Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Nga Korero Paremete: 1901

Mane, te 1 o Hurae, 1901

page 25

Mane, te 1 o Hurae, 1901.

No te hawhe-paahi i te rua karaka ka noho te Pika ki runga ki tona nohoanga. Ka karakia te Whare.

Whakatuwheratanga I Te Paremete.

Ka tae mai te karere o te Kaunihera ki te karanga kia haere atu nga mema honore o te Whare kia rongo i te panuitanga o te pukapuka whakatuwhera i te Paremete.

Heoi haere ana nga mema o te Whare ratou ko te Tumuaki ki te Kaunihera, me te haere ano o te Haihana o te Whare i mua i a ratou; a ka mutu te panui o te Pukapuka Komihana hoki ana ratou ki to ratou Whare.

Te Oatitanga o Nga Mema.

Te Pika (Mr. Speaker), ka korero atu ki te Whare, i te mea kua tu he Kingi hou, ara, ko Eruera te Tuawhitu, na reira me whakaoati ano nga mema honore. Ka mutu tana whai-korero, ka panuitia atu e ia te pukapuka a te Hekeretari mo te Koroni, me te pukapuka hoki a te Kawana, mo runga i taua mahi, te mutunga iho oatitia ana nga mema.

Takiwa Maori Ki Te Tai Tokerau.

Te Pika (Mr. Speaker), ka panui atu i te pukapuka a te Karaka o nga Riti, he whakaatu kua tu a Hone Heke, i runga i te pooti, hei mema mo te Takiwa Maori ki te Tai Tokerau.

Etahi Mema I Whakamutu I A Raua.

Te Pika (Mr. Speaker), ka panui atu i te pukapuka a Mr. Charles Lewis (Te Ruihi), mema mo te Taone o Christchurch, he whakamutu i tona mematanga mo taua taone.

Te Pika (Mr. Speaker), ka panui atu i te pukapuka a Mr. George Hutchison (Hori Hatihana), mema mo Patea, he whakamutu i tona mematanga mo taua wahi.

Kuini Wikitoria.

Te Pika (Mr. Speaker), ka panui i te pukapuka i tukua mai e te Kawana:—

"Ranapare, Kawana.

"Ka nui te pouri o te Kawana ki te whakaatu ki te Whare kua mate to tatou Kuini tino Atawhai a Wikitoria, no te Turei, te 22 o nga ra o Hanuere, 1901, i waenganui o te ono me te whitu karaka i page 26te ahiahi, i mate ai ki Osborne House, Isle of Wight, Ingarangi.

"Kua tu ko tana tama matamua, ko Arapeta Eruera, Piriniha o Weera, hei kai-whakakapi mo tona turanga, a no te 24 o nga ra o Hanuere, 1901, i panuitia ai ki Ingarangi, a no te 28 o nga ra o taua marama ano i panuitia ai ki Niu Tireni, te tuunga o Eruera te Tuawhitu hei Kingi.

"Ko te Panuitanga i whakaputaina nei ki Niu Tireni i ata perehitia ki roto ki te Kahiti i te 4 o nga ra o Pepuere, 1901, e whai ake nei:—

"Panuitanga.

"Notemea kua pai nei te Atua Kaha Rawa, he nui nei hoki no tana mahi tohu, ki te tango ki a ia i te wairua o to tatou Rangatira o Kuini Wikitoria, Ingoa Rongo Nui, Ingoa Kororia, kua mate nei, a no tona matenga i tau tika ai te Karauna Imipiriara o te Rangatiratanga o Kereiti Piritana me Airana, me era whenua katoa o te Kuini kua mate nei, ki tona Tino Rangatira, Mana Nui, ki a Piriniha Eruera, ki a ia anake: Na, tenei tatou a Uchter John Mark, Earl of Ranfurly, te Kawana o te Koroni o Niu Tireni, me Richard John Seddon, he Mema nei ia no te Kaunihera Whiriwhiri a te Kuini, kua mate nei, me Joseph George Ward te Kai-Riiwhi o te Pirimia o taua Koroni, hui atu ki nga Mema o te Kaunihera Whiriwhiri o taua Koroni, hui atu ki nga Mema o nga Whare e rua o te Paremete, me Nga Tiati o te Hupirimi Kcoti, nga Kai-whakawa, nga Apiha o nga Kooti, nga Minita o nga Hahi, nga Mea o nga Taone, nga Tiamana me nga Mema o nga Ropu Whakahaere Takiwa, me era atu Pakeha tokomaha, Maori tokomaha hoki, kua tae tinana mai nei ki konei, tenei tatou i runga i te waha kotahi, i runga hoki i te whakaae o te arero raua ko te ngakau ka panui, ka whakaatu nei, no runga i te matenga o to tatou Kuini, Ingoa Rongo Nui, Ingoa Kororia, kua tu ko te Tino Rangatira Mana Nui, ke Piriniha Arapeta Eruera, ko ia anake, ko Eruera te Tuawhitu, hei Ariki mo tatou i runga i te atawhai o te Atua, ko ia te Kingi o Kereiti Piritana me Airana, Kai-tiaki o te Whakapono, Emepara o Inia, Tino Ariki o te Koroni o Niu Tireni me nga Wahi katoa i raro i te mana o taua Koroni, e tino whakaae ana tatou ki te piri pono ki a ia, me te whakarongo tonu ki a ia i runga i te ngakau hari me te ngakau iti, aroha hoki, me te inoi ki te Atua, nana nei i tu ai nga kingi me nga kuini, kia manaakitia te Roiara Piriniha Eruera te Tuawhitu, kia roa ai, kia hari ai ona tau e tu ana hei Kingi mo tatou.

"He mea whakaputa i Poneke, i roto i te Koroni o Niu Tireni, i tenei te rua-tekau-ma-waru o nga ra o Hanuere, kotahi mano e iwa rau ma tahi.

Ranfurly.
R. J. Seddon.
J. G. Ward.
W. C. Walker.
C. H. Mills.
Dudley Alexander, Kapene.

"E te atua Tohungia te Kingi!"

Ka mutu nga whai-korero a te Pirimia me Kapene Rahera, ka tau te motini me tuku he kupu mihi ma te Whare ki te Kawana a ma te Kawana e tuku atu ki Ingarangi, ki te Hekeretari Nui mo nga Koroni.

No te hawhe-paahi i te toru karaka ka hiki te Whare.