Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paramete: 1886-1890

Paraire, te 6 o Hurae, 1888

Paraire, te 6 o Hurae, 1888.

Miraka Tuku Ki Nga Whare Mahi Tiihi.

Tame Parata.—E patai atu ana ahau ki te Minita mo nga Mahi a te Katoa mehemea ka whiriwhiria e te Kawanatanga tetahi huarahi whakahoki iho i nga utu kawe miraka ma runga i nga reriwe ki nga Whare mahi tiihi. I mea ano ahau kia pataia tenei patai no te mea kua pataia nga tikanga mo runga i nga hua rakau me nga hua rakau kopenupenu ki te Minita erangi kahore he tangata i tae ki te patai atu mo te taha ki te hunga mahi miraka, a i te mea e tau ana he toimahatanga ki runga i taua hunga e mahara ana ahau me awhini e te Kawanatanga taua hunga

Te Miterehana.—No naia tata nei i whakahokia iho ai te utu mo te kawe miraka ma runga i nga reriwe, a kahore e marama kia ratou te whakahokia iho ano inaianei.

Nga Rahui O Te Waipounamu Me Te Tai Hauauru.

Taipua.—E patai atu ana ahau ki te Kawanatanga mehemea ka whakamana te whakaaetanga a te Pirimia i te Paremete kua hori nei (ara) i mea ia ka tukuna mai e ia tetahi Pire hei tuku atu ki nga Maori o te Waipounamu me nga Maori o te Tai Hauauru te mana ki te whakahaere i o ratou whenua. He mea tika kia whakamaramatia e au nga page 43tikanga o tenei patai. I te nohoanga o te Paremete i te tau kua hori nei i puta tetahi kupu whakaaetanga a te Pirimia ki te Whare mo runga i enei take. Kua tuhatuhaina nga Pire mo runga i nga whenua Maori erangi kihai i kitea e ahau tetahi rarangi i roto i aua Pire hei whakamana i taua whakaaetanga. I te wa e takoto mate ana te Pirimia i tuhituhi atu au ki aia me te whakamahara atu i tana whakaaetanga me te tumanako atu hoki tera e whakamana e ia taua whakaaetanga. I mea hoki te Pirimia i aia e korero ana mo runga i te Pire Rahui Maori o te Waipounamu i te Paremete kua hori ake nei, kia mutu taua Paremete ka tahi ratou ka whai taima ki te haere kia kite i nga Maori, i mea hoki ia tera nga Maori e whakaae i muri iho i ta ratou whiriwhiringa i a ratou kupu. Me tana ki e hiahia ana ia kia awhina mai te mema mo te Tai Rawhiti i a ratou kia pahi ai taua Pire. He mea tika hoki tenei ki te Pakeha raua ko nga Maori, a ka penei ano hoki te ki a te Pirimia i muri iho. E hiahia ana ahau a tenei Paremete e haere ake nei ki te tuku mai i etahi Pire hei tuku i nga mana e kiia nei ahau ki nga Maori, ara ki nga Maori, e tika ana kia tukua taua mana ki a ratou. He patai kau taku ki te Pirimia kia marama ai ahau mehemea kua wareware ia kei te mau tonu ranei ona whakaaro ki taua whakaaetanga ana.

Ta Hare Atikini.—Kei te pera tonu aku whakaaro a kua tukuna mai e ahau he Pire hei tuku i te mana ki nga Maori o te Tai Rawhiti otira o te Motu katoa. Me ki atu hoki ahau ki te mema na kua ara tetahi raruraru i nga Maori ano i taua Tai a ki te pera tonu ta ratou mahi ma kona tonu e roa ai te tuku i te mana whakahaere i o ratou whenua ki a ratou. Otira kei te aroaro o te Whare tetahi Pire hei tuku atu i te mana e ahei ai nga Maori te whakahaere e o ratou whenua.

Taipua.—Kua ata whiriwhiria e ahau te Pire whenua Maori a kahore au i kite i tetahi tikanga e mau ana i roto i taua Pire pena me ta te rangatira e ki mai na. Ka koa ahau mehemea ka kiia mai e te rangatira na te wahi o te Pire e kitea ai e ahau tana e ki mai nei.

Ta Haee Atikini.—Ka kitea ki roto i te Pire Whenua Maori, i roto i te rarangi 4 me te rarangi 5.