Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Reports of the Native Affairs Committee, 1877.

[Translation.] — Ko te Kupu a te Komiti mo runga i te Pukapuka-inoi a Hare Hongi Hika ma

[Translation.]
Ko te Kupu a te Komiti mo runga i te Pukapuka-inoi a Hare Hongi Hika ma.

E tono ana nga Kai-inoi—

1. Kia whakamaoritia te Ture mo nga Kaunihera.
2. Kia tukua he tono utu takowha ki ia tangata i roto i te Karauna karaati.
3. Ko nga whenua papatupu kaua e whai-takowha.
4. Ko nga whenua nui kaua e utu i te takowha nui.

E mea ana hoki nga kai-inoi kia tukua kia kotahi marama e nga Kaunihera o nga Takiwa kia takoto i muri iho o te tononga utu takowha, a e whakaaro ana ratou mo nga kuri kia whai utu nga kuri o nga taone anake kaua nga kuri i nga wahi i waho, a e mea ana hoki ratou kia whai tikanga te Kaunihera mo nga ruruhi, mo nga rawakore me nga pani.

Kua whakahaua ahau kia ki penei atu ki te Whare:—

1. He tono marama te tono a nga kai-inoi kia whakamaoritia te Ture mo nga Kaunihera Takiwa, me whakaae atu taua tono.
2. I runga i te tikanga o te ture i kitea ai e te Komiti ko nga Whenua Maori kahore ano kia whakawakia i te aroaro o te Kooti whakawa Whenua Maori, kua whakawakia ranei a kei nga Maori ano e pupuri ana kahore ano kia hokona kia retia ranei ki te Pakeha kahore e tau te mana tono takowha mo aua whenua mehemea kahore nga tangata no ratou aua whenua e whakaae ki te utu. No reira i kore ai he take i whiriwhiria ai nga tono tuarua tuatoru o roto o te pukapuka-inoi. Ka nui te koa o te Komiti i te rongonga ai kei te utu i nga takowha i runga i ta ratou whakaae ake nga tangata Maori o nga Takiwa o Raro.
3. E whakahaerea ana te nui te iti ranei o te utu takowha i runga i te nui i te iti ranei o nga tikanga o te whenua no reira e whakaarohia ana ano te ritenga mo nga whenua kahore e mahia ana kahore ranei e tupu mai ana he mea whai tikanga i reira, inahoki te tono i te rarangi 4.
4. Kahore te Komiti i marama ki te whai kupu kia whakarerea ketia te ture e utna ai nga kuri ki kore ai e utua nga kuri o nga kainga mamao.page 26
5. E mea ana te Komiti ma te Kawanatanga e whiriwhiri mehemea ka maramara i a ratou i te homaitanga o te Pire hei whakatikatika i te ture mo nga Kaunihera, nga tono i roto i nga rarangi 6, 7 hoki mo te marama kotahi kia tukua kia takoto hei utunga o nga takowha, mo te mea hoki kia whaka-arohia nga ruruhi nga rawakore me nga pani.

John Sheehan,
Tumuaki.

Hepetema 25, 1877.