Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

The Sheep Act, 1878.

Te Maunga Ma Te Moana o Te Hipi Ki Te Wahi Ke

Te Maunga Ma Te Moana o Te Hipi Ki Te Wahi Ke.

38. Ki te mea ka utaina mai, a ka ma te moana te ara mai o nga Ko nga hipi mau atu i te moana ki tehahi wahi ke atu, penei, me rumaki aua hipi ki te wai whakakore mate hakihaki. hipi e tae mai ai ki tetahi wahi ke, penei,
(1.) Ki te mea ka maua mai aua hipi i te wahi, kahore kau he mate hakihaki o taua wahi, me haere te kai-tirotiro hipi, kia kite i aua hipi, i te mea ki ano aua hipi i u noa ki uta ranei, me tirotiro aua hipi e taua kai-tirotiro hipi i te wahi e whakaungia ai aua hipi ki uta, a ki te mea ka mohiotia, kahore kau he mate hakihaki o aua hipi, pemei me a aua hipi ki tetahi patiki taiepa, ki tetahi wahi e noho pono ai, e kore ai e puta ke atu aua hipi he wahi ke, a ko taua wahi ranei, ko taua patiki ranei e noho ai aua hipi matua whakaae ra ano e te kai-tirotiro hipi, a me tuhituhi aua kupu whakaae ana ki te pukapuka, ka mau ai aua hipi ki te patiki, a ko taua patiki kaua e roa atu i te 12 maero te roa, te mamao i te wahi i u ai, i tae mai ai aua hipi ki uta, a ki te mea ka kiia kia maua ketia ano aua hipi ki tatahi wahi ke, penei, me tuhituhi marire ra ano e te kai-tirotiro hipi, ka mau hou ai ano aua hipi i te patiki matamua i noho ai aua hipi, ki tetahi wahi ke e noho pera ai, e kore ai e marara ke aua hipi, he wahi ke, a ko te wahi matara o taua patiki hou i te patiki tua-tahi i noho ai aua hipi, me tuhituhi rawa ano e te kai-tirotiro hipi ki te pukapuka whakaae ana mo aua hipi kia maua ketia, a he pai ano ko aua hipi me patu i nga ra kotahi tekau i muri o aua hipi i u mai ai, i whakauria ai ki uta, a ki te mea e kore e patua aua hipi kia mate i nga ra kotahi tekau i muri iho o te kawenga mai o aua hipi ki uta, penei, me rumaki aua hipi ki te wai whakakore i te mate hakihaki i aua hipi, ki te tikanga e whakaaetia e te kai-tirotiro hipi, i a muri iho o taua horoinga o aua hipi ki taua wai whakakahore i te mate hakihaki, he pai ma te kai-tirotiro hipi e whakaae kia tukua aua hipi ki nga wahi e paingia ana mo aua hipi i taua takiwa whenua katoa.page 10
(2.) A ki te mea i ahu mai nga hipi i te takiwa e mate ana nga hipi o taua takiwa i te mate hakihaki, a o tetahi whenua ke atu ranei o enei motu o Niu Tireni, penei, me tirotiro aua hipi i aua ra pu ano i u mai ai aua hipi e te kai-tirotiro hipi, me tirotiro aua hipi i te mea kahore ano aua hipi i u noa mai ki uta, i te wahi ranei i u mai ai aua hipi ki uta, a ki te mea ka mohiotia kahore he mate hakihaki o aua hipi, penei, me a aua hipi ki tetahi wahi e noho tika ai aua hipi, e kore ai e haere marara ke atu i taua wahi, a ko taua wahi e noho ai aua hipi, me matua whakaae pu ano taua wahi hei nohoanga mo aua hipi e te kai-tirotiro hipi, a me tuhituhi pu ano aua kupu whakaae a taua kai-tirotiro hipi ki te pukapuka, a ko taua wahi e noho ai aua hipi, kaua e matara atu i te ono maero te mamao, i te wahi i u mai ai aua hipi ki uta, a ma te kai-tirotiro hipi ano hoki e tuhituhi taua pukapuka whakaae i nga ra kotahi tekau, i muri iho o te unga mai o aua hipi ki uta, kia kawea aua hipi ki te iari patu hipi, ki reira aua hipi patu ai. A ki te mea e kore aua hipi e patua kia mate i aua ra kotahi tekau e kiia nei i muri iho o te ra i u mai ai aua hipi ki uta, penei, me rumaki aua hipi ki te wai whakakahore mate hakihaki, a kia kotahi ranei, kia rua ranei, kia maha atu ranei nga rumakanga o aua hipi ki te wai whakakahore mate hakihakahi o aua hipi, ki ta te kai-tirotiro hipi e whakaae ai, a e kore aua hipi e tika kia maua ketia he wahi whenua ke, kia whakaaetia ra ano e te kai-tirotiro hipi ki te whakaae tuhituhi ki te pukapuka, a kia mea nga kupu o taua pukapuka whakaae a taua kai-tirotiro hipi, kua pai, kua mana te mahi rumaki o aua hipi ki te wai whakakahore mate hakihaki.
(3.)

