.jpg)
Kauaeranga Block (Gold Fields Agreement), Hauraki District.
1867. 27 July.Hauraky District.KoTenei Pukapuka i tuhituhia kei Kauaeranga i te takiwa ki
Hauraki i te Porowhini o Akarana i tenei rua tekau ma whitu (27) o nga ra o
Hurae i te tau o to tatou Ariki Kauaeranga. Kotahi mano e waru rau e ono tekau ma whitu (1867) no Te Hoterene
Taipari, no Gold Fields Agreement. Wirope Hoterene Taipari, No Rapana Maunganoa, no Raika Whakarongotahi,
Rangatira Maori no Hauraki tetahi taha, no Ta Hori Kerei Kawana o Niu Tireni
tetahi taha he Pukapuka whakaatu mo te whakaaetanga o taua Hotereni Taipari,
Wirope Hoterene Taipari, Rapana Maunganoa, Raika Whakarongotahi mo ratou me a
ratou uri kia tukua atu ki a Ta Hori Kerei, Kawana o Niu Tireni me nga Kawana i
muri i a ia tetahi piihi wheuua kei Kauaeranga i te takiwa ki Hauraki he whenua
keringa koura i runga i te Boundaries. tikanga o te ture i huainatia "Te Ture mo nga whenua mahinga koura
1866," ko nga rohe o taua whenua ka timata i te moana i te ngutu awa o
Kauaeranga haere tonu i taua awa ki te putahitanga o te awa o Kakaramata haere
tonu i roto i te awa o Kakaramata tae noa te matapuna i te taukaka o te maunga
haere tonu i taua taukaka ki te matapuna o te awa o te Hape a haere tonu ki te
matapuna o te awa o te Karaka a haere tonu ki te matapuna o te awa o Waiotahi
haere tonu ki te matapuna o te awa o Moanataiari a haere tonu ki te matapuna o
te awa o Kuranui ka whati i kona ka haere tonu i taua awa tae noa te moana,
haere tonu i te taha o te moana, ki te ngutuawa o Moanataiari ka ahu ki uta ka
haere tonu ki te Akitutanga o te maunga ka whiti i te awa o Waiotahi haere tonu
i te akitutanga o te maunga ki te kaka o Parareka ka ahu ki uta piki tonu i taua
kaka tae noa ki Wai-o-whariki, ka rere i runga i te kaka e ahu ana ki te awa o
te Karaka ka marere ki roto ki taua awa, ka whati i kona ka haere tonu i te awa
o te Karaka tae noa te moana, ka haere tonu i te taha o te moana ki te wahi i
timata ai i te ngutuawa o Kauaeranga, ka rite hoki ki te mapi kua apitia in
tenei pukapuka: a, ko nga Terms of agreement. tikanga enei mo te rironga o taua piihi whenua he whenua keringa koura
kua tuhia i raro nei; ara.
| 1. | Ko nga whenua katoa ki roto ki aua rohe kua tuhia ki runga ake nei kua whakapuaretia he whenua keringa koura mo nga tangata katoa. Engari nga turanga whare Native Reserves. mo nga tangata Maori me nga mara ngakinga kai ma ratou me nga urupa tupapaku kua kape ki waho o nga whenua keringa koura. A ka whakaritea he taone kei te turanga Kaipuke kei Kauaeranga ma nga tangata Maori no ratou te whenua nga moni rete o aua whenua ana retia ki te tangata. |
| 2. | Ekore e tukua te tangata kia keri noa iho i te Koura i runga i taua piihi whenua katoa kua tuhia ki runga ake nei engari kia matua riro i a ia te "Maina Raiti" katahi ka tika tona mahi keri koura, Ko te utu mo te "Maina Raiti" kotahi, Kotahi pauna (£1) mo te tau kotahi. |
| 3. | Ma tetahi Apiha o te Kawanatanga e whakaputa nga "Maina Raiti" a ka whi-whi te tangata i te "Maina Raiti" ka whai mana ia ki te keri koura ki te hanga whakamate wai, ki te keri awa rerenga wai, me te tapatapahi rakau, me te mahi hoki i nga mahi katoa e rite ana mo te keringa koura i roto i nga rohe o te whenua kua tuhia i runga ake nei. Engari nga rakau "kauri" kua kape ki waho ekore e tika kia tapahia Kauri trees to be bought. era, ka hiahia te tangata kia riro i a ia tetahi rakau "kauri" me whakaputa e ia nga moni kotahi pauna e rima herini (£1 - 5 - 0) hei utu mo te rakau kotahi, mo nga tangata Maori no ratou te whenua aua moni. Engari me tuku ki te Apiha o te Kawanatanga i te tuatahi. |
| 4. | Ko te whakaritenga tenei ki a Te Hoterene Taipari, ki a Wirope Hoterene
Taipari, ki a Rapana Maunganoa, ki a te Raika Whakarongotahi me a ratou uri,
mo te rironga o taua piihi whenua i a Ta Hori Kerei Kawana o Niu Tireni me nga
Kawana i muri i a ia he whenua keringa koura, kua whakaaetia a Ta Hori Kerei
mona me nga Kawana i muri i a ia kia whakaputaina ki a te Hoterene Taipari, ki
a Wirope Hoterene Taipari, ki a Rapana Maunganoa ki a te Raika Whakarongotahi
me a ratou uri kotahi pauna (£1) mo ia "Maina Raiti" kua oti te whakaputa ki
ia tangata keri koura i roto i taua whenua, i ia tau i ia tau o te
whakapumautanga o tenei pukapuka. Ko te timatanga o te tau tuatahi kei te tahi
(l) o nga ra o Akuhata l867, ko nga ra whakaputanga moni kei te 31 o nga ra o
Maehe, kei te 30 o nga ra o Hune, kei te 31 ong ra o Hepetema kei te 31 o nga
ra o Tihema i ia tau i ia tau. Engari ki te haere ke te tangata kua whiwhi ki
te "Maina Raiti" ki tetahi whenua ke mahi koura ai, a kaore ano kia mutu noa
te tau kua rite ki roto i taua "Maina Raiti" me whakaputa ki a Te Hoterene page 463 Taipari, ki a Wirope Hoterene
Taipari, ki a Rapana Maunganoa, ki a te Raika Whakarongotahi me a ratou uri te
wahi o te moni e rite ana ki te nohoanga o taua tangata ki runga ki te whenua
kua tuhia ki runga ake nei. |
| 5. | Ki a te Kawana te whakaaro mo nga tau e pumau ai te whenua ki a ia mo te mahinga koura. Engari ki te hiahia a te Kawana kia mutu taua mahi, me matua whakaatu e ia tona hiahia, ko te takiwa hei whakaaturanga kaua e neke iho i te ono (6) marama. |
A he tohu mo te whakaaetanga o te Hoterene Taipari, o Wirope Hoterene Taipari Rapana Maunganoa, me te Raika Whakarongotahi ki nga tikanga katoa o tenei pukapuka kua tuhia o ratou ingoa ki raro nei, a he tohu mo te whakaaetanga o te Kawana ki tona taha o ana tikanga katoa kua tuhia te ingoa o Raniera Porena (Daniel Pollen) ki raro nei i te ra me te tau kua tuhia ki runga ake i te timatanga ano.
Hoterene Taipari xhis mark.
W. H. Taipari.
Rapana Maunganoahis x mark.
Raika Whakarongotahi.
Daniel
Pollen,
Agent Genl. Govt.
Nga Kai titiro ki te tuhinga o nga ingoa—
James Mackay, Jr., Civil
Commr., N.Z.
John Williams, Auckland.