Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paremete: 1904-1905

Kereme Whenua Maori

Kereme Whenua Maori.

H. K. Taiaroa.—e te Tumuaki, e pouri ana ahau i te mea kua waiho mo te mutunga rawa o te Paremete mauria mai ai tenei Pire ki te Kaunihera. E tono atu ana ahau ki te Kawanatanga kia mutu te mahi penei, ara te waiho mo nga haora whakamutunga o te Paremete tuku ohorere mai ai nga Pire. Ki taku titiro he rarangi tika te rarangi 3 o te Pire nei. Ki toku mahara he mea tika kia kaua e hokona rawatia te whenua, engari me tuku atu ki te Kaunihera Maori mana e whakahaere. Na mo runga mo nga tikanga o tenei Pire, kei te marama ano ki taku titiro, i te mea hoki e whakamana ana i nga whakataunga a nga Komiti o era atu tau. Na mo runga mo te rarangi hou e pa nei ki nga whenua i Kaiapoi, i rongo au e kore taua rarangi e mauria mai i tenei tau. Ko nga tikanga o taua rarangi kei te tiaki i te taha ki nga Pakeha, engari ko te taha ki nga Maori i tau nei ki a ratou aua whenua kihai i tiakina. Ko aua tangata i pupuru i aua whenua i runga ano i te tikanga o te ture i runga i tona ahua o taua wa, a ko nga wira i maharatia i taua wa e whaimana ana, kua kitea i naianei kaore i te mana. No reira au ka patai atu mehemea kua pewhea he tikanga mo nga Maori i uru nei ratou i raro i aua wira—he aha kua utua ki a ratou mo te whakapainga i aua whenua i te wa e tau ana ki a ratou. I whaikupu ano ahau ki te Minita mo te taha Maori, me taku ki atu kei te tiaki anake ia i te taha ki nga Pakeha, a ko nga Maori kaore i te whakaarotia. I ki mai ia e kore e taea tana rarangi i tenei tau, engari ka waiho mo tera atu wa. Na runga i tera i whakaae atu ai au kia whakaurua mai taua rarangi ki te Pire mo tenei wa. E whakatika atu ana ahau i nga korero a te Minita mo runga mo te rarangi 16. E whakaae atu ana hoki ahau ki ana kupu mo te whakaaetanga mai a te Kawanatanga ki au mo toku kereme. Engari hoki ko nga wahanga tekiona e rua o te timatanga iho kaore i te tino tika mo taku kereme I tono au kia ata whakaritea mai te whenua, a e mea ana te Pire me utu a moni me pewhea ranei. Na i te mea kua whakaurua peratia te rarangi e te Kawanatanga, ka whakaae atu au ina pai kia pera, a ka waiho e au i runga i tera ahua. Ki te tukuna atu te Pire ki te Komiti, e pai ana; engari hoki i te mea kua poto te wa e kore pea e tae ki reira.