Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paramete: 1881-1885

Paraire, te 4 o Hepetema, 1885. — Nga Kereme A Nga Maori O Te Waipounamu

Paraire, te 4 o Hepetema, 1885.
Nga Kereme A Nga Maori O Te Waipounamu.

I timata ano te korero i runga i te motini, "Ki te mahara o tenei whare kua tae inaianei ki te taima tika hei mau mai ma te Kawanatanga i etahi tikanga hei whakamana i nga putake i roto i nga ripoata a nga Komihana rapu i nga hoko whenua Maori i te Waipounamu."

H. K. Taiaroa.—E hiahia ana au kia whaikupu atu au i mua i taku unnhanga i taku motini i runga i te tono a Matara. I te korerotanga i tenei mea page 10i tera rangi, i ki mai a te Pakere he mahi roa rawa tenei, he nui rawa hoki nga pukapuka e pa ana ki aua putake, e kore hoki te Kawanatanga e whai-taima ki te mahi i aua mea. Ki taku mahara e whakaae ana mai te Kaunihera he putahe nui tenei i roto i taku motini. E hara i au tenei hiahia kia unuhia taku motini, engari ka whakaae atu au inaianei. I mua atu i taku nohonga ki raro, me panui atu e au etahi kupu o roto o tetahi pukapuka a Meiha Retimana Hupereteneti o te Waipounamu kia te Kawana, e penei ana nga kupu i roto i taua pukapuka, ara:—

"E kitea ana e au i roto i te ono o nga rarangi o te pukapuka whakatakoto i nga tikanga o te Kamupane Whakanohonoho Kainga o Etinipara, ko nga whakaritenga oranga mo nga Maori i mahia nei e nga Kai-whakahaere o te Nui Tireni Kamupane, kua tukua inaianei ma te Kawanatanga Takiwa e whakarite. No reira ka tonoa e au ma ratou kia kotahi i roto i ia tahi tekau o nga tekihana, ara, o roto Taone, o nga tekihana o waho tata o nga Taone, o nga tekihana hoki o era atu whenua o uta. Ka whakaritea e maua ko te Apiha o te Kamupane, te Apiha ranei o te Whakanolionoho Kainga hou, kia mohiotia ai he tikanga hei whirihiri i aua tekihana, mehemea ra kaore e tae mai au kupu whakahau i au i mua atu i tona taenga mai me nga ropu tangata o tawahi."

Tera hoki te kupu a te Kawana kia Takuta Hinikerea i tuhia ki te taha o taua pukapuka, e penei ana aua kupu, ara:—

"Kia Takuta Hinikerea.

"Tuhia atu ki te Hupiriteneti he kupu whakaae atu mo nga ritenga kua mahia e ia mo runga mo tenei mea, ka tuku atu taku whakatika i nga mea kua whakaritea e ia.—R. F., Akuhata, 18, 1884."

E tika ana te kupu a te Matara e ki mai na he maha rawa nga pukapuka e pa ana ki enei putake, e kore e taea te titiro katoa i tenei wa. E hiahia ana au kia ata whiriwhiri aua mea, kia rapu i tetahi tikanga e taea ai te whakarite i waenganui i a ratou me nga Maori, No reira ka unuhia e au taku motini, kia ata whakaarohia ai e te Kawanatanga.

Whakaaetia ana ki unuhia te motini a Taiaroa.