Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Paremata Maori o Niu Tireni. Nohanga Tuatahi. I tu ki Te Waipatu, Hune 14, 1892.

[hua]

E ki aua te Kupu a te Koohi kia Rore Tapere, ko to ratou tino hiahia, kia taea he Kawanatanga ma nga Maori i nga wahi tino Maori, a tena he ture e kaha ana te Kuini ki te whakarite i tetahi tikanga kia whai mana ai nga Maori ki te whakarite i a ratou mea, kia taea ai he Kawanatanga e rere ke ana i to te koroni.

Ka utua e Rore Tapere, ka mea. E ki ana koe tena he wahi o te Ture e taea ana te mahi kia hoatu e te kaunehera he mana ki a whakaritea he wahi mo nga Maori kia noho i runga i o ratou mana anake, he mana whakaaro kore ki nga Tumuaki o nga Koroni?

Te Koohi. "Ae," ko tena te tikanga o tetahi wahi o te Ture, a i te tau 1862 i whakaaro a Ta Hori Kerei, kia panuitia he takiwa Maori, a ki taku whakaaro, mehemea i puta taua Panui, kua kore he whawhai.

Rore Tapere, ka mea, ko tenei Teputeihana, i au e titiro kau atu nei ki nga tangata me ta ratou Pitihana he mea nui, whai mana hoki o nga Teputeihana kua takoto ki toku aroaro ki tenei Tari i mua atu o tenei. E tino whakarongo koa koa ana ki nga kupu a nga Rangatira Maori kua korero mai nei kia tatou, ki a koutou kupu hoki i haere mai nei hei tuara mo ratou. E whakaae ana ahau ki nga kupu a te tangata i whakamarama mai i a ratou mahi, i ki nei ia, ko te hiahia o te Kawanatanga o te Kuini, kia rite te mahi o nga tikanga ki nga Maori ki nga Pakeha, a kia taea e matou, kia kaua e tukua kia takahia te mana o nga Maori. Kahore ahau e whakaaro kore ki nga kupu o te Tiriti o Waitangi, e whakaae ana ahau ki nga kupu a toku papa i mua atu e nga tau e (40) i ki ra ia he mea whai kaha whai mana tuturu nga Tiriti ahakoa he Tiriti ki nga Maori ki nga Pakeha ranei, ehara i te mea e iti ana te mana mehemea ka whakaritea ki nga Maori. No reira ki ta koutou e tono nei, kia whakaritea nga mea o te Tiriti, a kia hoatu te tika ki nga Maori o Niu Tireni. E whakapuaki ana koutou i nga whakaaro o te Kawanatanga o te Kuini, kahore pea koutou e ki ana me ata utu ahau i nga mea katoa o tenei Teputeihana he take nui, engari, he maro, he raruraru hoki enei mea. No reira i hoatu e te Kuini me te Kawanatanga ki nga tangata o Niu Tireni te whakahaere te whakaritenga o a ratou mea he wahi iti i puritea, erangi ka ata tirohia enei mea, ka whakaaro ki enei take me enei mate, a kia rongo ra ano ki te utu a tera taha, ka tirohia e matou he tikanga tika, a ka mahia e matou ki to matou kaha.