.jpg)
The Laws of England, Compiled and translated into the Māori language.
Upoko Whakamaori i Nga Kupu Reo-Pakeha
[ko te tohutoro i roto i te reo Pākehā]
page 46
Upoko Whakamaori i Nga Kupu Reo-Pakeha.
He Upoko whakaatuatu tenei i nga tikanga o etahi kupu Reo-pakeha kua whaka-maoritia hei kupu Maori, a whakaluatia ana i roto i tenei Pukapuka. He mea rarangi iho ki konei aua kupu ki te ritenga o ratou Reta-timatanga. I penetia ai, kia ai tenei Upoko hei rapunga mai ma te tangata Maori korero i te Pukapuka nei. Ka kite ia i te kupu i penetia ona reta me enei, a kahore i mohio ki tona tikanga, me kimi taua kupu ki roto ki tenei Upoko, kei konei hoki aua kupu Reo-pakeha nei, me o ratou tikanga hoki kua oti te whakamaori. Ko nga kupu, he "A" tona reta-timatanga, kei to te A wharangi, ko nga kupu, he "K" tona reta-timatanga, kei to te K wharangi;—pera tonu, tae noa ki te mutunga.
A.
Akihana—(Action),
He kupu tenei mo te meatanga a te tangata e kawe nei i tana mea ki tetahi Kooti-whakawa kia whakaritea. Tirohia "Nga Hara Hiwhiri," Wharangi 40.
Akihehori—(Accessory).
He kupu tenei mo te tangata uru ki tetahi Hara-Kirimina. Tirohia hoki te Upoko-whakaatuatu, "Akihehori" 3; kei reira te korero mo tenei mea.
Apiha—(Officer).
He ingoa tenei mo te tangata kua whakaturia hei mahi i tetahi mahi ki te Iwi nui tonu. He Apiha katoa nga Kai-whakahaere o te Ture. Ko nga tangata e whakaturia ana e Te Kuini, e Te Kawana hoki, hei whakahaere tikanga ki Niu Tirani nei, no ratou katoa tenei ingoa, te Apiha, ara ko nga Apiha o te Kawana-tanga.
Arahona—(Arson).
He kupu tenei mo te tahu whare, aha, me he mea ka tahuna mohiotia, ngakau-kinotia hoki. He Hara-kirimina ia; ko ona tikanga kua oti te whakaatuatu i te pukapuka o nga Hara-Krimina. Tirohia "Arahona" 8, me tona Upoko-whakaatuatu.
Awhirei—(Affray).
Tirohia Taututu-Awhirei
E.
Eketohiana—(Extortion).
He kupu tenei mo te tango he a te Apiha i tetahi moni, rawa ranei, i runga i te tikanga o tana Apihatanga; ara, me he mea ia kaore nei i tika taua moni, rawa ranei, kia hoatu ki a ia; me he mea neke ake ranei i te mea tika; me he mea ranci kaore i tae ki te wahi tika hei hoatutanga; tangohia hetia ana e ia. He Hara-Kirimina tenei. Tirohia "Eketohiana," 38; me tona Upoko-whakaatuatu.
I.
Iniraiti—(Indict).
He kupu tenei mo te tuhituhi pukapuka whakapae Hara ki tetahi tangata, ki etahi tangata ranei. Ko te ingoa o te pukapuka, he Iniraimene. Ka. tuhia te pukapuka whakapae, ka hoatu ki tetahi Runanga, i whakaritea hei whakarongo, hei titiro i nga korero o te whakapaenga, hei mea hoki. e whai take ana ranei, kahore ranei. Na, ki te mea ratou, e whai take ana, ka tukua kia whakawakia; ki te mea ratou, kahore i whai take, na, kahore hoki e whakawakia. Te ingoa o taua Runanga, he Huuri ano, ko te Huuri-nui. Haunga ra tetahi Huuri, te Runanga-Huuri te kau ma rua nei. Na, ma tenei Huuri e whakaae te pukapuka Iniraimene, e whakakahore ranei. Tetahi ingoa mo taua pupapuka, he Pire-Iniraimene. Ki te whakaaetia, ka tuhia e ratou ki tua o te Pire, "He Pire pono;" ki te whakakahoretia, ka tuhia e ratou, "Kahore i kitea te pono" He mea whakaoati ano tenei Huuri, kia pono ta ratou mahi. He mea Iniraiti nga Hara-Kirimina katoa e meatia ana ma te Kooti Hupirimi e whakawa.
