Other formats

    TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

Forest Lore of the Maori

Na Ngai Tahu tenei

Na Ngai Tahu tenei

Ka timata te mahinga o te kereru, o te kaka, o te koko, o te koparapara i te ngahuru. Ko te ritenga tuatahi e mahia ana aua manu e mohiotia ana ka nui te tikaka o te ra o te raumati, na reira i tahu iho te whenua, maroke ana, kua iti te wai, kua rere atu nga manu ki te rapu wai mo ratou. Otira tera ano nga wai manu o mua iho; kua mohio hoki nga Maori akuanei nga manu te takaka ai ki te inu i te wai. Kua mahia he kaha ki runga ake o te wai, porohita noa te wai; ka huhia [uhia] te nuinga o te wai ki te rau rakau, ka whakapuaretia tetahi wahi iti nei o te wahi tonu e mohiotia ana kei reira te rerenga iho o nga manu. Heoti ano, mutu kau iho te mahi a nga tangata i a ratou kaha ka timata te rere mai o nga manu. Aue! kua tau mai ki runga ki nga pae o aua kaha, kua toro iho te kaki ki te inu kua mau rawa. He kaha ke ano mo nga manu nunui ake, he kaha ke ano mo nga manu ririki iho; mo nga manu ririki rawa etahi. Tetahi ritenga e mate ai nga manu ririki he mea hanga ano he pae ki runga ake o te wai, rere tonu mai te manu, ka tau iho ki runga ki taua pae, ka patua atu te manu ki te rakau, kua mate.

Kei te pera mai hoki nga wai o runga atu, o raro mai ranei o te awa. Kia mutu iho tenei mahi ka timata ki nga kakano; ka maoa nga hua rakau ka hangaia he ahere ki runga i nga rakau, he rakau tawhito iho ano no mua; ehara i te mea kotahi ano ranei rakau, engari he maha noa atu. Ka puia nga peka a runga rawa o te rakau kia watea ai hei whakamaunga atu mo nga kaha. Hei te rerenga mai o nga kereru, o nga koko page 396hoki, kua mau o ratou kaki i nga karumahanga. He mahi tawhito enei na te Maori no tua iho, no tua iho.

Tetahi ritenga hoki e mate ai te kaka, me te koko, kia kai i nga kakano kua nui te momona; akuanei kua puta pea te ua me te hau, kua maku nga huruhuru, kua kore e kaha ki te rere. Ka haere atu nga tangata, me nga wahine, me nga tamariki ki roto i te ngaherehere; kua kore nga manu e eke rawa ki runga ki nga rakau, e ruiruia ana hoki e te hau, na reira kua noho tonu i runga i nga rakau popoto nei. Tika tonu atu nga tangata, he ruirui tonu i tena rakau e noho ana nga manu, i tena rakau. Ko te ngahoro anake ki raro ki te whenua, hopuhopu tonu, e kore e roa kua ki he kete, kua ki he kete.

Ko te ritenga katoa ka pera ano me te mahinga o nga weka, o nga kiore, o nga putangitangi, me era atu manu e tahuna ana, pena tonu hoki enei manu e tahuna ana hei huahua. Kia oti te tahu ka whaoina ki roto ki nga poha, ki nga ipu hoki. Ka mutu te mahi ka poia mai ki nga pa, ki nga kainga nohoanga ranei. Ka timata te mahinga o te ahere wai i a Hanueri tae atu ki a Pepueri; ki nga tau kaha rawa te maroketanga tae rawa atu ki a Maehe ka mutu te mahi ahere; he ngahuru katoa enei marama ki te Maori. Ka timata te mahinga o te kakano i a Aperira tae atu ki te Matahi, ki te Maruaroa; kei te Toru, ko te marama tera e ruiruia nei nga manu i runga i nga rakau, engari hei te po taua mahi e ramaina ana, tae atu ki te wha ka mutu taua mahi i nga manu o te ngaherehere.