Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paremete: 1896-1899

Horowhenua Moana

Horowhenua Moana.

Ko Tiaki Tiwini (Mr. Stevens).—Ka patai ahau ki te Minita mo nga Whenua, Mehemea, ina taturu te tau o nga tiwhikete o taua wahi, tera ranei e e hokona e ia te moana katoa o Horowhenua i nga Maori no raton a reira, me etahi whenua hoki i nga taha tawhio noa taua moana, hei paaka mo te iwi katoa, me te rahui ano mo nga Maori tuku iho ki o ratou iwi, i a ratou pa tuna me a ratou wahi mahinga ika; a ko taua moana me taua whenua ina oti te hoko me whakatapu rawa hei paaka, a me tuku atu ki te Kaute Kaunihera ki te Poari ranei o taua takiwa pupuri ai? Ka whakaatu ahau ki te Whare, he pai taua moana hei wahi tuunga mo nga mahi ahuareka a nga iwi o era takiwa, a hei tuunga hoki mo nga purei hoehoe poti a te iwi o te takiwa o Poneke. Ki te hokona taua wahi e te Minita mo nga Whenua, tena e koa rawa nga tangata o Poneke. Te take i uia ai e au tenei patai he hiahia noku kia whakahaerea taua mea, kei waiho roa ka raruraru noa iho. He nui nga raruraru i pa ki tenei whenua, a he nui nga moni a te koroni kua pau i te whakahaerenga i aua raruraru. Kaore ano a Horowhenua Moana i wawahia ki nga hapu nona. Ko te nui o taua roto e tata ana ki te 600 eka. Kei nga Maori taua wahi i naianei, a taro ake nei ka whakataua nga paanga ki taua roto. Hei painga nui rawa mo nga iwi o te Takiwa Porowinitanga o Poneke mehemea ka tahuri te Kawanatanga ki te hoko i taua roto, a ka riro atu i a ratou me whakatapu, ka tuku atu ai ki te Kaute Kaunihera ki te Poari ranei o taua takiwa tiaki ai whakahaere ai, a na reira ka tika kia pai te utu mai a te Minita i tenei patai.

Te Makenehi (Hon. J. McKenzie).—Kua whiriwhiria e te Kawanatanga tenei patai. Kua ripoatatia e te Kawanatanga he mea tika kia hokona te roto o Horowhenua, me tetahi atu roto e tata ana ki reira; otira, ki te pai te Paremete ki te whakarite i etahi moni hei hoko i aua wahi, kaore pea he take e uaua ai te whakahaere o ta te mema honore i tohutohu mai nei. Heoi maku e ata hurihuri tenei mea, a, taihoa ake nei, tena pea ahau e ahei te ki atu, ka tonoa ranei e te Kawanatanga ki te Whare kia whakaritea he moni hei hoko i taua wahi kaore ranei.

No te mutunga o tenei patai ka haere tonu te mahi a te Whare ki etahi atu patai me etahi Pire.

No te toru tekau ma rima meneti te paahitanga o te tahi karaka i te po ka hiki te Whare.