Utu-Whaine—(Fine).
He kupu tenei, te Whaine, mo te moni e whakaritea ana e te Ture kia hoatu e te tangata kua mea i te Hara-Kirimina. Ko te nui o te moni, he mea whakarite e te Kai-whakarite-whakawa, he mea ata whakarite ki te nui o te Hara; ko te Hara nui, ko te utu nui; ko te Hara iti, ko te utu iti; tetahi hoki, he mea whakarite tetahi wahi ki te tu o te tangata i meinga kia utu; ekore e tino peratia te Whaine, i te tangata rawakore, i te tangata whai-rawa. Kei etahi Hara, he mea ata whakarite e te Tare ano, he mea penei hoki, kei neke ake i te mea, te Utu-Whaine, a kei neke iho i te mea; na, ka waiho ma te Kai-whakarite-whakawa te tikanga, mana e whakarite i roto i aua rohe.
Ko nga Utu-Whaine ka hoatu ki te Kooti-whakawa, hei moni ma te Kuini; he mea ano e ahei ana te wahi ma te Kai kawe ki te whakawa tetahi taha, ma te Kai whakaatu ranei: kei te Kai-whakarite-whakawa ia te tikanga. Na, ko te tangata Hara i meinga ra kia utu, ka kiia, kua Whainetia. Tirohia te Korero Timatanga hoki, § 43, ki etahi atu korero mo tenei mea, mo te Whaine.
H
Hamene—(Summons)
He ingoa tenei mo te pukapuka e tukua ana e nga Kai-whakarite whakawa, hei whakahau iho i te tangata kia haere mai ki te Kooti-whakawa. He Hamene Hiwhiri etahi; he Hamene-Kirimina etahi. Tirohia Korero Timatanga, § 26, § 38, § 45. He Hamene etahi ki nga Kai-whaki, hei mea i a ratou kia haere mai a te ra ka whakaritea, ki te whakapuaki i ta ratou korero ki te aroaro o te Kooti. Tirohia Korero Timatanga, § 39. He Hamene etahi ki nga tangata kia haere mai hei tangata mo te Runanga Huuri. Tirohia Korero Timatanga, § 32, me § 34.
Hara-Hiwhiri—(Civil Injury)
He kupu tenei mo te Hara ki te tangata kotahi: kua whakaatuaturia ano nga tikanga o tenei kupu. Tirohia Korero Timatanga, § 6, § 7. Tirohia hoki Nga Hara Hiwhiri, Wharangi 39.
Hara-Kapitara—(Capital Offence).
He ingoa tenei mo te Hara nui, tona whiu, me whakamate te tangata nana taua Hara i mea. He Hara-Kapitara te Whakamate-Kohuru.
Hara-Kirimina—(Criminal Offence).
Kua whakamaoritia atu te tikanga o tenei kupu, Tirohia Korero Timatanga, § 6, § 8.
Hara-Mihitimina—(Misdemeanor).
He ingoa tenei mo te Hara iti iho i te Hara-Kirimina.
Hara-Pakarari—(Burglary).
He ingoa tenei mo tetahi o nga Hara-Kirimina. Tirohia Nga Hara-Kirimina, "Hara Pakarari" 16.
Hara-Pikami-(Bigamy).
