Wenerei, te 13 o Hepetema, 1899.
Maori E Mau Aha I Te Penihana Kaumatua.

H. K. Taiaroa, i motini: "Kia whakatakotoria ki te teepu o te Kaunihera he rarangi ingoa o nga Maori katoa e utua atu ana ki a ratou he penihana kaumatua, tae mai ki tenei wa, me te nui o nga moni e utua atu ana, me te kainga o ia tangata e tango penihana ana." Ko etahi o aua kaumatua Maori kei te utua atu ki a ratou nga moni katoa e tika ana o te penihana, ko etahi e iti iho ana, a ko etahi iti rawa iho nei te moni e puta ana ki a ratou. Ko etahi kaumatua Maori e [gap — reason: damage]ka ana ano kia tango penihana, a kaore i whakaaetia e nga Kaiwhakawa e whakahaere ana i aua mahi, i runga i ta ratou ki mehemea he whenua ano a aua Maori e rite ana te utu ki te whia ra pauna e kore ratou e tika kia tango penihana. Engari me ki atu au ko aua whenua e puritia ana e eta[gap — reason: damage] o aua kaumatua Maori he whenua here, a kaore e taea ana e nga Maori te reti te pewhea ranei e puta mai ai he oranga ki a ratou, a ki taku mahara he tino pohara atu ratou i era atu Maori kua whakaaetia nei he penihana mo ratou. Koia nei te take i tukuna atu ai e au tenei motini, kia mohio ai au ko wai ma kei te tango penihana, me te nui o te moni e utua atu ana.

Te Waaka (Minita mo nga Kura).—E pouri ana au i te mea e whakahe ana au i tenei motini, a me tono atu hoki au i te Kaunihera kia taucoko mai i au. Ahakoa pewhea te tika o nga whakaaro o te mema honore nana nei tenei motini, mehemea ka whakaaetia atu kia mahia peneitia he tikanga mo nga Maori, e kore hoki e taea te whakakahore atu ina tonoa mai kia mahia peratia hoki he tikanga mo nga Pakeha e whiwhi penihana ana; a e mahara ana te Kawanatanga ka takahia nga hiahiatanga o roto o taua Ture mehemea ka homai ki tetahi o nga teepu o nga whare o te Paremete aua tu pukapuka e tonoa mai nei. Mehemea e hiahia ana tetahi tangata ki te rapu i nga ingoa o nga tangata kua whiwhi penihana kaumatua, ka taea noatia e ia me ka haere atu ia ki te Kooti o te Kaiwhawa Takiwa, i runga ano ia i te utu page 8iti noa iho nei, no reira i mea atu ai au, mehemea e hiahia ana te honore rangatira na ki te rapu i etahi take mo runga mo taua mahi me haere ia ki te tari e tuhia ai nga rarangi o nga penihana, kei reira ia te mohio ai ki nga mea e rapua na e ia i runga ano i tona huarahi tika.

H. K. Taiaroa.—I te whakarongo atu au ki te korero a te honore mema, i a ia e ki mai na me haere au me tono ki nga tari kia whakaaturia mai aua mea e hiahiatia nei e au, engari kaore au i te whakaae atu he tika kia pera tana kupu mai ki au. I te mea na te Paremete nei ano i mahi atu taua Ture Penihana e mahara ana au he mea tika ano kia tirohia e te Paremete mehemea ranei kei te mahia tikatia taua ture, engari kaore rawa au i te marama ki te take i kore ai te Kawanatanga e whakaae ki te whakaatu mai i nga mea e tonoa atu nei e au. Kua tono mai etahi kaumatua kaore nei i whakaaetia atu he penihana mo ratou, kia rapua e au nga take i kore ai e whakaaetia atu he penihana mo ratou. Kaore rawa i te rite toku hiahia i runga i tenei tu ahua, a taihoa au e whakapuaki i toku whakahe mo tenei mahi a te Kawanatanga. Tera au e whakaatu atu ki nga tangata pooti mema mo tera Whare i te ahuatanga e te Ture Penihana, a ki te tu mai te Paremete hou ka whakaatu atu au i toku whakaaro mo tenei mahi a te Kawanatanga. Me tono atu e au kia unuhia taku motini mo tenei wa, i runga ra i te ahua o te korero a te honore mema na.