Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Ripoata mo te Pire whakanohonoho ki te Tangata Whakahaere hoki i nga Whenua Maori, 1898

Mohi te Atahikoia: Ka haere tonu nga patai ki a ia

Mohi te Atahikoia: Ka haere tonu nga patai ki a ia.

Wi Pere: He patai taku ki te kai-whakahoki patai. He ui atu mehemea ka whakaae ia ki te anu i ana kupu i korero ai mo Meiha Eopata Wahawaha i a ia e korero ana i tahi ra ake nei. Notemea ki taku wbakaaro i ohorere noa ake te puta o aua kupu i a ia, a i te mea kua ata hurihuria pea e ia aua kupu ana, kua mohio pea ia ki te he o aua korero ana. Ka whakaae ranei te Komiti kia patairia e au tenei patai?

Te Tiamana: Kei te kai-whakahoki patai te tikanga.

568. Wi Pere: Kaati, ka tono atu au ki te kai-whakahoki patai kia unuhia taua korero ana.

Te Kahana: He aha te tikanga o te unu i aua kupu? E penei ana koia te kai-whakahoki patai he tito aua korero ana, a i naianei me unu e ia aua korero?

Te Tiamana: Ki taku mohio mo nga Ateha o te Kooti Whenua Maori taua korero. I ki te kai-whakahoki patai ka taea te nuinga o nga Ateha te whakapati ki te moni, katahi a Tiaki Tiwini ka patai atu mehemea he pera hold a Meiha Eopata Wahawaha.

Te Kahana: Kaati, he wbakaaro tera nana.

Wi Pere: Te take i tono ai au kia unuhia taua korero ki taku mahara i ohorere noa ake taua korero i runga i nga patai ehara tera i te tino whakaaro o te kai-whakahoki patai, a tena nea kei te poun ia mo aua kupu.

Te Tiamana: Kua unuhia aua kupu.

569. Hanare Kaihau: I tera rangi i a tatou e korero ana mo te Pire nei, i utna mai e koe taku patai whakamutunga, a i ki koe ko to hiahia me nuku te whiriwhiringa o tenei Pire ki tera tuunga o te Pareniete, kia taea ai te Pire te tuku atu ki nga hui Maori puta noa i tenei Motu. Ki to whakaaro ki te whakaaetia taua korero au, a ki te tukua atu ki nga hui i tenei Motu me tera Motu, ka tautoko ranei aua hui i nga tikanga kua whakatakotoria nei e nga rarangi e man nei itePirenei?

Mohi te Atahikoia: Ka whinwhina ka korerotia e nga huihui te Pire.

570. Henare Kaihau: E penei ana te tikanga o taku patai, ka tautoko ranei aua huihui i te pire, ka whakahe ranei ratou ki te Pire?

Mohi te Atahikoia: Me titiro ki nga pitihana, kei te whakaatu hoki i aua mea, heoi ta nga Maori e hiahia ana ko o ratou whenua kia rahnitia a kia whakamutua te hoko i aua whenua.

page 58

571. Henare Kaihau: Ka taea ranei e koe te whakaatu mai nga take e huihui tonu nei to iwi Maori?

Mohi te Atahikoia: Te take i karangatia ai aua hui i ia tau, i ia tau, he korero mo nga mate kua pa ki te iwi Maori i nga tare kua paahitia e te Eawanatanga o tenei koroni.

572. Henare Kaihau: E penei ana tau kei te whakahe ratou ki te Eooti Whenua Maon me ana mahi katoa?

Mohi te Atahikoia: Ae. I putake mai i te Kooti te nuinga o nga raruraru me nga mate o te iwi Maori.

573. Henare Kaihau: E whakahe ana koe i te Eooti tae atu ki te Kooti Pura?

Mohi te Atahikoia: Notemea i mate ratou i nga whakatau a aua Eooti na reira ka whakahe hoki ratou ki nga whakatau a te Piira Eooti.

574. Henare Kaihau: Me whakapoto e au te patai, me penei e au, he aha rawa te take i karangatia ai nga hui Maori kia tu? He kino ranei no nga iwi Maori ki te Eooti Whenua Maori, ki nga tiute Maori, ki te taake kuri, ki nga reiti e tonoa nei mo nga whenua Maori, ki nga ruri, e ki nei hoki ratou kaua nga whenua Maori e ruritia, me era atu mea?

