[ko te tohutoro i roto i te reo Māori]

2. Te Whakamate-Kohuru.

Ko te tangata ka kaps i ta te Ture, ka whakamate i tetahi tangata;. ara, kia whai ngakau kino ki a ia i mua atu. Erua nga tikanga o tenei e kiia nei "kia whai ngakau kipo i. mua atu." He mea ano, kua whakina ki waho taua ngakau kino. He mea ano, kei roto e takoto ana. Ko te mea i whakina ki waho, kitea noatia ana i roto i tana meatanga, he ngakau kino ano to te kai whakamate ki taua tangata i whakamatea ra e ia. Ko te mea roto e takoto ana; ko te mea, no te whakamatenga ano ka kitea, he ngakau kino ano tona:—ara, kei te penei; puhia ana te pa e tetahi tangata ki roto ki te ropu tangata, mafe ana tetahi:—ko te penei ranei; he iti te whakapaturitari a te tangata kia ia, whakamatea noatia iho e ia:—ko te penei ranei; he Apiha whakahaere tikanga o te Ture, e mahi ana i ana mahi Apiha, whakamatea iho e tetahi tangata:—ko te penei ranei; e aro ana te tangata ki te mea i tetahi atu Hara wheroni, puta ke ana i tana i whakaaro ai, mate ana tetahi tangata i a ia, kihai hoki ia i whakaaro kia whakamatea tera e ia.

Kei te tini o nga whakamatenga tangata, he mea ngakau kino ano, he 'Whakamate kohuru ano. Me kape ia nga meatanga kua oti nei te korero i runga ake nei, kahore e meinga hei Whakamate kohuru, ara, nga meatanga e meinga hei Whakamate e tika i te Ture te tangata nana; nga meatanga hoki e meinga hei Whakamate e ora i te Ture te tangata nana; nga meatanga hoki e meinga hei Whakamate Ohonoa.

Ko nga tikanga ka oa o taua meatanga, ma te tangata e whakapaea ana e whakakite ki te Kooti, ki te Runanga Huuri hoki, kia tino kitea e ratou; ara, nga korero e kitea ana hei take kianga iho, he whakamate e tika i te Ture te tangata nana, he whakamate ranei e ora i te Ture te tangata nana; hei kianga iho ranei, he Whakamate Ohonoa. Ma te tangata e whakapaea ana te whakaaro kia ata whakaputaina enei korero katoa ki te aroaro o te whakawakanga, kia ata marama te titiro iho e taua whakawakanga. Na ko ta te ltunanga Huuri he ata matakitaki iho; ma ratou e mea, he korero pono aua korero, kaore ranei. Na, ko ta te Kooti, he whakarite kia pehea ranei te hokinga iho o tona hara i runga i aua korero. Ki ta te Ture titiro iho, he Whakamate Kohuru anake nga whakamate tangata, he mea ngakau kino ano; ma nga korero ano ia kia puta, hei whakakite i ona tikanga e meinga ai hei hara iti iho i te Whakamate kohuru.

Na, i te ture a Mohi, i wehea ano enei tikanga mo te whakamate tangata; wehe ke te Whakamate kohuru, me te Whakamate Ohonoa; wehe ke te whakamate e ora i te. Ture te tangata nana. Marama tonu te wehewehe; wehe ke, wehe ke.

"Ki te patu tetahi i te tangata, a ka mate, me tino whakamate ano ia." Ekoruhe 21, 12.

"Ki te mea ano hoki he ngakau kino tona, a ka wero i a ia; ki te whanga atu ranei ia, a ka epaina atu ia kia mate; ki te mauahara ranei ia, a ka patu i a ia ki tona ringaringa e mate ai ia; kia mate, mate rawa te kai patu, he kai kohuru ia." Tauanga 35. 20, 21.

He Whakamate kohuru tenei.

Tena ko tenei he oho noa ake tana wero i a ia, a ehara i te mea i kino tona ngakau; ki te epaina ranei e ia tetahi mea ki a ia, a kihai i whanga atu; ki te patua ranei ia ki tetahi kowhatu, ki te mea e mate ai te tangata, a kihai i kitea atu, na kua u ki a ia, a ka mate, kahore ano hoki ona mauahara ki a ia, kihai ano hoki i rapu i te he mona. Katahi ka whakarite te whakaminenga i nga korero a te kai patu, i a te kai takitaki toto hoki; kia rite ki enei ritenga. A ka whakaorangia mai e te whakaminenga te kai whakamate i roto i te ringa o te kai takitaki toto." Tauanga 35. 22–25.

Na, ehara tenei i te Whakamate kohuru.

"Ki te patua e tetahi tangata tana hoa, he mea urupa, a kahore ano i he ki a i ia i mua ake; me te tangata hoki, ka haere tahi raua ko tona hoa ki te nehenehe ki te tapatapahi rakau, a, te akinga atu a tona ringaringa i te toki ki te tapahi i te rakau, na, kua maunu te rino i te kakau, pono tonu atu ki tona hoa, a mate iho; na, ka rere atu ia ki tetahi o nga pa, a ka ora: kei whai atu te kai takitaki toto i te tangata whakamate, i te mea page 37 e pawerawera nna tona ngakau, a ka hopu i a ia, ki te roa te huarahi, ka patu hoki i a ia; a, kihai ano hoki i tika te mate mona, no te mea kahore ia i he ki a ia i mua ake nei." Tiuteronomi 19. 4. "Eaoia, ki te he tetahi tangata ki tona hoa, a ka whanga ki a ia, ka whaka ika hoki ki a ia, ka patu rawa hoki i a ia, na, ka mate ia, a ka rere ia ki tetahi o aua pa; katahi ka tono mai nga kaumatua o tona pa, ka tango hoki i a ia i reira, ka hoatu i a ia ki te ringaringa o te kai takitaki toto, a ka mate ia. Kei tohu to kanohi i a ia, erangi me whakakore atu e koe te toto harakore i roto i a lharaira, kia whiwhi ai koe ki te pai." Tiuteronomi 19. 11–13:

Kei wareware tetahi ki te kupu nei:

"Kihai ano i tika te mate mona, no te mea kahore ia i he ki a ia i mua ake nei."