Pire Karaati-Whenua Ki A Hohepa Hutana.

Ko Te Hetana (Right Hon. Mr. Seddon).—Ka motini ahau kia komititia tenei Pire, ki te tirohia e nga mema nga rarangi tuatahi o te Pire ka kitea e ratou i reira te take i whakaurua ai te Pire ki te Whare nei. Ko nga eka o tenei whenua, o Mahoenui, e 8,036 eka, a ko tetahi taha o taua whenua kei waho o te Rohepotae Poraka. Ko te wahi o taua whenua kei te riihi ki a Hohepa Hutana e 7,536 nga eka, a kua riro i te hoko a te Kawanatanga e 3,936 eka o taua Poraka. I runga i nga tikanga o te Pire nei, 1,936 nga eka e watea hei whakanohonoho ki te tangata e te Tari mo nga whenua o te Karauna, a e 2,000 nga eka e tukuna atu mo taua tangata, mo Hohepa Hutana. Te take i whakahaerea ai tenei Pire hei whakaora i taua Pakeha i etahi raruraru i pa ki a ia i nga ture mo te Rohepotae Poraka.

Ko Hone Heke.—Ki taku titiro kei nga Maori ano etahi o nga hea i roto i taua whenua e pupuri ana. Mehemea nei e penei ana, kua hokona ko etahi anake o nga eka o taua whenua e te Karauna, a kua riihitia e taua Hohepa Hutana te 8,000 eka katoa o taua poraka. Ko te Pire he mea whakariterite i waenganui i taua Pakeha me te Kawanatanga, kia taea ai e te Karauna te hoko i katoa te poraka, kia page 56ahei ai te tuku atu te 2,000 eka ki taua Pakeha. Ka patai atu au ki te Pirimia, mehemea ranei kua tino pau nga hea o nga Maori te hoko, kei te toe ano ranei etahi; a mehemea kei te toe ano etahi hea o taua whenua ki etahi Maori, ka pehea aua Maori ina paahitia tenei Pire?

Ko Te Tamihana (Mr. R. Thompson).—Ka whakamarama atu ahau ki te Whare, kaore tenei Pire e pa ana ki nga hea o nga Maori i roto i taua Poraka. I riihitia taua whenua e Hohepa Hutana i nga Maori, ka maha nga tau i naianei o taua riihitanga, i muri i tera ka hokona e te Kawanatanga taua whenua i nga Maori. Na, whakaae ana taua Pakeha ki te tuku atu i tana riihi ki te Kawanatanga, kia taea ai e te Kawanatanga te whakanohonoho ki te tangata, engari hei utu mo tana peratanga me whakaae hoki te Kawanatanga kia hokona e ia te 2,000 eka i nga Maori. I runga i te whakaaetanga o enei mea tukuna atu e ia tana riihi. Kaore kau he paanga o nga Maori i roto i te rua mano e mea nei taua Pakeha kia hokona e ia.

Ko Te Hetana (Right Hon. Mr. Seddon).—Kaore pea te mema honore mo te Takiwa Maori Whaka-raro i korero i nga rarangi whakamutunga o te Pire, mehemea hoki i ata korerotia e ia aua rarangi kua marama noa atu te Pire ki taua mema honore. Kaore kau he raruraru e pa ki nga Maori e pupuri ana i o ratou hea i tenei Pire.

No te tukunga ki te Whare, komititia ana te Pire, a panuitia tuatorutia ana.

Ka mutu tenei haere tonu nga mahi a te Whare.

No te rua karaka i te po ka hiki te Whare.