Mohi te Atahikoia: Ae. Eo te tikanga hoki i mua ma nga Maori e tono te run katahi ka ruritia o ratou whenua; i naianei ka ahei noa atu te Eawanatanga ki te whakahau kia ruritia te whenua ahakoa kaore nga Maori nona te whenua e whakaae.

575. Henare Kaihau: Ei taku mohio atu ki o korero i mua ra, mehemea nei e penei ana, kei te tino whakahe nga Maori puta noa i tenei Motu ki te Pire Whakahaere Whakanohonoho hoki i nga Whenua Maori e takoto nei: e pera ana koia tau?

Mohi te Atahikoia: Ae. Ei taku mohio, ki te ata whakaaro te Komiti nei, kaore koutou e kore te kite, katahi ano te pitihana i penei rawa te maha o nga tangata i haina me te tekau mano e whakahe nei i te Pire, na i tukua atu e aua tangata tetahi pukapuka ki te Kuini, he inoi atu kia rahuitia o ratou whenua a kia hereherea te hoko, akuanei no te whakahokinga mai o ta ratou tono rereke ana i ta ratou i tono ai, na reira ka tino uaua ka tino whakahe ratou mo to Pire e takoto nei.

576. Henare Kaihau: Mehemea ki te ki te Pirimia kia paahitia tenei Pire i tenei huihuinga o te Paremete, hei aha mana te pitihana a te tekau mano tangata e takoto nei i te aroaro o tenei Komiti, hei aha mana nga korero kua korerotia atu nei ki tenei Eomiti e nga kai-whakahoki patai mo te taha ki o ratou iwi nana ratou i tuku mai hei mangai mo ratou, ka pehea ki tau te mutunga iho ki te peratia te mahi?

Mohi te Atahikoia: Ei taku mohio ki te tohe tonu to Pirimia, a ki te kore e whakaarohia e ia nga hiahia o te iwi Maori, e whakaaturia nei aua hiahia i roto i te pitihana me te pukapuka inoi i tukua atu nei ki te Euini, ara, ki te whakahaerea e ia tenei Pire kia paahi rawa a ki te whaka-haweatia iho nga whakahe a te iwi Maori, heoi ka kawea ano e te iwi Maori ta ratou whakaaro ki te Euini.

577. Henare Kaihau: Haunga tena. Ina ke taku patai: Ei te tohe tonu te Pirimia kia paahi tenei Pire i tenei huihuinga o te Paremete, a paahi rawa hei tare, ka pehea nga Maori?

Mohi te Atahikoia: Ea whakahe ra ratou. Ei te paahitia hei tare kaore nga Maori e whakaae. He tino muru hoki ta te Pire i to ratou mana ki te whenua, he hoatu i nga whenua ki te Kawanatanga, mana e whakahaere e mokete e aha atu i runga i tana huarahi i whakaaro ai.

578. Henare Kaihau: E penei ana pea to kopu ki te paahitia tenei Pire hei ture tera e whakamau te iwi Maori puta noa i tenei whenua, a tera pea e oho he rururaru i waenganui i nga iwi e rua o enei Motu?

Mohi te Atahikoia: Ae; ka puta ano he whakahe ma ratou.

579. Kapene Rahera: Ei to whakaaro he pai atu ranei te matauranga o te Pakeha mo te Maori i to te Maori ahua e noho nei i naianei?

Mohi te Atahikoia: Ae.

580. Kapene Rahera: Eaore ranei koe e whakaaro ana he mea pai kia whakahaerea ko nga tikanga e whakauruuru ai o te Maori matauranga ki o te Pakeha?

Mohi te Atahikoia: Ae; engari e rereke ana nga ture mo nga whenua o nga Maori i nga ture mo nga whenu o nga Pakeha.

581. Kapene Rahera: Ei to whakaaro kia kotahi te ture mo nga whenua Pakeha me nga whenua Maori?

Mohi te Atahikoia: Eaore e fcaea e au te "Ae" atu ki tena patai, notomea kaore ano nga whenua Maori i wehewehea ki ia tangata; na reira kaore ano ratou i rite ki te Pakeha.

582. Kapene Rahera: Ei to whakaaro kaore ranei e taea te ako o te Maori kia rite ki to Pakeha?

Mohi te Atahikoia: Ae; engari kaore ano te Maori i whakawhiwhia ki tetahi kahanga mona e taea ai tena.