A ki te mea ka kitea te hipi mate hakihaki i aua hipi i te wa i tae mai ai, a i te mea ki ano aua hipi i u noa mai ki uta, penei, me uta aua hipi mate i te hakihaki ki te kaata, ka mau ai aua hipi mate i te hakihaki ki tetahi wahi, e kore ai aua hipi e haere marara ke atu ki etahi wahi, a ma te kai-tirotiro hipi te whakaaro ki taua wahi e pai ai mo aua hipi e kawea ai e te kaata ki reira, aua ia taua wahi e roa atu i te toru maero te matara, i te wahi i u mai ai nga hipi ki uta, a me patu ranei aua hipi i reira, me tino mahi tika ranei, ka rumaki ai ki te wai whakakahore hakihaki, a kia rua ranei, kia maha atu ranei nga rumakanga o aua hipi ki te wai whakakahore mate hakihaki, a kia tika ra ano ki ta te kai-tirotiro mohio e whakaae ai, a kaua aua tu hipi e kawea ketia i taua wahi, ki tetahi wahi ke atu, kia matua tuhituhi pukapuka ra ano te kai-tirotiro hipi, kia mea aia, kua kore he mate hakihaki o aua hipi.

Ki te mea ka mahi te tangata i te mahi e kore ai nga tikanga o tenei upoko tikanga o te Ture nei e mana, penei, he tika ano aia kia utu i te moni, kaua e nui ake i te kotahi rau pauna.

39.Nga hipi e tirotirohia ana, hei hipi e utaina ana ki te kaipuke, ka mau ai he wahi ke, me parani aua hipi ki te parani a te kai-tirotiro hipi o taua takiwa i maua mai ai aua hipi. Ki te mea ka tirotirohia nga hipi e te kai-tirotiro hipi, a hei hipi mau ke atu aua hipi i te wahi i tirotirohia ai aua hipi, a ka ma te moanatia te maunga o aua hipi, a kua mea taua kai-tirotiro hipi, ka whakaae ai kia tuku pukapuka whakaae aia mo aua hipi, kahore he mate hakihaki o aua hipi, i mua atu ona i hoatu ai i taua pukapuka whakaae mo aua hipi, kahore he mate hakihaki o aua hipi, me mea eia e taua kai-tirotiro hipi kia tuhia aua hipi ki te parani o te tino kai-tirotiro hipi o te takiwa e haere atu ai aua hipi, a me pani te ahua o taua parani ki te huruhuru o aua hipi i nga tuara o aua hipi, a ma te tangata nana aua hipi, e utu te mahi parani o aua hipi i taia ki te parani o te tino kai-tirotiro hipi o taua takiwa.