i te Kupu Apiti i raro nei, hei whenua tuturu motuhake atu mo ratou, hei whakaotinga tuturu hoki mo taua tautohe, hei whakarite tuturu whakamutunga ano hoki i a ratou kereeme katoa, mehemea he kereeme a ratou, ahakoa pehea, ki nga whenua katoa i roto i nga rohe o taua karaati a te Karauna ki a Makaakira:

page 2

A notemea e whakaarohia ana e tika ana kia whakataua taua whakariteritenga, a kia ata tutuki ai taua mea me ata whakamana e te Ture:

No reira ka meingatia hei ture e te Runanga Nui o Niu Tireni e noho huihui ana i roto i te Paremete, i runga ano hoki i tona mana, ara:—
1.Ko te Ingoa Poto o tenei Ture ko "Te Ture Rohe o Hikutaia Nama 1 Poraka, 1895."
2.

Ka whakamana nei te Kawana i konei kia whakaputaina e ia he warati kia tukua noatia atu ki nga tangata e mau nei nga ingoa i raro iho nei, i runga i te tikanga teneta kamana, te whenua e mau nei te whakaaturanga i te Kupu Apiti ki tenei Ture, hei whenua e kore nei e ahei te tuku e ratou, i runga i te hoko, riihi, mokete ranei, pehea ranei, engari ano ki te Karauna:

Ki a, Matiu te Pamahue; Te Herewini te Rangai; Rawiri te Wakaiti; Ngahuia Ngakaho; Marara Hikori; Hone te Huiraukura; Te Rakiraki; Wiremu Tangatapo; Mata te Kura; Taniati Paetai; Hakepene Hura; Akeake Mikaere; Ngapuhoro Paitaki; Hatara Ngatai; Pokai te Aperahama; Hera Paremataiti; Paranihia Whakahau; Heta Tawhirl; Rangihoro Paetai; Te Amo Paetai; Hanateiha Pahau; Miriama Kouehu; Mene Paetai.

3.Ko te tuku o taua whenua i roto i te Kupu Apiti nei ka kiia he whakaotinga tuturu whakamutunga mo nga kereeme katoa, ahakoa pehea, a nga Maori no ratou nei te whenua i te tuatahi mai, ki nga whenua katoa i roto i nga rohe o te tuku a te Karauna ki a Makaakira kua whakahuatia ake nei.

Kupu Apiti.
Takiwa Whenua o Akarana.

Tekihana 4, Poraka IV., Takiwa Ruuri o Waihou, te nui e 50 eka e 2 ruuri, nui atu iti iho ranei.