583. Kapene Rahera: Eei te mau tonu koe ki to kupu ka taea nga Ateha o te Eooti Whenua Maori te hoko ki te mom mo te taha ki a ratou whakatau?

Mohi te Atahikoia: Eei te tika taua kupu, kei te mohio tonu au. Eua kite au i taua ta mahi i korero ai au i taua kupu. Engari, me ki atu au, no nga Pakeha te he tuatahi, na ratou hoki i whakatu aua tangata hei Ateha; notemea ehara i te mea he rangatira he tangata matau ranei i whinwhina ai i whakaturia ai aua tangata hei Ateha i te tuatahi, he mea whakatu noa iho e etahi Pakeha.

584. Kapene Rahera: Eaore ranei koe e mahara ake ana tera ano hoki te Poari Maori e taea te hoko ki te moni penei me tau e korero nei mo nga Ateha?

Mohi te Atahikoia: Ae; engari mehemea e tukua ata ana te mana mo te Poari ki nea Maori a mau ana i a ratou tetahi mema o te Poari e riro ana i te moni, heoi kua ai he mana ki a ratou e taea ai e ratou te whakamutu tata i taua tangata. Eaore kau o te Maori mana e noho nei a taea ai e ratou te whakamutu i nga Ateha e mahi pera ana.

page 59

585. Kapene Bahera: Haunga tena. Ina ke, kaore ranei e mau tonu taua tu mahi penei me mua?

Mohi te Atahikoia: Ae; he pena katoa te tangata, ara, etahi tangata.

586. Kapene Rahera: Ki to whakaaro he mea pai te matauranga Pakeha, a la to whakaaro ka taeate Maori te ako ki aila matauranga?

Mohi te Atahikoia: Ae.

587. Kapene Rahera: Kaati, kaore ranei Kaati, kaore ranei koe e whakaaro ana me hanga kia kotahi tonu te tee mo te Maori raua ko te Pakeha mo nga mea katoa?

Mohi te Atahikoia: Me ki atu au, e ai ki taku e mohio ana, kotahi ano te ture mo te Maori raua ko te Pakeha mo nga mea katoa, heoi te mea i rereke ko te whenua; engari ehara i te Maori lehe i rua ai nga ture, i ture ke ai mo to te Maori whenua, i ture ke ai mo tote Pakeha whenua. Na te Pakeha tena mahi.

588. Kapene Rahera: Ka pai ranei koe Ha hanga e te Paremete kia kotahi tonu te ture mo te Maori raua ko te Pakeha?

Mohi te Atahikoia: Koia tena te take i tono ai matou Ma hoatu he mana ki te iwi Maori kia ahei ai ratou M te tino whiriwhiri a M te whakatau i tau e mea na. El te tau i a ratou me pena e te Paremete, kaati me pera. Otira, ki te kore e tau i a ratou, ka pai noa atu ratou Ma kaati tonu te ture mo ratou ko nga ture e mana nei.

589. Kapene Rahera: He tangata koe e mohio ana M te whakahaere i au ake mea?

Mohi te Atahikoia: Ae.

590. Kapene Rahera: Ko te hea te mea pai M a koe, mau ano au mea e whakahaere, ma tetahi atu hunga toko ono toko hia ranei e whakahaere?

Mohi te Atahikoia: Maku ano aku mea e whakahaere, a, ki te hoatu te mana e tonoa nei, ka tono au maku ano e whakahaere aku mea, a me etahi atu tangata ano e whakahaere a ratou.

591. Kapene Rahera: Kaore ranei e taea te whakatikatika i te ture, Ma riro ai mau ano e whakahaere ou whenua, Ma kana ai e hoatu ma te Poari Maori i raro i te Pire nei e whakahaere; e M ana hoki koe ka mohio noa atu koe M te whakahaere i ou ake whenua?

Mohi te Atahikoia: Koia tena taku kupu. E hiahia ana ahau Ma hoatu he mana ki nga Maori Ma whai mana ai ratou ki te hanga tikanga whakahaere mo o ratou whenua.

592. Kapene Rahera: Kaore au e hiahia ana Ma korero mai koe mo te iwi nui tonu o te Maori, engari mou ake?

Mohi te Atakikoia: E pena ana taku korero.