He ingoa tenei mo tetahi o nga Hara-Kirimina. Tirohia Nga Hara-Kirimina, "Hara Pikami 13.
Hara-Poahere—(Forgery).
He ingoa tenei mo tetahi o nga Hara-Kirimina. Tirohia Nga Hara-Kirimina "Hara Poahere" 43.
Hara-Wheroni—(Felony).
Kua oti te korero nga tikanga o tenei mea, o te Hara-Wheroni, kei te pukapuka rarangi i nga Hara-Kirimina. Tirohia "Hara-wheroni" 40,
Hatihi—(Justice).
Tirohia Kai-whakarite-whakawa Hatihi.
Heriwhi—(Sheriff).
He ingoa tenei mo tetahi o nga Apiha o te Ture. Tirohia Korero Timatanga, § 30.
Hitihiona—(Sedition).
He ingoa tenei mo tetahi o nga Hara-Krimina. Tirohia Nga Hara-Kirimina, "Hitihiona" 80.
Hiwhiri—(Civil).
Tirohia Hara-hiwhiri.
Huuri—(Jury).
Tirohia Runanga-Huuri.
Hupirimi—(Supreme).
Tirohia Kooti Hupirimi,
K.
Kai-Whakarite-Whakawa Hatihi—(Justice of the Peace).
Kai-whakawa Hatihi. He ingoa tenei, te Hatihi, no nga Kai-whakawa e whakaaturia ana e te Kawana ki nga tini wahi, hei titiro, hei tiaki mo te Ture, kei takahia e nga tangata. He tokomaha noa iho enei Kai-whakawa; erangi, kahore e nui a ratou mahi whakarite whakawa, na reira, te mohiotia e nga tangata Maori. Kia. noho tahi raua ko tetahi Kai-whakarite-whakawa Tuturu ka whai tikanga wha-karite whakawa te Hatihi, i runga i nga mea Hiwhiri, Kei etahi mea Kirimina, he tikanga mahi ano ta te Hatihi; he mea ano, kia tokorua nga Kai-whakawa Hatihi hei whakahaere, hei pera me ta te Kai-whakarite-whakawa Tuturu e whakahaere nei; he mea ano, kia kotahi ano Hatihi. Ta te Hatihi mahi, he tiki atu, he uiui, he tuku Warati hopu, hei hopu i nga tangata tahae, kohuru, tutu, ka tuku hoki ki te Whareherehere, ki te kore he tangata whakakapi mo ta taua hunga i tutu ra ki te Ture; tetahi, he herehere hoki ta te Hatihi i te tangata mana e whakawa, ara, ka meinga e ia kia tuhituhi pukapuka whakaae moni kia utua e ia me he mea ka hapa tana wahi i waiho nei ia hei kawe ki te whakawa-kanga. He mea whakaoati ano te Hatihi, ina whakaturia, kia tika, kia pono tana mahi. Ko te Kai-whakarite-whakawa Tuturu, i neke ake tona tikanga mahi. Kei etahi mea, ka rite ia ki nga Hatihi tokorua. Kei te Korero Timatanga, § 37, me era atu, te korero mo te tikanga mahi a tenei Apiha.
Kamapa Una-Hara—(Compounding).
He ingoa tenei mo tetahi o nga Hara-Kirimina. Tirohia Nga Hara-Kirimina "Kamapauna-Hara," 23.
Kanapirahi-(Conspiracy).
Tirohia Whakapapa-Kanapirahi.
Kapitara—(Capital).
Tirohia Hara-Kapitara.
Karauna-Karaati-(Crown Grant).
He ingoa tenei mo te pukapuka a te Kuini, e tuku nei, e whakapumau nei i te whenua ki te tangata; ko nga whenua katoa i Niu Tirani, e riro nei i te tangata, ara, nga whenua tuku na te Kuini, he mea pera; ko te whenua, ko tona pukapuka whakaatu i nga rohe; tuhia iho te ingoa o Te Kawana hei ritenga mo to te Kuini. Na, ko te tangata i a ia taua pukapuka, i a ia hoki te whenua; ekore e wehea te whenua me tona Karauna-Karaati. Na, ko te whenua kua tukua peratia ki tetahi tangata, ka meinga, kua Karauna-Karaatitia.
