Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga kōrero a Reweti Kohere Mā

He Pungarehu Kore

He Pungarehu Kore

Ki te Etita o Te Pīpīwharauroa,

E Hoa, Tēnā Koe,

Māu e uta atu ta mātou whakamihi mo te whaikōrero a A T Ngata e mau nei i te nama 27 o ta tātou pepa. Ahakoa he roa tana kōrero, ko te kupu whakamutunga ta mātou e kōrero ake. Ka nui te mihi me te āwangawanga o te ngākau, tērā pea e tau ki ēnei koroua te tikanga a tēnei kupu, na reira me kii ake engari pea ēnā koroua e whai ngārehu, pungarehu rānei, tēnā ko ēnei koroua kaore pea e whai pungarehu ina te āhua e noho atu nei kei te whakatauki a o tīpuna e kii nei,
Arā te kōrero e haere rā i runga o Tawhiti a Pawa, takoto noa Waimahuru[280].'
Waihoki ko tēnei, arā te minita e hoki atu rā i Raukōkore, i Wharekahika, takoto noa Whangaparāoa-mai-tawhiti. He ūnga waka anō ia nei no Ngāti Porou me ērā atu iwi i nga wā o te whakapono ka hori ake nei, kāti i te tawhiti o ēnei takiwā ka haere nga tamariki ki Raukōkore ki te karakia, ka noho tēnei i te koroua nei, ki ake hoki, koia nei te hē o te koroua rāua ko te kuia. Natemea anō rā ka tū nga hēnga[281] kei raro, pēnei kei kona tahi e haerere ana. Kati anō pea kia rite ai te whakatauki nei,
Ka haere te tōtara haemata, ka takoto te puketea[282] whai nui.'
He whakaaro Maori pea tēnei, anei kē pea ia na. Ahakoa tokorua, tokotoru ki te whakaminenga kei reira tonu au[283]. Kati kei te mārama te titiro iho ki tēnei kupu, hoki tonu ake te whakaaro ki te whakatauki a te Auru, i pātai ai tērā tangata, 'He aha te tohu o te hē, e te Auru[284]'

Tana whakahoki, 'Ko koe rā ka kai mai, ko au ka noho atu.' Ina koa e noho nei na, ā, he pungarehu kore tōna mutunga.

Na o koutou tīpuna[285],

na Puwharariki Te Ranga a te Anewa.

(Manihera Waititi[286] )

He whakamārama: Ko te ingoa mo tēnei kōrero na Reweti Kohere engari ko tōna ake ingoa ko 'Tikirau' i roto o Te Pīpīwharauroa nama 33, Nowema 1900. Whārangi 8, kei te pukoro 1898-1900. Ko nga kōrero kei te mau tonu ki te tuhinga a Te Puwharariki.—Nga Etita

page 187

[280]Waimahuru: Tirohia nga kōrero a Nikora Tautau. He tino whakatauki tēnei no te Tairāwhiti.

[281]Nga hēnga: 'ko te tau o nga hēnga ki raro' ko te koroheketanga o te tangata. Engari ko tōna tino tikanga ia ko te ngahorotanga o nga hēnga o te waka.

[282]Tōtara haemata: He tōtara tere te tipu, ka maru. Ko te puketea he ngongo i te wai.

[283]Ko nga kupu a Te Karaiti. Matiu XVIII.

[284]Auru: He tipuna engari ko te Hau Auru rā.

[285]Puwharariki, Te Ranga-a-te-Anewa.

[286]Manihera Waititi: Nāna ēnei kōrero me ētahi atu anō kei ētahi wāhi o tēnei pukapuka. Ko tēnei tētahi o āna kōrero.