593. Kapene Rahera: Kaati, ehara koia i te mea pai Ma wehea atu ki a koe tou whenua, kia rite ki te Pakeha, Ma kaua ai e riro ma etahi atu tangata to whenua e whakahaere, i te mea e kore pea hoki e rite ki tau te tupato o ta ratou whakahaere i to whenua?

Mohi te Atahikoia: Ae.

594. Kapene Rahera: Kaati, he pai rawa pea me paahi tetahi ture Ma ahei ai te karaati i to whenua M a koe, me te noho ano o etahi kupu i roto i taua ture hei arai i a koe, Ma kore ai e taea e koe te hoko i o whenua katoa, Ma mau ai nga whenua e rite ana hei oranga mo koutou ko to whanau a mate noa koe?

Mohi te Atahikoia: Koia tena to matou hiahia—toku hiahia hui atu M nga iwi Maori katoa o tenei Motu.

595. Kapene Rahera: Kaore ranei koe e whakahe M te tukua atu ma etahi atu tangata o whenua e whakahaere, te waiho ai M a koe anake te tikanga mo ou whenua?

Mohi te Atahikoia: E kore ano e tika kia penatia. B kore e puta he painga ki te riro oku whenua ma tetahi atu e whakahaere; ko ta matou mea tuatahi rawa e hiahia ana kia herea o matou whenua kia kaua e puare ki te hoko, kia oti rawa tera te whakamana katahi ka tuku mai ma matou ano e whakahaere.

596. Kapene Rahera: I korero koe kei te whakahe te Maori M a ratou e tonoa nei Ma utu i te taake-whenua, i te reiti, i te taake-kuri, me nga moni utu ruri. Kei te mohio ranei koe e eke katoa ana aua tu taake ki runga ki nga whenua o te Pakeha.

Mohi te Atahikoia: Ae; engari kaore te Pakeha e taea te tono kia utu i te ruritanga o tona whenua mehemea ehara i a ia i whakahau, mehemea ranei kaore ia i hiahia Ma ruritia tona whenua; tena ko nga Maori riro ai ma nga Pakeha e aki noa atu te ruri ki runga ki o ratou whenua, kia mutu tera ka whakamahia nga Maori kia utu i aua ruri. Na, mo te taake kuri, kei te mohio matou ki te raruraru i puta nei ki Ngapuhi mo taua taake-kuri. He Maori hoki aua iwi na reira ka tika au kia ki kei te whakahe nga Maori ki taua taake kuri.

597. Kapene Rahera: Ki to mahara mehemea he Pakeha aua Maori o Ngapuhi i takahi ra i te ture taake kuri, ka pera ano ranei te aroha o te Kawanatanga, e kore ranei e hopuMa i taua wa tonu ki te whareherehere?

Mohi te Atahikoia: Kei te mohio te Pakeha ki ona ture, tena ko to Maori kaore ano i tino mohio ki aua ture. I haere mai te Pakeha i Ingarangi me ona ture hoki, na reira ka mohio ia ki ona ture katoa.

598. Kapene Rahera: Ka tika ranei kia waiho te kuri a te Maori hei kai i nea him a te tangata e noho ana i te taha o tona kainga?

Mohi te Atahikoia: Kaore. E kore ano e tika kia waiho te kuri a tetahi tangata kia kai i nea taonga a tetahi atu tangata. He take taka ano tena hei whakatau, ko te hea kuri e patua kia mate to te hea kuri e waiho kia ora, a he ngawari noa iho te whakatau o tena take. He taneata ano he hipi ana a koi ra tona oranga, he tangata ano kuri whakangau kau puihi mahi manu ranei tana, a koi ra tona oranga.

599. Kapene Rahera: Me pehea nga hipi a tona hoa?

Mohi te Atahikoia: Ka he ra ena kia mate: engari tenei ano te mo tena, ki te ngau te Kuri i te hipi ka taea te tono Ma utua te hipi e te tangata nana.

page 60

600. Kapene Rahera: He tangata Maori koe kua akona ki nga kura, a kaore ranei koe e mohio ana, me kotahi te ture mo nga iwi e rua?

Mohi te Atahikoia: Ae; kua korero atu ano au kotahi ano te ture mo nga iwi e rua, ara, nga ture e pa ana ki te tangata, engari kei te taenga ki nga whenua ka rereke. Ko te whenua anake te mea i whakarereketia ona ture.