Hararehe-Katere—(Cattle).
He ingoa tenei mo nga kararehe kai tarutaru e atawhaitia ana e te tangata, pera me te hoiho, kau, hipi, koati, poaka, aha, aha.
Karewa-Poai—(Buoy).
He ingoa tenei, te Poai, mo te tohu e whakakarewatia ana ki te moana, ki te wahapu ranei, hei tohutohu i te ara mo te kaipuke, hei tohu ranei i te wahi toka, tahuna, aha.
Katere—(Cattle).
Tirohia Karerehe-Katere.
Ka Timauhe—(Custom House).
He ingoa tenei mo te whare e whakaritea ana e te Ture, hei whare taenga atu mo te pukapuka o nga hanga e utaina mai ana ki tenei whenua, o nga hanga hoki e utaina atu ana i tenei whenua; ara, o nga hanga ia e whakaritea ana e te Ture kia wahia mai ma te Kawanatanga tetahi wahi o o ratou ritenga utu. Ko nga kaipuke katoa e mea ana ki te rere atu i tetahi wahapu, me matua riro mai he tikanga i te Katimauhe, ka tahi ka tika te rere.
Katipa—( Constable).
He ingoa tenei mo tetahi o nga Apiha o te Ture, ko te tikanga o tana mahi kua korerotia kei te Korero Timatanga, § 59.
Kat1Pa Pehiara—(Special Constable)-
He ingoa tenei mo te tangata e whakaturia ana e te Kai-whakarite-whakawa hei Katipa mo tetahi takiwa kau, whakakatipatia ana e nga Kai-whakarite-whakawa Hatihi tokorua, tokohia atu ranei. Kei te wahi penei ka whakakatipatia te tangata hei Katipa-pehiara; ara, me he mea ka haere atu tetahi tangata, ka korero atu ki nga Kai-whakarite-whakawa, tera tetahi kino kua meatia, meake ranei meatia, Hara-wheroni ranei, tutu ranei, aha ranei; na, ma nga Kai-whaka-rite-whakawa te whakaaro ki te whakakatipa i etahi tangata noa, kaua hei katipa tuturu, engari mo taua takiwa kau, mo taua wahi kau. Ko te tikanga-mana, e mau nei i nga Katipa noa iho nei, he pera ki te Katipa-pehiara i te wahi e Katipa ana ia.
Ka Wanatanga—(Government).
He kupu tenei mo te whakahaere-tikanga ki te Iwi, e mau nei i a Te Kuini, tuku iho ki a Te Kawana ratou ko ona hoa whakahaere-tikanga, whakarite ano na Te Kuini.
Ka Wen at a Wira—( Will).
He ingoa tenei te Wira mo te pukapuka a te tangata e whakarite ana i ona rawa kia peheatia, kia peheatia, i muri i a ia, ina mate atu ia. He tikanga nui tenei na te Pakeha; ka tuhia ano e te tangata tana Wira i te mea e ora ana, ka whakarite i tona whenua, i ona taonga, kia waiho ki a wai, ki a wai, i muri i a ia.
Kino Nulhana—(Nuisance).
He ingoa tenei, te Nuihana, mo tetahi kino, aha noa, ka meatia pokanoatia e te tangata, tupu ana he whakararu mo tetahi atu tangata i roto i taua meatanga; ko tetahi aha noa ranei, mea tika kia meatia e te tangata, tupu ana he whakararu mo tetahi atu tangata i roto i taua meatanga. Tetahi tikanga o te kino-Nuihana, he Hara-Kirimina. Tirohia Nga Hara-kirimina, "Kino-Nuihana," 66. Tetahi tikanga, he Hara-Hiwhiri. Tirohia Nga Hara-Hiwhiri, Wharangi, 40.
