Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Bills and Acts in Maori 1880.

Wahi II. — Nga Whenua Kua Oti Te Rahui

Wahi II.
Nga Whenua Kua Oti Te Rahui.

4. Ko nga whenua me nga taonga katoa i tukua i ia taima i ia tima i mua ki te Kawana, ki tetahi Komihana, Apiha ranei o te Kawanatanga i runga i te tikanga tiakanga, i runga ano hoki i nga ritenga o tetahi Ture Whenua Rahui Maori, ka whakataua iuaianei e tenei Ture ki tetahi Apiha me ana Kai-whakahaere ka whakaturia e te Kawana i ia wa ia wa mo taua mea, a ko taua Apiha me ana hoa ka whakakotahitia kia rite ki te mea kotahi ka whakaingoatia ia ko te Kaitiaki i nga Whenua Rahui Maori, a ka tu ia hei pera i te wa e paingia ai e te Kawana: I nga peratanga katoa ko nga whenua e tukua penatia ana ki te Kaitiaki i nga Whenua Rahui Maori, ka whakahaerea i runga i nga tikanga o te Kooti Whenua Maori ina tangohia ki reira e te Kaitiaki i nga Whenua Rahui Maori i runga i tenei Ture, a ka taea e taua Kooti te mahi, ka taea hoki te tuku e te Kuini, pera ano me te mea he whenua na nga Maori e kiia ana e "Te Ture Whenua Maori, 1880."
5. Ko nga pukapuka tuku whenua, riihi, mokete aha ranei kua oti te tuhi me te whakarite, ka mahia ranei a mua ake nei, i runga i nga ritenga o tetahi o etahi ranei o aua Ture kua whakakorea, e te Kawana, e tetahi Komihana, Kai-whakahaere ranei i whakaturia i runga i nga tikanga o tetahi Ture, ka kiia inaianei na te Kaitiaki i nga Whenua Rahui Maori nana i mahi i whakarite, a ka whai ture,. ka whakahaerea, ka whakaotia e i a tahi me ana hoa whakahaere aua tu pukapuka kia haere tika i runga i nga torero i tuhia ki aua pukapuka tuku whenua, riihi mokete aha ranei.page 3
6. Me tuku atu he pukapuka e aua Komihana ratou tahi me nga Kaiwhakakaere i roto i nga marama e rua timata atu i te whaimanatanga o tenei Ture, ki te Kaitiaki i nga Whenua Rahui Maori, whakaatu tika i nga korero me te ahua o nga moni mo runga i nga whenua e puritia ana e whakahaerea ana ranei e ratou, a ki taua Kaitiaki i nga Whenua Rahui Maori e titiro aua pukapuka ka whakahaere tikanga ai i roto i te Kooti Kupirimi ki tana i kite ai e tika ana kia peratia.
7. I mua atu o te marama o Mei, i roto i te tau Kotahi mano e waru rau e waru te kau ki tahi, me tuku te Kaitiaki i nga Whenua Rahui Maori i tetahi pukapuka ki te Hekeretari o te Koroni whakaatu i aua mea, me tuhi hoki ia i tetahi kupu whakamarama ki runga mo ia wahi rahui ki tana e kite ai e tika ana, a ko aua pukapuka katoa ki te Hekeretari o te Koroni e whakatakoto ki te aroaro o nga Whare e rua o te Paremete i muri tonu mai o te taenga atu ki a ia.
8. Ka ahei te Kaitiaki i nga Whenua Rahui Maori, ki te mea ka whakaaro ia he mea tika kia peratia, ki te tango atu i tetahi o aua tu whenua ki te Kooti Whenua Maori kia mahia i runga i nga tikanga o tenei Ture, a kia ahei ai te timata i taua mahi ki reira, ka whai mana te tono i tukua e ia ake, ka waiho hoki hei tono na nga tangata e whai take ana, otira i mua o te kupu whakatau tuturu ka puta i te Kooti, me matua kimi e te Kooti mehemea ranei he pono kua whakaae katoa nga tangata whai take ki taua tono kia whakawakia.
9. I te wa e whakahaere ana te Kaitiaki i nga Whenua Rahui Maori i tetahi whenua rahui ranei i runga i nga tikanga o tenei Ture, me tuku ia i ia tau i ia tau i tetahi pukapuka ki te Hekeretari o te Koroni whakaatu i nga korero me nga moni mo taua mea, a ki te Hekeretari o te Koroni e whakatakoto taua pukapuka ki te aroaro o nga Whare e rua o te Paremete i muri tata mai o te taenga o taua pukapuka ki a ia.