601. Kapene Rahera: Akiakina ai koia te Maori e te ture kia hoko i tona whenua?

Mohi te Atahikoia: Ae ra. Kua korero atu nei hoki matou ki te Komiti nei i a tatou e noho nei, kei te haere tonu te mahi hoko whenua.

602. Kapene Rahera: Kaore koia i te Maori ano te tikanga ki te hoko ki te pupuri ranei i tona whenua?

Mohi te Atahikoia: E tika ana tena; engari e penei ana: E rua nga tangata; ko tetahi o raua e hiahia ana ki te moni ko tetahi e hiahia ana ki te whenua, a whakawhitiwhitingia ake e raua te moni a tetahi ki te whenua a tetahi, na ka uaua ano te ki ko te hea o raua te mea i mahi he.

603. Kapene Rahera: Ina pea te huarahi hei whakamutu i tena ahua, me Karauna-karaati ki ia Maori tona whenua, engari me rahui tetahi wahi a kaua rawa e taea te mokete te hoko ranei hei oranga mo ratou ko tona whanau a matemate noa ratou?

Mohi te Atahikoia: He tikanga pai rawa tena.

604. Kapene Rahera: I te mea kua rite i a ia he oranga mo ratou ko tona whanau, me pehea e ia te toenga o ana whenua kihai ra i rahuitia, notemea kei te utu te Pakeha i nga reiti, i nga taake, i te nga taake kuri, me era atu mea? He aha te take kia kore nga whenua Maori e utu hoki i aua mea?

Mohi te Atahikoia: Tukuna kia riihitia e ratou aua whenua, kia whiwhi ai i te moni hei utu i aua reiti me aua taake.

605. Kapene Rahera: Ae; engari e whakaae ana koe me utu nga taake, kotahi ano hoki te ture mo nga iwi e rua?

Mohi te Atahikoia: Kaore ano ra nga Maori i whakaae ki tena, notemea i era atu tau ko te kai-tango i te riihi te tangata nana i utu aua taake. I naianei kua tonoa ma nga Maori e utu, a kaore ano ratou i whakaae ki taua tikanga.

606. Henare Kaihau: Kei te penei pea te tikanga o to whakahoki i te patai: he tika nga Maori kia utu i nga reiti i nga taake me era atu mea penei ano me nga Pakeha e utu nei, engari ko te hiahia o nga Maori me utu atu aua mea e ratou ki te ringa o te Kaunihera, o te Poari ranei, e tonoa nei e ratou kia whakaturia hei whakahaere i a ratou whenua me a ratou mea katoa?

Mohi te Atahikoia: Kaore e taea e au te utu o tena patai. Kaore ano au i mohio kua whakaturia tena Kaunihera hei whakahaere i nga whenua Maori.

607. Kapene Rahera: Ka pai ranei koe kia kokirihia e au, e tetahi atu tangata ranei, tetahi Pire ki te Whare hei wehewehe i nga whenua ki ia tangata kia whiwhi ai ia tangata i tona ake whenua, a hei herehere i etahi o ana whenua kia kore rawa ai e taea te hoko, te riihi, te tuku ranei, kia kore rawa ai te tangata nona e rokohanga e te rawakore?

Mohi te Atahikoia: Ka penei taku utu mo to patai: he pai rawa ki au kaua koe e mahi i tetahi Pire mau, e tohutohu renei i tetahi Pire kia mahia, mo nga whenua Maori, engari kia mohio ra ano koe ki nga abua katoa o tenei putake katahi ka tika kia pena koe. Ko taku hiahia me nuku tenei Pire mo tera tau, a i mua mai o taua wa me haere te Pirimia me te Kai-arahi o te Apitihana ki nga wahi katoa o te Motu nei, a ma raua ano e kimi e uiui haere kia tino mohio ai raua ki nga tikanga katoa o tenei putake me nga mate me nga whakaaro o te iwi Maori. Me tae raua ki nga hui katoa a te Maori puta noa i te Motu nei, kia whakarongo ai raua ki nga whakaaro o te iwi Maori.

608. Kapene Rahera: Ki to whakaaro ka whakaae ranei te Paremete ki tetahi Poari Maori motuhake rawa atu i nga Pakeha—kaua rawa e pa atu e uru atu ranei nga Pakeha ki taua mea?

