Niu Tireni.
Ture Mo Rotorua Taone.
1907, No. 10.
He Ture hei Whakatakoto tikanga e Pai Ake ai te. Whakahaerenga o te Taone o Rotorua.
14 o Hepetema, 1907.
Kua Meinga Hei Ture e te Runanga Nui o Niu Tireni e noho huihui ana i roto i te Paremete, a i runga ano hoki i tona mana, ara;—
| 1. | Ko tenei Ture me hua ko te Ture mo Rotorua Taone, 1907, a kua timata tona whaimanatanga i te tahi o nga ra o Hepetema, kotahi mano e iwa ran ma whitu. |
| 2. |
| (1.) | Ko te Ture mo te Taone Kaunihera o Rotorua, 1900, me te Ture Whakamana Whakawhanui hoki i te Ture mo te Taone Kaunihera o Rotorua, 1901, kua whakakorea e tenei Ture. |
|
| 3. |
| (1.) | Ko te Taone o Rotorua e whakaatu ake nei i roto i te Kupu Apiti ki tenei Ture me whakahaere e te Tari mo nga Turuhi me nga Wahi e Haerea Ana mo te Ora. |
| (2.) | Ko tetahi o nga apiha o taua Tari, e noho ana i Rotorua, ka whakaturia hei whakatutuki i nga tikanga o tenei Ture, i raro i te whakahau a te Kai-whakahaere Tianara (General Manager). |
|
| 4. |
| (1.) | Ko taua Tari ka tu mo te taha ki te Taone o Rotorua hei Ropu Kaporeihana, ka whai hiiri huihui, me te aheitanga ki te hamene, a kia hamenetia hoki, a ka whiwhi ka ahei hoki ki te whakahaere i roto i te Taone o Rotorua i—
| (a.) | Nga mana me nga kaha katoa kua whakawhiwhia e nga ture ki nga Para Kaunihera, haunga anake ia te mana ki te nama moni i runga i tetahi nama motuhake, me te hanga me te tono i tetahi reiti i tua atu i te raipere reiti, me tetahi reiti ranei i whakanohoia mo nga tikanga arai wera i te ahi; me |
| (b.) | Nga mana me nga kaha katoa kua tau ki te Kawana i raro i te Ture Takiwa Ngawha, 1881, tera e tukua atu e ia ki taua Tari. |
|
| (2.) | Ka whiwhi ano te Tari a ka ahei ano hoki ki te whakahaere, i roto i Tarewa, me nga Kainga o Ohinemutu me Te Whakarewarewa, page 2.gif) me era atu rahui Maori, wahi ranei e puritia ana e te Maori, e uru ana ki roto ki nga rohe e whakaatu ake nei i te Kupu Apiti ki tenei, i era o nga mana e whiwhi nei i naianei ki te Kaunihera Maori, tera e whakahaua e te Kawana i ia wa i ia wa i runga i te warati i whaka-putaina atu i raro i tona ringa; a taea noatia te mutunga o te wa e whai mana ai tana warati ko nga mana e korerotia ana i roto kaua e whakahaerea i roto i ana kainga e te Kaunihera Maori. |
|
| 5. | Mo nga tikanga o ia Ture e pa ana ki nga mana takiwa, ko taua Tari, mo te taha ki te Taone o Rotorua, ka kiia he mana takiwa, me nga tikanga o ia Ture pera (i raro ra i nga whakatikatikanga me nga kapenga ranei tera e whakahaua e te Kawana i ranga i te Ota Kaunihera) ka taoro atu a ka pa, ano tonu metemea nei he para taua Taone. |
| 6. |
| (1.) | Ko nga moni katoa tera e tau hei utunga atu ki te Kaunihera mehemea he para taua Taone o Rotorua me utu atu ki te Tari. |
| (2.) | Ko nga moni reti o nga whenua Karauna katoa i roto i te Taone o Rotorua, me nga moni reti e riro ana i te Karauna mo ona paanga ki ia whenua Maori e whai paanga ana ia i roto i taua Taone, me utu atu ki te Tari e te Kai-tango o nga Reweniu Whenua (Receiver of Land Revenue) |
| (3.) | Nga moni katoa i utua, e tau ana ranei hei utunga atu, ki te Tari, i raro i tenei Ture, kua panuitia atu i konei he moni na te katoa i runga i te tikanga o te Ture mo nga Reweniu a te Katoa, 1891. |
|
Kupu Apiti.
Katoa tera wahi whenua kei te Takiwa o Akarana, tona nui i runga i te ruritanga 4,180 eka, nui atu iti iho ranei, kei roto i te Takiwa Ruri o Horohoro me Tarawera e takoto ana: ona rohe whaka-te-rawhiti-ma-raki ko Rotorua Moana, timata i te puaha o Utuhina Awa tae atu ki te puaha o Puarenga Awa; rere atu i reira ma roto i taua Puarenga Awa tae atu ki te rori o Rotorua ki Maketu ki te raina rohe rawhiti-ma-raki o Te Whakarewarewa Ngaherehere Kawanatanga (Tekiona Nama 4, Poraka I, Takiwa Ruri o Tarawera); rere atu i reira ma runga i taua raina rohe ki te hoki rawhiti rawa o taua Te Whakarewarewa Ngahere Kawanatanga; rere atu i reira whaka-te-tonga ma tecahi whenua Kawanatanga (Moerangi Nama 4b Poraka) ki te rori o Rotorua ki Taupo; ka whiti i taua rori ka haere ma Tihiotonga Poraka ki te koki rato rawa o Tekiona Nama 54, Suburbs o Rotorua; rere atu i reira whaka-te-rato ma nga raina rohe rato o Tekiona Nama 54, me 53, Suburbs o Rotorua, ki te Awa o Utuhina; a rere atu i reira ma taua Utuhina Awa tutuki noa ki te timatanga.
.jpg)
