Ripoata mo te Pire whakanohonoho ki te Tangata Whakahaere hoki i nga Whenua Maori, 1898

Appendix J. — He Ripoata ma te Komiti O NgatihIneuro mo te Pire a te Pirimia o te Paremete o te Koroni

Appendix J.
He Ripoata ma te Komiti O NgatihIneuro mo te Pire a te Pirimia o te Paremete o te Koroni.

2, 3, 4, 5.	Me whakatu he poari whenua Maori mo ia takiwa mo ia takiwa, ko nga mema mo taua Poari ko te Komihana o nga Whenua o te Karauna me etahi Pakeha tokorua ma te Kawana raua e whakatu, me etahi Maori tokotoru me ata pooti ratou mo nga tau e torn e nga tangata Maori no ratou nga whanua Maori i roto i ia o aua takiwa ra.
6, 7.	Ka whai korama te Poari ina ka noho nga mema tokowha kia tokorua Pakeha kia tokorua Maori o ratou.
8,9,10.	Ko te whakaetanga o te komiti poraka o nga tangata no ratou te whenua kia whakahaerea nga tikanga o te nei Ture i roto i etahi takiwa e taea ana i runga i te peneitanga, ara ka taea e te Kawana te whakamana i runga i te pitihana a etahi tangata kia rua te kau maha atu ranei o nga tangata no ratou te whenua.
11.	A te whakaaetanga a te komiti poraka o nga tangata no ratou nga whenua kia whakanaerea nga tikanga o tenei Ture i roto i tetahi takiwa, me tau nga whenua Maori ki te Poari me te whai mana ano o nga riana me era atu taunaha e tika ana i runga i to te Ture tikanga. Ko te tikanga o tenei kupu whenua Maori, he whenua papatupu me era atu whenua a nga Maori haunga ia nga whenua kua hokona e ratou i te Karauna i te Pakeha ranei, whenua ranei e tau, nei nga tikanga o te Ture e whai ake nei ki runga.
12, 13.	Ka whai mana te Poari i runga i te whakaae a te komiti poraka o nga tangata no ratou nga whenua ki te riihi i nga whenua Maori mo te wa kia kaua e neke ake i te rua tekau ma tahi nga tau, me te whakauru me te kore whakauru ranei i te whakae kia whakaroaina te riihi mo te tahi atu wa kia kaua e neke atu i te rua tekau m tahi nga tau i raro nga tikanga o nga huarahi wakahaere kei ta te Poari e whakaaro ana e tika ana te ritenga.
14, 15.	E whai mana ana te Poari i runga i te whakaritenga a te komiti poraka o nga tangata no ratou nga whenua ki te wehe i etahi whenua hei wahi mahinga hei wahi nohoanga mo nga tangata no ratou te whenua i runga i nga tikanga me nga ritenga e whakaarohia ana e ratou e tika ana me te wehe hoki i etahi whenua hei urupa, hei tuunga kura, hei tuunga whare karakia, mo etarhi atu tikanga ranei e pai ana mo te katoa.
16.	Ka ahei te Poari i runga i te whakaaetanga a te komiti poraka o nga tangata no ratou nga whenua ki te whakahaere tikanga mo te tuku whenua Maori ki te Kuini mo te mahi maina i runga i nga tikanga o "Te Ture Maina, 1891," ko nga moni e puta mai ana i nga whenua pera katoa i runga i te mahi maina, me utu atu e te kai-whakahaere o te whenua mam koura ki te Poari hei painga mo nga tangata no ratou te whenua.
17, 18, 19.	Ka ahei te Poari i runga i te whakaaetanga a te komiti poraka o nga tangata no ratou nga whenua ki te whakahaere moni i runga i te mahi hanga, whakapai hoki i nga rori, tirti me te mahi ruri, me te whakatuwhera whenua i runga i te ritenga whakanohonoho tangata, me era atu tikanga ranei e ahei ana ki te whakahaere i runga i nga tikanga o tenei Ture o nga huarahi whakahaere ranei.
20, 21, 22.	Ko nga moni e puta mai ana ki te Poari i runga i nga whenua Maori i runga i te whakaaetanga a te komiti poraka o nga tangata no ratou nga whenua, me whakahaere i runga i eneiritenga, ara: (1) hei utu i te mahi whakahaere; (2) hei whakaea i nga mokete me nga riena e tau ana kia utua; (3) hei utu i nga moni toenga ki nga tangata no ratou te whenua i runga i te ritenga o to te tangata paanga.
23.	Ka ahei te Poari i runga i te whakaaetanga a te komiti poraka o nga tangata no ratou nga whenua ki te nama i etahi moni i te Kawanatanga neke ake i te £5,000 i roto i etahi tau mo te mahi hanga rori, mahi ruri, me te whakatuwhera whenua i runga i te ritenga whakanohonoho tangata.
24, 25, 26, 27.	I runga i te tono a nga tangata Maori no ratou te whenua e whai tikanga ana ka ahei te Poari i runga i te whakaaetanga a te komiti poraka o nga tangata no ratou nga whenua ki te nama i etahi moni i te Kawanatanga neke ake i te £5,000 i roto i tetahi tau hei whakaea i nga mokete i etahi, atu taunaha ranei i tau ki runga ki nga whenua i te wa i whakaaetia kia whakahaerea te Ture nei i roto, me etahi moni neke ake i te £1,000, hei utu i nga nama tarewa a nga tangata Maori no ratou te whenua.

Wiremu Pikai,

Te kai-whakatakoto ki runga ki te tepu o te Komiti.