Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Maori-Polynesian Comparative Dictionary

H

H

HAI int., ha!

Habit (oustom), s., ritenga.

Hack, v., tapahi.

Hackle, v., waro.

Hail (to call to), v., karanga.

Hail (frozen rain), s., hukatara, hukawhatu, whatu, nganga.

Hair (of the head), s., makawe, mahunga, huru, uru, rauru.

Hair (of the body; coarse hair), s., huruhuru.

Hair (a single), s., uru, kaka, weu.

Hair (to cut), v., whaka-iho.

Half-full, a., hangere, hemanga, papanga.

Half-grown, a., pipi.

Half-cooked, a., roiroi.

Hallow, v., whaka-tapu.

Halo, s., amaio, awheo, pukoro.

Halt, v., tu.

Halt (suddenly), v., tumu.

Hammer, s., ta.

Hand, s., ringa.

Hand (back of), s., angaangamate.

Handful, s., ao, aoaka, aowhanga, kutanga.

Handle, s., tau, puritanga, kawe, kiwei, popoia, kakau.

Handle (gently), v., whaka-hangahanga.

Handsome, a., ataahua, humarire, pai.

Handspike, s., hua.

Hang, v., tahere, tarona.

Hang (up), v.n., iri, tarawa, tarewa, tare, tiari, noi, tauraki, takeke.

Hang (up), v.a., whaka-hiweka, whaka-iri, whata, whaka-tare, whaka-noi.

Hang (down), v., tawerewere.

Hang (down, as the lip), v., hauwere.

Hang (down in folds), v., hangorungoru, tiepa.

Hang (down, as the hair), v., tuheihei, hutoitoi.

Hang (in shreds), v., hukahuka.

Happiness, s., hari, koa.

Happy, a., hari, koa.

Harangue, s., whaikorero.

Harbinger, s., matarere.

Harbour, s., kokorutanga.

Hard, a., pakeke, totoka, maro, pakari, pakokea, papa, utonga, papatau.

Hard (work), s., whaka-rira.

Hardly, adv., whaka-uaua.

Hardy, a., maro.

Hare-lip, s., nguturiwha.

Harm, s., kino.

Harsh, a., tata, tuanui.

Harvest, s., hauhakenga, ngahuru.

Hasten, v., ahiki, ahua, hohoro, auraki.

Hasten! int., eahua!

Hasty, a., whawhai, porangi.

Hatched, to be, v., pao.

Hatchet, s., patiti, toki, titaha, poke, peharoa, piharoa.

Hate, v., hae, kino, pu.

Hateful, a., whaka-rikarika, whaka-rihariha, weriweri.

Hatred, s., mauahara.

Haughty, a., whaka - kake, whaka - pehapeha, whaka-hihi.

Haul, v., to, kukume.

Hauled (on shore), v., ea.

Hawk, s., aahu, karearea, kaiaia, kaeaea, karewa-rewa, kauaua, tawaka.

Haze, s. [see Mist].

He, pron., ia.

Head, s., upoko, uru, angaanga, pane, maruaia, whaka-hipa, uraki, pareho, pahirihiri, tahurihuri, pero, matenga, mahunga, karu, karaua, ngoto, makara.

Head (dried, of an enemy), s., whaka-iri, mokamokai, mokaikai.

Head (back of), s., kopako, hamu, hemihemi, kohamo, murikokai.

Head (of a tree), s., kauru, kouru, karamata.

Head (of a valley, or river), s., hukinga, kapeka.

Headache, s., ngahoahoa, anini, kotiuru, ngaruru, pahoahoa, poatini.

Headland, s., rae, kurae, matarae, torouka, matamata, kumore, tumu, koraenga.

Heal, v., rongoa, whaka-mahu.

Healed, to be, v., mahu, ora, mahutu, raupapa.

Health, s., ora, oranga.

Heap, s., ahu, ami, haupu, puranga, pu, kauika, ahurewa, pehanga, tahua, tuahu, wharona, kawa, mata, taka.

Heaps (to put in), v., ahu, awhe, haupu, tarahono, puhangaiti, pihangaiti, pukai, putu, koputuputu, whaka-moa.

Hear, v., rongo.

Hear (indistinctly), v., hakiri, hirearea, maheahea.

Hearken, v., whaka-rongo.

Heart, s., ngakau, hinengaro, mauri, manawa, mano.

Heart (of a plant), s., rito, korito.

Heart (of a tree), s., iho, uho, tarauho, tumoremore, tahiwi, taiho, taikura.

Heat, s., wera, pawera, pokaka, pumahu, pukaka, rikoriko.

Heat (red), s., kaka, miramira.

Heated, a., wera, kaka.

Heated, to be (as an oven), v., tore, rerehu.

Heaven, s., rangi, aparangi, kikorangi, naherangi.

Heave, v., hotu.

Heavy, a., taimaha, taumaha, rorotu.

Heel, s., rekereke, kai, ngaengae.