Kirimina—Criminal).
Tirohia Hara-Kirimina.
Koini—(Coin).
He ingoa tenei mo te pata Koura, Hiriwha, Kapa ranei, kua oti te whaihanga hei Moni; he mea whakarite na te Ture tona ritenga-utu.
Kohukohu Parawhimi—(Blasphemy).
He ingoa tenei mo tetahi o nga Hara-Kirimina. Tirohia Nga Hara-Kirimina, "Kohukohu-parawhimi" 14.
Kooti—(Court). Kooti-Whakawa—(Court of Justice). Kooti Hupirimi—(Supreme Court).
He kupu tenei, te Kooti, mo ta Te Kuini i whakatu ai hei whakarite whakawa i runga i nga tikanga o te Ture. Ko te tino kai-whakahaere o te Ture, ko ia ko Te Kuini; mana nga Kooti-whakawa e whakatu. He tini nga Kooti-whakawa kei Ingarani. Kei Niu Tirani, ko ona Kooti-whakawa ano. Ko to runga rawa ko te Kooti Hupirimi, koia tena e noho ra te Kai-whakarite-whakawa Tumuaki, kotahi ranei, tokohia ranei, me te Runanga-Huuri tekau ma rua nei. Ma tenei Kooti e whakawa nga mea nunui, nga Hara-Hiwhiri, me nga Hara-Kirimina, kahore nei e tika te whakawa tata e nga Kai-wkakawa Hatihi, e te Kai-whakarite-whakawa Tuturu ranei.
He kooti-whakawa ano, ko to te Kai-whakarite-whakawa Tuturu.
He kooti-whakawa ano, ko to nga Kai-whakawa Hatihi.
Kotahi hoki tera Kooti whakawa, kei Poneke, mana e whakawa etahi o nga Hara i tuhia ki te pukapuka tatau Hara-Kirimina ra, ma te KootiHupirimi e whakawa. Kei reira anake taua Kooti, kei Poneke; na reira te tuhia ai nga Hara e ahei te kawe ki taua Kooti, whakawa ai, kei raruraru hoki. Kua takoto te tuhituhi nga tikanga whakahaere o enei Kooti, o te Kooti Hupirimi, o te Kooti o te Kai-whakarite-whakawa, kei era wharangi o tenei pukapuka. Tirohia Korero Timatanga, § 19, § 29, § 37, § 55.
Korona—(Coroner).
He ingoa tenei mo tetahi o nga Apiha o te Ture. Tirohia Korero Timatanga, §30.
Koroni—(Colony).
He kupu tenei mo te tau whenua e nohoia ana e te Pakeha. He Koroni tera kei Poihakena; he Koroni era, kei Inia; he Koroni hoki tenei, a Niu Tirani nei. He tini o Ingarani Koroni.
Kuaratini—(Quarantine.)
He ingoa tenei mo te ritenga whakamotuhake i te kaipuke e tupatoria ana he mate kino, uruta nei, kei runga. Kahore e tukua te kaipuke pera kia uru ki roto ki era atu kaipuke o te wahapu. Kahore hoki e tukua kia haere noa atu te tangata ki taua kaipuke, me nga tangata hoki o runga, kaore e tukua kia haere noa ki uta; engari, ka wehea ketia he tunga mo taua kaipuke ki tetahi wahi o te wahapu, kia tu ki reira taea noatia te takiwa i whakariten e te Ture.
M.
Mapi— (Map).
He ingoa tenei mo te pukapuka whakaahua whenua.
Mera—(Mail).
Tirohia Whare-Mera.
Mahi Penara—(Penal Seruitude).
He kupu tenei mo te mahi e whakamahia nei te tangata hei whiu whakautu mo tetahi hara kua meatia e ia.
