Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paramete: 1891-1895

Nga Hoko Whenua Maori

Nga Hoko Whenua Maori.

Ko enei e whai ake nei nga mahi i pahure i te Tari Hoko Whenua Maori, i te tau i mutu nei i te toru tekau ma tahi o nga ra o Maehe kua taha ake nei, ara:—

Nga eka whenua i tino oti te hoko i taua tau, a kua huia atu ki nga whenua o te iwi katoa, koia tenei, 124,751 eka; nga eka kua oti te hoko o roto i nga poraka e hokona ana, koia tenei, e 307,031 eka. Hui katoa nga eka i hokona i roto i taua tau kotahi, koia tenei, e 385,671 eka, a ko nga eka i hokona i te tau o mua atu, koia tenei, e 352,581 eka.

Ko te nuinga me te roanga atu o nga korero mo nga whakahaerenga o nga hoko whenua Maori me titiro i roto i nga pukapuka o te Paramete G.-2, i whakatakotoria nei ki te aroaro o nga Whare e rua i te 25 o nga ra o Hurae kua taha ake nei, a ko aua pukapuka kua ata whakatakotoria ki o tatou aroaro i runga i te mana o "Te Ture Hoko Whenua Maori, 1892."

Koia tenei etahi o nga poraka kaore ano i ata oti te hoko, ara, ko Opuatia Poraka, kei te takiwa o Waikato tenei; e ono tekau nga poraka kei roto i te Rohe-potae a Ngatimaniapoto, e tata ana enei poraka ki te raina o te Reriwe; ko Rangiwaea me Tauakira Poraka, kei te takiwa o Whanganui enei; ko Mangapapa Poraka, kei Waitotara tenei; ko nga toenga o te Awarua Poraka, kei te takiwa o Rangitikei tenei. Na, ka tere tonu te whakaotioti haere a te Kawanatanga i enei hoko a me te tuku atu hoki i aua whenua ki te Kooti Whenua Maori kia tapatapahia atu nga hea o nga tangata kaore e hiahia ana ki te hoko i o ratou nei paanga. E mea ana te Kawanatanga kia tere tonu te oti o te nuinga o enei hoko i roto i nga marama e toru e haere ake nei, kia tuwhera ai aua whenua hei whakanohonoho ki te Pakeha.

Ka oti te korero a te Minita ka tahuri te Whare ki te mahi i te—