No te hawhe-paahi i te rua karaka ka noho te Tumuaki ki runga ki tona nohoanga.

Ka karakia te Whare.

Ka mutu nga patai me etahi atu mahi ka tahuri ano te Whare ki te Komiti i nga Moni mo nga Tari Kawanatanga me nga mahi whakahaere a te Kawanatanga.

No tenei po i mahia ai nga moni mo nga kura.

Nga Kura Maori.

Hone Heke (mema Maori mo te Tai Tokerau).—Kaore e pai ana nga kura akoranga tamariki Maori e mana nei i naianei, a e hiahiatia ana kia whakatikaina te aronga. Ko nga karaihe o nga kura e matara atu ana i nga taone e he ana, i te mea kei ko nga karaihe o raro rawa, a ki te tikanga e moumou ana te moni nui e pootitia ana i ia tau i ia tau. Ki taku he pai rawa me whakahoki iho te maha o nga kura i nga kainga Maori, a me whakatu etahi Kura Poari (ara, kura e moe ai, e kai ai, e noho ai, nga tamariki i roto), i nga Takiwa Porowini o te Motu, ki reira akona ai nga tamariki ki nga mahi-a-ringaringa, me nga mahi paamu, me era atu matauranga tika. Heoi anake hoki nga kura whai tikanga i naianei ko te Kareti i Te Aute me te Kareti i Tipene. Ko te kino o te kura i Tipene, i Akarana, ko nga tamariki o te Hahi Katorika e haere atu ana ki reira i nga kura i nga kainga Maori, e meatia ana kia haere ki nga karakia o te Hahi o Ingarangi. Kaati, ko nga matua e kino ana ki tena tikanga, a ki taku mahara e tika ana kia whakangawaritia tena tikanga, kia ahei ai nga tamariki o etahi hahi ke te haere atn ki o ratou net whare karakia ano karakia ai.

Te Teira (Mr. Taylor, mema mo Karaitiati).—Tera ranei tetahi wahi o tenei moni e whakahaerea hei whakaako i nga Maori ki nga mahi-a-ringaringa? Kua takoto hoki te kupu a te Pirimia e whakaae ana kia whakarereketia he tikanga mo nga kura ako matauranga a ka whakaarohia ano he huarahi akoranga, kia ahei ai nga Maori te uru atu ki te nuinga o nga aronga mahi a te katoa.

Te Makaeini (Mr. McLean. mema mo Nepia).—Kua pa mai etahi Maori ki ahau, me etahi tangata e whakaaro pai ana ki te iwi Maori, kia rapua tetahi tikanga e mau tonu ai te mohio o nga. Maori ki a ratou mahi tohunga o mua ki te whakairo rakau, ki te whatu kakahu, me era atu mahi i puta ai te rongo o o ratou tupuna. He tino mea kino mehemea ka ngaro te mohiotanga o te iwi Maori ki ena mahi pai e ngaro haere nei i naianei i nga whakatupuranga taitamariki. Ki taku whakaaro me whakarite etahi kaumatua Maori kia haere atu ki nga kura ki te whakaako i nga tamariki Maori ki aua mahi tohunga.

Hone Heke (mema Maori o te Tai Tokerau).—Ki taku, mehemea e meatia ana kia whakapaua ano etahi moni e te Kawanatanga, kaati, he pai rawa me whakatu he kura ako mahi-a-ringaringa. ki Tipene me Te Aute Kareti. He tino pai rawa mehemea ka taea te whakatu kia maha nga kura pera i nga wahi katoa o enei Motu, otira e kore pea tena e taea. Tetahi mea pai ano ki taku mohio mehemea ka whakaae te Tari o nga Mahi Kura, e ka paahi ana te tamariki i tekaraihi tuawha o nga kura o te koroni, kia tukua aua tamariki e o ratou mahita ki te ako i nga mahi-a-ringaringa, mehemea ra. ka taea e te mahita te whakauru atu. Kua peratia tetahi tamaiti i Ohaeawai e Mr. Woods, a ka nui rawa te whakapai me te whakamoemiti o nga whanaunga. Kaore e araitia e tena tikanga te hiahia o nga tamariki e hiahia ana kia akona ratou ki nga matauranga o runga rawa.

Ka mutu a Hone Heke ka tu akeetahi mema Pakeha ki te korero. Ka mutu ratou, ka tu ake ano a—

Hone Heke (mema Maori o te Tai Tokerau).—Mo te taha ki tenei £18,000 page 77e meatia nei kia pootitia mo nga kura Maori. Ki taku, he pai rawa me whakakore atu ena kura i nga kainga Maori, a me whakatu etahi Kura Poari Maori bei riwhi ki waenganui i nga takiwa Maori o te Motu. Ki te penatia ka neke ake nga matauranga e akona, a ka rite tonu ki to te Pakeha ahua. Ko nga kaiwhakaako me whiriwhiri i runga i nga tikanga o nga ropu Poari Kura o te koroni, a hei te tangata tino whai matauranga anake te mea e whakaturia hei mahita. Mehemea ka pena katahi ka taea nga tino matauranga; tena ko tenei ahua e tu nei i naianei kaore kau ana he tino painga e puta ana ki nga tamariki Maori i runga i nga moni e pootitia ana mo nga kura Maori. Tetahi, ki te whakaturia he Kura Poari Maori me uru ano nga mahi-a-ringaringa me era atu mea pera ki roto ki te rarangi o nga matauranga e akona ai ki nga tamariki e noho ana i roto. A mo te taha ki nga tino kura nunui, pera me Te Aute me Tipene, me ako nga tamariki ki nga tikanga mahi paamu me era atu mohiotanga whai tikanga e marama ai te Maori ki te whakahaere tika i o ratou whenua me a ratou kararehe. Engari mehemea ki te mau tonu enei tikanga e mana nei i naianei, kaati, he pai rawa ki ahau me haere nga tamariki Maori ki nga kura Pakeha e whakahaerengia ana e nga Poari Ako Matauranga, kia pai ake ai i to naianei ahua te ako i nga tamariki Maori. Ka nui ano nga tamariki Maori e mohio ana ahau e haere ana ki nga Kura Poari i naianei, i te mea he pai ke era tu kura ki o ratou matua.