Mihipirihana—(Misprision).
He ingoa tenei mo te huna i te Hara-wheroni. Kua oti tona tikanga te whakamaori kei te Upoko o nga Hara-Kirimina, "Hara -wheroni" 40.
Mihitimina—(Misdemeanour).
Tirhia Hara-Mihitimina.
Moni Kolni-(Coin).
Tirohia Koini.
Mokere—(Smuggling).
Tirohia Tahae-Mokere.
Mvru-Roperi—(Robbery).
He ingoa tenei, te Roperi, mo te tango i te rawa e mau ana i te tinana o te tangata; i tangohia maoritia ranei, i whakawehiwehia ranei ko te tangata ka tango ai. Tirohia Nga Hara-Kirimina, "Tahae Raheni" 55 Wharangi 19, me tona Upoko whakaatuatu hoki, Wharangi 33.
N.
Nama-Tikete-( Ticket).
He kupu tenei mo te mea rino, rakau, aha ranei, mea iti nei, ka tuhia a waho ki te kupu ingoa ranei, aha ranei, ki te whika ranei, hei tohu.
Noti-Peke—(Bank Note).
He ingoa tenei mo te pukapuka moni e tukua ana e nga Peke moni. Ko te ritenga o taua Noti, kei te mea e tuhia ana ki roto; he Kotahi Pauna, £1; he Rima Pauna, £5; he Tekau Pauna, £10; he aha, he aha. Ko te tikanga o taua Noti, he pukapuka whaknae na te hunga o te Peke nana taua Nati, kia hoatu ki te tangata i a ia taua Noti nga moni e tuhia ana ki roto, ina kawea atu taua Noti ki te Peke. kia tiinitia.
Nuihana—(Nuisunce).
Tirohia Kino-nuihara.
P.
Palrahi— (Piracy)
He ingoa tenei mo te muru-kaipuke ki waenga moana; ko tetahi tenei o nga Hara-Kirimina. Tirohia Nga Hara-Kirimina "Pairahi" 71.
Pauni—(Pound).
Tirohin Tokiari-pauni.
Parawhimi—(Blasphemy).
Tirohia Kohukohu-parawhimi.
Peira—(Bail).
He ingoa tenei mo te meatanga e taea ai te tuku kia haereere noa te tangata e whakapaea ana ki te Hara-Kirimina, me he mea ehara i te Hara nui rawa, ara, kia kaua e puritia ki te Whareherehere tatari ai ki te nohoanga o te Kooti hei whakawa i tona Hara. Tirohia Korero Timatanga § 47.
Pehiara—(Special).
Tirohia Katipa-pehiara.
Peke—(Bank.)
He ingoa tenei mo te whare takotoranga moni. Tirohia hoki Noti Peke.
Penara—{Penal).
Tirohia Mahi-penara.
Pikami-(Bigamy).
Tirohia Hara-Pikami.
Pikana—(Beacon).
Tirohia Tohu-pikana.
Poai—(Buoy).
Tirohia Karewa-poai.
Poahere-(Forgery).
Tirohia Hara-poaherer.
Pukapujka-Riiti—(Deed.)
He ingoa tenei, te Riiti, mo te pukapuka whakaaetanga a te hunga tokorua, tokohia ranei; he mea tuhituhi nga korero me nga ingoa o te hunga nana taua Riiti, he mea hiiri hoki.
Puremu.Reipa—(Rape).
He ingoa tenei mo te to wahine:—ko tona tikanga kua korerotia i roto i nga Hara Kirimina. Tirohia Nga Hara-Kirimina, "Puremu-reipa" 75, me tona Upoko Whakaatuatu hoki.
R.
Haiota-(Riot).
Tirohia Tutu-raiota.
Raiheni-(License).
