Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paramete: 1891-1895

Mane, te 30 o Hepetema, 1895

page 48

Mane, te 30 o Hepetema, 1895.

No te hawhe-paahi i te whitu karaka page 49i te ahiahi ka noho te Tumuaki ki runga ki tona nohoanga.

Ka mutu te karakia.

Ka whakahaerea etahi Pire me etahi patai, ka tae ki te patai mo tetahi—

Rahui Mo Nga Maori Ki Onehunga.

Ko Hone Heke.—Ka patai ahau ki te Minita mo te taha Maori, mehemea ranei ka whakahaerea e ia tetahi tikanga e hanga ai he Whare ki runga ki te Rahui Maori kei Onehunga, hei kainga mo nga tangata Maori e ahu atu ana whaka-raro e ahu mai ana whakarunga nei? I etahi wa o ia tau he maha nga tira Maori, haere ai whaka-raro etahi, whaka-runga nei etahi, na nui atu te mate o nga tangata Maori o Onehunga i te whangainga i nga tira Maori e ahu ana ma reira. Na reira ka mahara ahau he mea tika kia tonoa te Kawanatanga kia mahia he Whare manuhiri ki runga ki taua rahui.

Ko Te Hetana (Hon. Mr. Seddon).—Maku e uiui, a ki te kitea e ahau he mea tika kia mahia he Whare pera ki taua wahi, maku e whakahau kia mahia.

Kainga Mo Te Iwi O Te Kooti Ki Ohiwa.

Ko Wi Pere.—Ka patai ahau ki te Kawanatanga, mehemea ka whakaae ratou ki te hoko i tetahi tekihana whenua, kei tetahi Pakeha inaianei e pupuri ana, e piri ana ki te tekihana i whakaritea mo te Kooti ratou ko tona iwi ki Ohiwa, Pei o Pereti; he mea noku kia rahi ake ai a kia pai ake ai te kainga mo taua iwi? Ko te whenua e nohoia mai nei e taua iwi inaianei he pakupaku rawa. He maunga taua wahi, a kei runga noaiho i nga tahuna taua iwi e noho ana. Kotahi rau pea taua iwi.

Ko Te Makenehi (Hon. Mr. J. McKenzie).—Kaore te Kawanatanga e ahei te whakahaere i tetahi ritenga inaianei hei whakarahi ake i te whenua mo taua iwi. Kua kiia mai ki au e ono rau nga eka i hoatu mo taua iwi. Otira maku e uiui tenei mea ina mutu te Paremete i te mea tera pea ahau e tae ki taua takiwa o te koroni haereere ai i roto i nga marama e takoto ake nei.

Pire Mo Nga Ture Whenua Maori.

Ko Hone Heke.—Ka patai ahau ki te Minita mo te taha Maori, mehemea ranei ka whakaae ia kia whakaurua he rarangi ki roto ki te Pire Whakatikatika i nga Ture mo nga Whenua Maori, ara—(1) hei hoatu ora ki nga Maori mahamaha noa iho i eke nei he nama ki runga ki a ratou i mua atu i te paahitanga o te Ture o tera tau, a hei tautoko i nga Maori e whakahaere nei i nga mahi paamu ki runga ki o ratou whenua, e ahei ai ratou ki te hoatu i etahi o o ratou whenua hei punga mo nga moni e homai ana ki a ratou hei hoko kau, hipi, hoiho, a hei whakapai hoki i o ratou whenua; (2) hei hoatu ki nga Maori o Aotearoa nei i tetahi mana e ahei ai ratou ki te riihi i o ratou whenua ki nga tangata noa iho, penei me te mana i hoatu nei e "Te Ture Kooti Whenua Maori, 1894," ki nga Maori o te "Waipounamu?

Ko Te Hetana (Hon. Mr. Seddon).—Tenei tetahi Pire Whakatikatika i nga Ture Whenua Maori kei te aroaro o te Komiti mo nga Mea Maori e takoto ana inaianei, a tena ano te mema honore e kite e pera ana me te aronga o tana patai te takoto o etahi o nga rarangi whakatikatika kua hoatu ki roto ki taua Pire. Ko te mema honore nana tenei patai, he mema ia no taua Komiti, a mana e ngana ki te aroaro o taua Komiti nga mea e hiahia nei ia kia whakaurua ki roto ki taua Pire.

Ka mutu te patai a Hone Heke ka whakahaere tonu te Whare i etahi atu patai maha a nga mema Pakeha.

No te weherua i te po ka hiki te Whare.