Mohi te Atahikoia: Kei te Whare Paremete ra te tikanga mo tena; kaore e taea e au te korero oku whakaaro mo tena. Mehemea ko au te tangata mana e whakaae tena pea au e ki "Ae," engari kaore i a matou te whakaaetanga mo tena, ko te Paremete te hunga mana e whakaae tena.

609. Kapene Rahera: Ki te kore e whakaaetia te Poari Maori, ki to whakaaro kaore ranei e pai taku tikanga i korero ake ra?

Mohi te Atahikoia: Ae; engari ko taku hiahia ko nga Pire, ko nga tikanga, ko nga aha atu ranei, e meatia ana kia mahia mo nga Maori, me matua tuku atu kia whiriwhiria e te iwi Maori i te tuatahi, katahi ka tuku ai ki te Whare. He tikanga no te iwi Maori—he tohu nona puta noa i ona iwi, ahakoa kei te mohio ia ki te pai rawa o te Pire e meatia ana kia mahia, otira, notemea kaore i tukua atu i te tuatahi kia kite ia, ka whakakinongia e ia taua mea. Ki taku titiro he pera ano hoki te Pakeha.

610. Te Kahana: Ki to whakaaro he rite tahi te Maori me te Pakeha te mohio ki te whaka-haere i ana mea?

Mohi te Atahikoia: Kaore ra te Maori i akona ki te kura i mua, na reira he maha nga mea kei te ngaro i a ratou; engari tenei etahi taitamariki kei nga kura e noho ana i naianei a he mohio ake ratou i nga Maori kaumatua mo nga mea e puta mai ana i te taha Pakeha.

611. Kapene Rahera: E mohio ana koe ki Hatuma Poraka, takiwa o Haaki Pei?

Mohi te Atamkoia: Ae.

612. Kapene Rahera: E mohio ana koe kua tangohia i te tangata nona ahakoa te kahn me te whai moni o taua tangata, te take i tangohia ai he nui rawa no ona whenua?

Mohi te Atamkoia: Kua rongo au.

613. Kapene Rahera: Kaore o wehi kei peratia hoki te iwi Maori?

Mohi te Atahikoia: Ki taku whakaaro me pa tena ture ki nga Pakeha anake. Kaua e whaka-haerea ki runga ki nga whenua Maori, notemea kotahi tonu to te Maori whenua ko Niu Tireni page 61anake. Tena ko te Pakeha kei a ia te ao katoa, a he takoto noa iho ki te Pakeha te haere ki nga whenua i waho atu o Niu Tireni tango whenua ai mona. Ki te murua to te Maori whenua kaore e taea e ia te haere ki tetahi atu motu.

614. Kapene Rahera: Ahakoa he mahi tika, ahakoa he mahi he, ki to whakaaro tera nanei e pera a ko ake nei?

Mohi te Atahikoia: Aua. Taku kupu, kaua rawa he tare pera te ahua e tukuna kia paahitia mo nga whenua Maori.

615. Kapene Rahera: Kaore koia koe e whakaaro ana tera pea e paahitia he ture pera te ahua?

Mohi te Atahikoia: Pera ai ano, Ka taea noa atu hoki e te Pakeha te hanga ana ture e pai ai.

616. Kapene Rahera: Kaati, kaore koia e pai kia wawahia te whenua kia ririki nga poraka ka wehewehe ai ki ia tangata hei arai ata mo tena tore kia kore ai nga whenua nunui e taea te tango.

Mohi te Atahikoia: Ae, Kei te pai au ki tene. Kotahi tonu te uaua o tena, kei te whai moni etahi, tangata kei te kore whai moni etahi tangata, hei utu I te ruritanga o nga wawahanga o te whenua kia ririki nga piihi, na reira tera e tere ko mea whai moni kit e wawahi I to ratou whenua, a e turikore ko mea kore moni.

617. Kapene Rahera: Kia hiki tenei huihuinga o te Paremete ka whakaae ranei koe ki te whakatakoto atu i aku tohutoha ki te aroaro o te iwi Maori kia whiriwhiria e ratou?

Mohi te Atahikoia: Ae; ka whakatakotoria katoatia e au nga korero tohutohu katoa to te aroaro o nga iwi; engari e marama ai ta ratou whakaaro mo au korero me aku korero me whaka-maori, kia taea ai e au te hari ki nga hui. Ka tae au ki nga hui katoa.