Pukapuka-raiheni. He kupu tenei, te Raiheni, mo te tikanga ka tukua e te Kawanatanga, e ta te Kawanutanga ranei i whakawhiwhi ai ki te mana pera; he tikanga ka tukua ki te tangata kia mea ia i tetahi mea, aha ranei, aha ranei, kaua ia e tika ke i ta te Ture. He Raiheni ano ka tuhia ki te pukapuka; na, kei te mea pera, ka meinga hei ingoa mo taua pukapuka, he Raiheni; he mea ano, he mea korero reo kau; a he Raiheni ano hoki tera. Ko te tangata i whakawlrwhia e te Kawanatanga ki taua tikanga, ka meinga, kei a ia te Raiheni o te Kawanatanga. He tini nga mea e Raihenitia ana. Ko etahi mea e whakariteaana e te Ture kia whai-Raiheni te tangata e mahi ana i aua mea, a ki te mahia e ia i runga i te Raiheni kore, ka whai Hara ia ki te Ture, a ka riria. Ko te Hoko waipiro, pia, waina, he mea pera.
Raipere—(Libel).
He Raipere ano, he ingoa no tetahi o nga Hara Kirimina. Tirohia "Raipere" 57.
He Raipere ano, he ingoa no tetahi o nga Hara-Hiwhiri. Tirohia Wharangi 42.
Raheni— (Larceny).
Tirohia Tahae-raheni.
Rei—(Receipt).
He ingoa tenei no te pukapuka a te tangata mo te moni ranei, mo te aha ranei, e hoatu ana ki a ia e tetahi atu tangata; na tenei te mea hoatu ki tera, ma tera te pukapuka Rei o taua mea e homai ki tenei.
Reipa— (Rape).
Tirohia Puremu-reipa.
Rehiku—(Rescue).
He ingoa tenei mo te Whaka-mawhiti, mo te whakaputa ki waho, i te tangata, i te rawa ranei, i roto i te whareherehere, i te wahi ranei i puritia tikatia ai; mo te whakamawheto atu hoki i roto i te ringa o te hunga-tiaki i a ia taua tangata, taua rawa ranei, e pupuri tika ana, i runga i nga tikanga o te Ture. He Hara-Kirimina te Rehiku. Tirohia "Rehiku-whakamawhiti,"37. Tirohia hoki "Wawahi Tokiari-Pauni," 73. Tirohia hoki Nga Hara-Hiwhiri, Wharangi, 40.
Rehlta—(Registrar).
He ingoa tenei no tetahi o nga Apiha o te Kooti-Hupirimi. Tirohia Korero Timatanga, § 36.
Reta—(Letter).
Tetahi tikanga o tenei kupu, he ingoa no te pukapuka e tuhituhia nei nga korero a te tangata ki tetahi atu tangata. Tetahi tikanga, mo nga reta kupu nei, ara nga penei, A, H, M, me era atu.
Rett-(Let).
He kupu tenci mo te mea tuku ki te tangata mo tetahi takiwa, i runga i te tikanga utu.
Riiti— (Deed).
Tirohia Pukapuka-Riiti.
Roia—(Lawvyer).
He ingoa tenei mo etahi tangata e mahi ana i nga tikanga o te Ture. Tirohia Korero Timatanga, § 24.
Roperi—(Robbery).
Tirohia Muru- Roperi.
Rongoa Taruku—(Drug).
He ingoa tenei mo nga tini rongoa a te Pakeha.
Runanga-Huuri-(Jury).
He ingoa tenei mo te Runanga whakarongo korero whakawa. Ko nga tikanga o te Runanga-Hiruri, kua oti te whakaatuatu i te Korero Timatanga, § 34, § 35.
T.
Taututu Awhirei—(Affray).
He kupu tenei mo te ririri, mo te whainga e uru nei te hunga tokomaha. Tirohia hoki Nga Hara-Kirimina. "Taututu Awhirei," 5, me tona Upoko "Whakaatuatu.
Tahae Mokere-(Smuggliug).