Height, s., tiketike, ikeike, teitei.

Heirloom, s., mantunga.

Hell (Hades), s., reinga, po.

Helm, s., urungi, urunga.

Help, s., awhina.

Hem (border), s., remu.

Hen, s., heihei.

Hence, adv., atu.

Henceforth, adv., akenei, ake-ake-ake.

Her, pron. pers., ia.

Her, pron. poss., tana, tona, ana, ona.

Hers, pron. poss., nana, nona.

Herb, s., otaota.

Herd, s., kahui, rahui, whaka-taka.

Here, adv., konei, nei.

Hereafter, adv., anamata, amua, amuri.

Hereby, adv., ma konei.

Hero [see Warrior].

page 645

Heron, s., kotuku.

Heron (blue), s., matuku.

Herring, s., aua [see Mullet].

Hesitate, v., ha, pohewa, pokaku, ruarua, pohehe, pohopa, rikarika.

Hew, v., hau, kokirikiri, tarai.

Hiccough, s., tokomauri, tokohana, tokopuhake, kupa.

Hide, v., huna, raupeka, whaka-ngaro, kuhu, koropuku.

Hide, s., kiri, hiako, whaka-peke.

High, a., ike, kaike, tiketike, noi, hiamo, rewa, whaka-rera, maiangi, maiengi, motengi, morunga, poupou.

High (of the tide), a., huki, ki, tutuki, renarena, whaka-paru, tara.

Hill, s., puke, hiwi, heio, toropuke.

Hilly, a., pukepuke.

Hillock, s., pukepuke, hawahawai.

Him, pron., ia.

Him (for him), pron., mana, mona.

Hinder, v., whaka-ware, whaka-wheru, whaka-kopekopeka.

Hindermost (thing), s., hiku.

Hip-bone, s., himu, humu.

Hippocampus, s., kiore-moana, kiore-waitai.

His, pron., tana, tona, ana, ona, ahana, nana, nona.

Hiss, v., hi, ihi, huhu, kiha.

Hit, to be, v., pa, tu, whara.

Hither, adv., mai.

Ho! int., ho!

Hoard, v., rongoa, kaiponu, pitokite, tohu.

Hoar-frost, s. [see Frost].

Hoarse, to be, v., whango.

Hoist, v., huti.

Hold, v., pupuri, pupuru.

Hold (in the arms), v., okooko.

Hold (fast), v., whaka-ita.

Hold (up), v., whaka-ari, whaka-hana.

Hold (to the fire), v., turara.

Hold (at one end), v., mautarakini.

Hold (to catch), v., arau, kapo.

Hold! int., iaua! taua!

Hold (of a ship), s., riu.

Holes, to be full of, v., watawata, piwatawata.

Hole, s., puta, poka, rua, korua, kowhao, koroputa.

Hollow, s., pokorua, pakonga, wharemoa, hapua, kapu.

Hollow (out), v., huke, whaka-korua.

Hollow (of the hand), s., paro.

Hollow (as a valley), a., hapua, hopua.

Holy, a., tapu.

Home, s., kainga.

Hone, s., hoanga.

Hook, s., matau, noni, matika, pa, maka.

Hoop, s., pirori, mowhiti, korowhiti, tarawhiti, whiti, porotiti.

Hop, v., hiteki, hitoko.

Hope, v., tumanako.

Horizon, s., pae, tahatu.

Hospitable, a., marae [see Generous].

Host (multitude), s., mano, tini, hira, maha.

Host (entertainer), s., kaiwhangai.

Hostilities, s., pakanga, whainga.

Hot, a. [see Warm].

Hover, v., whaka-topa.

House, s., whare, kopuha, paikea, pakokori, tuohunga, patatara, patutu.

House (small), s., kopuha.

House (for storing root-crops), s., rua, hapoki, wharerangi, whata, pataka, ruakoauau, ruatirawa, ruatahuhu.

How? adv., pehea?

How many? adv., hia? ehia? tokohia? rawe?

How great! int., ano!

However, adv., heoi.

Howl, v., tangi, ngawi, whaka-paroro, whaka-pu.

Hum, v. [see Murmur].

Humble, v., whaka-iti, whaka-waikauere.

Humped, a., hake, nuke.

Hundred, a., rau.

Hunger, s., hiakai, hemokai.

Hungry, a., hiakai, hikoko, pikoko, maiengi.

Hunt, v., whaka-ngau, whaiwhai.

Hurrioane, s., marangai, tupuhi.

Hurry, s., porangi, taruketanga.

Hurry, to be in a, v., porangi, hohoro, whawhai, potatu, kaika, takare, whaka-koko, patiko, poarita, puarita, ponana, rangatahi.

Hurry, to do in a, v., auraki, horo, whawhai.

Hurt, s., tu.

Husband, s., tane, tahu, makau.

Hush! int., turituri, hoihoi, kati, maniania.

Husk, s., kopaki, pakawha.