Taite, te 8 o Aperira, 1897.
Whaikorero A Te Kawana.

H. K. Taiaroa.—E mihi atu ana au ki nga mema na raua nei i kokiri i tautoko te motini utu atu i te whaikorero a te Kawana, e whakahonore atu ana au ki a raua mo te pai o a raua korero, i a raua e whakahaere ana i te mahi kua whakaritea nei ma raua. E mihi atu ana hoki au ki a raua i te rnea he mema hou raua no te Kaunihera. I tae ake ki au te waea a te Minita mo nga Whenua, he mea rite ano pea ki nga waea i tukuna atu ki nga mema katoa o nga whare e rua, i mea mai taua waea, kua tae mai te tono a te Hekeretari o te Kawanatanga o Ingarani kia haere atu to tatou Pirimia ki Ingarani. Ko taku utu atu mo taua waea, e whakaae ana au kia haere te Pirimia ki Ingarani hei kai - whakarite mo tenei koroni, a ka whakahoa atu au ki nga mema o nga whare e rua kia ahei ai ia ki te haere. Ki taku mohio i pera ano nga utu a te nuinga o nga mema o nga whare e rua mo aua waea. No runga no nga korero a etahi o nga mema kua whaikorero nei, i whakahua nei i te iwi Maori, me ki atu au kaore i whawhaitia kaore i raupatutia te iwi Maori, engari he mea ata tono atu, he mea ata whakaae hoki na nga Rangatira Maori, haina ana ratou i te tiriti whakauru atu i nga Maori ki roto ki te Pakeha, hei pononga tahi mo te Kuini. I haina ano taku hakoro me era atu Rangitira Maori i taua tiriti i te tau 1840, a i taua hainatanga i whakaae nga Maori kia uru ki raro ki te Kawanatanga o Ingarani me te Kuini, a ki taku mahara na tera i rite tahi ai tatou Pakeha, Maori, i teina i tuakana ai tatou. No muri mai i tena ka whawhai, engari he whawhai pokanoa ake nei, e hara i te mea he whawhai nui na te iwi katoa, engari he mea pokanoa penei me nga raruraru ano e tupu ake nei i waenganui i a tatou ake nei, i waenganui i a tatou me o tatou whanaunga ake nei ano, i ona wa e tupono ai he raruraru. Heoi ano, e hara i te whawhai nui, E mau tonu ana matou he pononga no te Kuini, a ko te nuinga o te iwi i piripono ki a te Kuini. E hara era i te whawhai nui a te iwi, engari he tautohe. Ko etahi putake o aua raruraru he tautohe whenua, i hokona etahi whenua i nga tangata; e hara nei i a ratou aua whenua, a ka pouri te hunga nona te whenua no reira ka mau pu etahi o ratou, e hara i te whawhai nui engari he arai kau atu i tona mate ake. Na i aua whawhai e hara i te mea he whawhai na te Pakeha anake ki te Maori, engari i tuaratia ano nga Pakeha e nga Maori, na kei te kite ano koutou i nga Meiha Maori i nga takiwa nei, e hara i te mea i tu ratou hei Meiha whawhai ki nga Pakeha, engari i tu hei Meiha whawhai ki tona iwi ki ona whanaunga ake ano ki te iwi Maori, a na te Kawanatanga ano o te Kuini ratou i whakatu. E koa ana ahau i te mea e mahara ana te Pirimia kia haere tahi he ope Maori hei hoa haere mo te ope page 3Pakeha—Ki te tukuua atu e tatou he Pakeha ho Maori kia haere tahi, ka whakaatu tatou e kotahi tonu ana te whakaaro o nga Maori me nga Pakeha ki te koropiko atu ki to tatou Kuini, me to tatou hari i te mea kua tae ki te ono tekau tau tona Kuinitanga, a e hiahia ana au kia haere tonu Ma roa atu hoki ona tau e tu ana hei Kuini mo tatou. E koa aua au mo to tatou Kaunihera e hiahia nei kia mohiotia to tatou piripono ki to tatou Kuini, me te tuku kupu mihi atu ki a ia mo tona Kuinitanga i noho hari ai te katoa, a e hiahia ana au kia whakaae te Kaunihera katoa kia tukuna atu e tatou he pukapuka mihi atu ma tatou, whakaatu atu i to tatou aroha atu ki a ia me to tatou piri pono ki a te Kuini, kia mohiotia mai ai he hunga piri pono tatou, me to tatou koa ki nga painga e tau ana ki a tatou i tenei koroni o Niu Tireni.