He ingoa tenei mo te mahi tahae i nga hanga Katimauhe. He Hara-Kirimina ia Tirohia "Tahae-Mokere," 81.
Tahae Raheni—(Larceny).
He ingoa tenei mo te tahae i nga rawa o tetahi tangata; ka tangohia, ka kawea atu, kahore hoki te hunga nona aua rawa i whakaae, kahore hoki i pai kia tangohia, kahore hoki he take tika hei tangohanga, a tangohia ana e te tangata tahae, hei mea mana iho. He Hara-Kirimina ia, a he maha ona tikanga. Tirohia Nga Hara-Kirimina, "Tahae Rakeni," 55, me tona Upoko Whakaatuatu hoki.
Taruku—(Drug).
Tirohia Rongoa-Taruku.
Tikete—(Ticket).
Tirohia Name-Tikete.
Tohu-Pikani—(Beacon).
He ingoa tenei mo te tohu e whakaturia ana ki uta hei titiro mai ma te kaipuke e rere ana i waho i te moana.
Tokiaripauni—(Pound).
He ingoa tenei mo tetahi wahi kua taiepatia hei wahi herehere mo nga kararehe e mau ana mo te takahi kainga, pupuri ai ki reira kia whakauturia ta ratou kino, ka tahi ka tukua.
Tooka—(Dock.)
He ingoa tenei mo tetahi tunga kaipuke, mea mahi na te tangata kia taea te whakaki ki te wai, te whakamaroke hoki.
Tutu-Raiota-(Riot).
He ingoa tenei mo te ngangau, tutu nei. He Hara-Kirimina ia. Tirohia "Tutu-Raiota," 78.
W.
Warati—(Warrant)
He ingoa tenei mo te pukapuka a te Kai-whakarite-whakawa e tukua ana ki te Katipa, hei tikanga mana e haere ai ia ki te hopu ranei i tetahi tangata, ki te hahau mea tahae ranei i roto i te whare o tetahi tangata, ki te tango ranei i nga rawa o tetahi tangata kia hokona hei whakarite i tetahi moni kua kiia iho e te kooti-Whakawa kia utua e ia; a hei tikanga ma te Katipa e haere ai ki te aha ranei. Heoi te mea e tika ai te Katipa kia mahi i enei mahi, me whai Warati ia na te Kai-whakarite-whakawa. He Warati-hopu tetahi; he Warati-hahau tetahi: he Warati-tango tetahi.
Wira—(Will).
Tirohia Kawenata wira.
Wh.
Whaine—(Fine).
Tirohia Utu-whaine.
Whakapapa Kanapirahi—(Conspiracy).
He ingoa tenei mo te hono a te hunga tokorua, tokohia atu ranei, hei hanga tikanga whakawhiwhi i tetahi atu tangata ki te mate, ki te he; hei whakawhiwhi ranei i tetahi hunga, i te iwi nui tonu ranei, ki tetahi he.
Whare Mera—(Post Office).
He ingoa tenei mo te whare tukunga pukapuka, tuhituhi nei, kia kawea ki nga wahi i tuhia nei a waho o aua pukapuka kia kawea ki reira; ko te whare homai-tanga hoki i nga pukapuka ki nga tangata nona nga ingoa i waho. Te tikanga o te Mera ko te takai pupapuka i tukua ki te Whare-Mera, kawea ana e te Kai hari Mera ki te wahi i tuhia ai a waho mo reira aua pukapuka. Kei te Kawana-tanga te tikanga o nga Mera. Ma te Kawanatanga e utu te Kai-hari, a ma nga tangata e utu ki te Kawanatanga mo te haringa o tana pukapuka o tana pukapuka; ehara i te utu nui; ko te utu mo ta te Mera hari pukapuka ki nga wahi katoa o Nui Tirani, erua kapa mo te pukapuka kotahi.
Wheroni—(Felony).
Tirohia Hara-wheroni.