MeihaTuari (Major Steward, mema mo Waitaki). —Ka patai ki te Kawanatanga, —(1.) Mehemea e tika ana kaore nga motu o Wharekauri i uru ki roto ki te rohe o tetahi o nga takiwa pootitanga mema? (2.) Mehemea kei te mohio te Kawanatanga e kore nga Maori o aua motu e whiwhi i nga painga o te Ture Kaunihera Maori, notemea i raro i taua Ture heoi ano nga tangata e ahei ana ki te pooti mema mo aua Kaunihera ko nga tangata anake e noho ana o ratou ingoa i runga i nga pooti rouru mema mo te Whare Paremete ? (3.) Ka tahuri ranei te Minita i tenei tuunga ano o te Paremete ki te hanga i tetahi rarangi ture hei whakauru i aua motu o Wharekauri ki roto ki tetahi takiwa pootitanga mema, (a) kia whiwhi ai nga tangata o aua motu i tetahi mema mo ratou i roto i te Paremete, (b) kia whai mana ai nga Maori o reira ki te pooti Kaunihera ma ratou i raro i te Ture Kaunihera Maori? I nga marama timatanga o tenei tau i tae ahau ki Wharekauri noho ai mo etahi wiki, a tino whakamiharo ana ahau i taku kitenga kei te taaketia o reira tangata a kaore kau o ratou mema i te Paremete, ara, nga iwi Pakeha me nga iwi Maori o taua whenua, i te mea kaore nga moutere o Wharekauri i uru ki roto ki tetahi takiwa pootitanga mema, Pakeha ranei, Maori ranei. Ko nga tiuti Katimauta e tau ana ki nga wahi katoa o Niu Tirena e tau ana ano hoki ki reira, no reira ahakoa kei te utu aua tangata i te wahi e tika ana kia utua e ratou o nga moni e pau ana ki te whakahaere i te Kawanatanga o te koroni, engari ki te tikanga kaore he mana pooti i a ratou. I tae atu ahau ki tetahi hui tino whai tikanga, i tu ai a Tatkua Pomare ki te whai-korero. I haere a Pomare ki Wharekauri ki te mea atu ki nga Maori kia whawha mai ratou ki nga painga o nga ture kua paalutia e tenei Paremete, ara kia pootitia e ratou he Kaunihera Maori. I tu ano hoki ahau ki te whai kupu ki taua hui, a tino whakamiharo ana ahau i taku mohiotanga kaore o ratou mana i raro i te ture ki te pooti Kaunihera mo ratou, notemea na tekiona 5 o te Ture Kaunihera Maori, 1900, i whakarite, heoi nga tangata e ahei ana ki te pooti mema mo te Kaunihera Maori ko nga tangata anake e whai mana ana ki te pooti mema Maori mo te Whare Paremete. Kaati ra, i te mea kaore hoki nga motu o Wharekauri i uru ki roto ki tetahi rohe pootitanga mema Maori—ara, kaore he pooti rouru mema —no reira kaore ratou e kaha ki te pooti mema mo te Kaunihera Maori Kua kiia mai ki au, i muri i ta ratou whakaarohanga i te kupu a Pomare kia whakaturia e ratou he Kaunihera, kua whakaae aua Maori ki taua kupu a ki taku mohio ano hoki, mehemea ra i tika te korero mai ki au, kua oti i a ratou te whiriwhiri he tangata hei mema. Mehemea e tika ana tera, me tono atu ahau kia titiro mai te Minita ki tenei take, ara, me hanga rawa pea ho rarangi ture, notemea mehemea kua he te whakatuunga o nga mema te Kaunihera Maori o Wharekauri, e kore hoki ratou e kaha ki te whakahaere i nga mana e meinga ana kia hoatu e taua Ture.

Timi Kara (Mr. Carroll, Minita mo nga Mea Maori). —Kua tirotirohia e au tenei take i muri o te whakanohoaaga a te mema honore i tana patai ki runga ki te Ota Pepa. Kite iho ana ahau kaore taua Ture nei e arai ana i te mana o nga Maori ki te whakatu Kaunihera mo ratou, ahakoa te tekiona i panuitia nei e te mema honore. Ara, e penei ana te tikanga, ahakoa kaore nga Maori o Wharekauri i uru ki roto ki te rohe o tetahi takiwa pootitanga mema mo te Whare Paremete, otira ka ahei noa atu ratou ki te pooti i raro i nga ritenga o te Ture Kauuihera Maori. Koi na te whakaatu mai a te Tari ki ahau, a kua ata whiriwhiria hoki e ratou te take i whakaarahia nei e te mema honore. Engari, mo te wahi o te patai e mea nei e tika ana aua Maori kia whakaurua ki roto ki tetahi takiwa pootitanga kia ahei ai ratou ki te pooti mema mo te Whare nei, kei te tino whakaae atu ahau ki taua kupu a te mema honore, a maku taua page 21take e tuku atu ki oku hoa Minita, kia whakaaetia e ratou tetahi tikanga e oti ai tenei take i tenei tuunga ano o te Paremete.

Meiha Tuari (Major Steward). — Tera ano te Minita e kite e pa ana ano te patai i uia nei e au ki nga Pakeha o aua Moutere.

Timi Kara. —Ae.