Nga Korero Paremete: 1902-1903
Turei, te 16 o Hepetema, 1902
Turei, te 16 o Hepetema, 1902.
No te hawhe-paahi i te rua karaka ka noho te Pika ki runga ki tona nohoanga.
Ka karakia te Whare.
No tenei ra ka whakatakotoria te Rarangi Moni mo nga Mahi Nunui o te Koroni ki runga ki te teepu o te Whare. Me titiro taua pukapuka i roto iHansard.
Ka mutu tera haere tonu nga mahi a te Whare, a ka tae ki te—
Pire Pane Kuini.
Hone Heke (Mema mo nga Maori o te Tai Tokerau). —Kahore ahau e whakaroa raw a i te Whare, na taku kite iho kahore etahi rarangi i roto i te Pire nei hei whakamama i etahi take tino tika kia whakaarohia hei whakamamatanga. He aha ranei te whakaarohia ai e nga Minita, e korero ana ahau mo nga tiuti pane Kuini e utaina nei ki runga ki nga riihi me etahi atu pukapuka tuku a te Maori. Ko te tikanga e mana nei i naianei mo nga ritenga tuku whenua a te Maori, ka utu i te £7 10s. i roto i te £100, i runga i te wariu o te whenua. Kahore ahau e kite ana i te tika, kia waihotia tonutia tenei tiuti taumaha ki runga ki nga pukapuka tuku a nga Maori. Kua tae tenei ki te wa tika hei whakakorenga atu i taua tiuti. He rarangi hou taku kei te Ota Pepa Apiti Nama 35 hei whakatikatika i te rarangi 4 o "Te Ture Pane Kuini, 1894," kia patua te £7 10s. a kia riiwhitia ki te £2 10s. E utu ana nga whenua Maori katoa e tukua ana ki te riihi, ki te hoko i te £7 10s. i roto i te £100, i runga i te wariu o te whenua. Ko nga tuku a nga Pakeha e utu ana i te 15s. i roto i te £100, i runga i te wariu o te whenua. He aha te take i waihotia ai tenei tikanga he kia tu tonu. Kei te mohio ake ahau, i oho ake te whakaaro i nga mema Pakeha me te Kawanatanga o te tan 1882, me paahi he ture penei kia pa ki nga Maori, ara ki runga ki nga riihi me nga hoko a nga Maori, i runga i tera kupu a ratou, "kahore nga whenua Maori e utu reiti ana ki nga Kaunihera o nga Takiwa Kaute" Ko taku mahi he whakaatu i te he o taua mahara. Na runga i taku tono i te 1894 ka whakahokia iho te tiuti £10 i roto i te £100 ki te £7 10s. i roto i te £100, na konei ahau i kii ai, kua tae tenei ki te wa e tika ana hei whakahokinga iho i taua £7 10s. ki te £2 10s. i roto i te £100. Ahakoa whakaaetia mai tenei, ka tu tonu ano tenei tiuti ki runga o ta te Pakeha. Koia nei nga aronga i hiahiatia e ahau kia pehia atu ki runga ki nga ngakau o nga honore mema.
I Te Urunga Ki Te Komiti.
Hone Heke. —Ka motini kia whakaurua te tekiona hou e whai ake nei ki te Pire Pane Kuini:—
"Ko tekiona wha o 'Te Ture Whakatikatika i te Ture Pane Kuini, 1894,' kua whakatikatikaina e tenei Ture, ara, kua whakakorea nga kupu 'whitu pauna tekau' i ona wahi katoa i uru ai aua kupu, a kua hoatu ko enei kupu 'rua pauna tekau' hei whakakapi mo era."
Waahi ana te Komiti mo te mene- mana a Hone Heke.
Koia tenei te rarangi o nga mema i pooti.
I te Ae, 16.
Allen, J. | Haselden | Rhodes |
Atkinson | Herries | Symes. |
Barclay | Lawry | |
Bennet | Lethbridge | Nga kai-tatau. |
Fisher | Palmer | Heke |
Gilfedder | Pere | Parata. |
I te No, 27.
Allen, E. G. | Hall-Jones | Sidey |
Arnold | Hogg | Smith, E. M. |
Bollard | McGowan | Smith, G. J. |
Carncross | McLachlan | Ward |
Carroll | McNab | Willis |
Collins | Meredith | Witheford. |
Duncan | Millar | Nga kai-tatau. |
Field | Mills | Fraser, A. L.D. |
Fowlds | Napier | O'Meara. |
Fraser, W. |
Te putanga, 11.
Heoi hinga ana te motini a Hone Heke, a kore ana e whakaurua tana tekiona hou i menemana ai mo te Pire.
Haere tonu te Pire oti noa, a paahitia ana te panuitanga tuatoru.
No te rua tekau meneti te paahitanga te tahi karaka i te po ka hiki te Whare.