Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paremete: 1902-1903

Turei, te 19 o Akuhata, 1902

Turei, te 19 o Akuhata, 1902.

No te hawhe-paahi i te rua karaka ka noho te Pika ki runga ki tona nohoanga.

Ka karakia te Whare.

Ka whakahaerea ko nga patai.

Nga Ingoa Maori.

Te Era (Mr. Ell, mema mo te Taone o Karaihitiati). —Ka patai ahau ki te Hekeretari o te Koroni, Mehemea ka whakahaua e ia kia tukuna atu nga ingoa Maori o nga poutapeta me nga whare tuku waea ki a Te Mete (Mr. S. Percy Smith) me era atu tangata tohunga kia whakatikatikaia mehemea e he ana nga reta o etahi o aua ingoa? Ina hoki, kei te takiwa pootitanga mema o Waitaki, tera tetahi taone ko Kurow te ingoa, a ki taku mohio ko Kohurau ke te tuturutanga o taua ingoa, tona tikanga he whenua e taungia ana e te kohu, koia a Kohurau. Tetahi, ko Kartigi, tona tuturutanga ko Katiki, a he maha-maha noa iho nga ingoa kei te pena te he o te takoto o nga reta puta noa i te motu. Kaati kua maha nga tau e whakahengia ana te he o te tuhituhi o aua ingoa, no reira kei te noho tumanako tonu atu au tera e whakaarohia e te Kawanatanga tenei take, hei whakarite i nga tono maha a nga mema nei, a ka whakatikatikaia te tuhituhi o nga reta o aua ingoa Maori.

Ta Hohepa G. Te Waari (Sir J. G. Ward, Hekeretari o te Koroni). — Kua roa te Kawanatanga e whiriwhiri ana i tenei take, he maha ona tirotirohanga i runga i te whakaaro kia whakatikatikaia nga ingoa e he ana te tuhituhi. Ko Te Mete, ko Tame Parata (te mema o Te Waipounamu), me etahi atu tangata hoki, kua roa e mahi nui ana i tena mea, engari he mea uaua rawa atu. Mo te ingoa nei mo Kurow, ki taku mohio ko "korau" ke te tikanga, ko te ingoa Maori tena mo te kapeti.

Tame Parata. —Ko "Kohurau" te tuturutanga o taua ingoa, tona tikanga he rau no nga kohu. He rereke te "korau," he kapeti Maori ke tena.

Te Maka (Mr. Monk). —He rereke te "korau" he rereke a "Kohurau."

Ta Hohepa G. Te Waari (Sir J. G. Ward). —Na, ka marama te mema honore ki nga uauatanga e takoto ana kei mua i te aroaaro o nga tangata e whakamaori ana i nga ingoa nei, inahoki enei tangata tohunga ki te reo Maori, a Tame Parata, a Te Maka, me au ano hoki, kei te taupatupatu a matou korero mo te whaka-moaritanga o aua kupu. Kaati, kua roa i naianei e whakaarohia ana taua take. Ka nui ano etahi tangata, ara nga tangata kua taunga te titiro ki tenei ahua o te tuhituhi o aua ingoa e mau nei, e whakahe ana, e mea ana kaua e whaka rereketia te takoto o nga reta. Otira kei te whiriwhiria i naianei, a tena pea a tona wa ka whakatikatikaia nga mea e tika ana kia whakatikatikaia

Haere tonu etahi atu patai me etahi atu mahi a te Whare a mutu noa.

No te rua tekau meneti te paahitanga o te tekau ma rua karaka i te po ka hiki te Whare.