Ehoa ma, tenera koutou, ma te Atua Koutou e tiaki. Tenei ka whakatakotoria ki to koutou aroaro nga putake i raruraru nui ai nga Maori o te Waipounamu.

1.	Ko to tukuwhenua a Waitaweke i te tau 1844. I tohe ano matou i tera wa ki te utu tika mo to matou whenua; iroto i nga whakahokinga a Waitaweka ka ki mai ei ia "me hoatu ano kia koutou, ki nga Maori, kotahi eka iroto i te tekau, o nga taone katoa e tupu ake irunga i te oneone e tukua mai ai e koutou ki au, kia kotahi hoki tekihana iroto i te 10 tekihana, kia kotahi Poraka iroto i nga 10 Poraka,"—na! ko te whenua katoa iriro kia Waitaweke ratou ko ana hoa ko te Kepa me Matara e neke atu i te ruatekau miriona eka.
2.	Ko te tuku whenua kia te Kepa ki te tan 1848. Ka tu a te Kepa ki Hakaroa, ka tono kia riro kia ia Kaiapoi tae noa Otakou, ka tohe nga Rangatira Maori kia nui hei utu mo tena whenua nui rawa, ka roa te tohe ka ki mai a te Kepa "ki te kakore koutou e whakae ki enei £2000 ka kawea e au enei moni kia Ngatitoa—ka uaua ano koutou ka tonoa mai he hoia hei tango i to koutou whenua ma te pakeha.
3.	Irunga i te wehi o ena kupu ka korero nga Rangatira Maori raua ko te Kepa, ka whakatakoto nga rohe, ko te whenua ki te taha moana o tenei tai kia ia—ko te tuawhenua kia matou ano—i tuturu kirunga i tena kupu nga rohe; no naianei, ka kite matou i te kapo o tana Titi o tera hokonga, ka rereko tana i whakatakotoria ei ia iroto i tana pukapuka—i mahara matou kei te ruritanga o te whenua whakarite ai i taua whenua kia matou.
4.	Ko nga kupu whakaari a Matara kia Matiaha Tiramorehu, to matou kaumatua. I muri i a te Kepa ka tae mai a Matara, ka ki ei ia kia Matiaha "ka horapa e au te tuawhenua koki iroto i enei moni i whakaritea e te Kepa,"—ka ui atu a Matiaha kia Matara "heaha te utu mo tena whenua nui kia riro kia koe?" Ka ki mai a Matara "maku e tono he utu ma koutou ki te kawana—ki te minita a kuini koki—amuri ake eriro mai te nui o te utu kia koutou."

Kei to matou ringa ano te panui a Matara kia Matiaha Tiramorehu e ki ana: "Ranana, 8 Akuhata, 1856. Kia roko mai koe—kai te uaua tonu awau ki te tino kaituhituhi a te kuini kia whakatikaina e ia taku kupu kia koutou i mua, i te wa ono i tukua ai o koutou whenua kia hau."

Imuriho ka haere ke ana korero, iroto i tana reta, ki nga kura, nga hohipera ma matou otira, no tehea takiwa i huaina nga kura nga hohipera hei utu whenua? he page 2moni nga utu whakamutunga ta Matara i whakaari kia Matiaha mo matou—i tohea ki Ranana kia whakaritea—otira— i huakere tana uaua.

Kahore matou e pai ki te whakaturituri o koutou taringa ki nga tini kupu ke i homai nga kaihoko pakeha, penei me te ki "ma te kawana e homai amuri ake he whenua: (ke atu i nga kainga nohanga me nga ngakinga a matou): mo o koutou tamariki—me nga Rauiri kati ano mo koutou—me nga hianga ika i te taha moana kati ano mo koutou.

He wahi iti o ena kupu i whakaritea e te kawanatanga—ko etahi—kei te ngaro rawa. Ki te ruarua o koutou ngakau ki te tika o ena take raruraru—mamae a matou—tenei ano kotahi tekaumarua o nga kaumatua tukuwhenua kei te ora nei, hei whakamau nga kupu iroto i tenei petihona.

Akuanei, ka ki mai pea koutou o nga Rangatira pakeha, "heaha i noho hu koutou mo tenei takiwa roa, me i tika o koutou korero? Huatu, e mohio auano koutou nga Rangatira pakeha—he iwi hohoro rawa te pakeha ki te rehi whakawairua— ko matou in ko nga Maori e hakuturi imuri rawa i a koutou; i te hokonga whenua a Waitaweke me ana hoa a Te Kepa me Matara, iti rawa te mohio o o matou kaumatua tukuwhenua ki te korero pukapukatuhituhi—e whakaae kau atu ratou kia honoa o ratou ingoa ki nga pukapuka a ena pakeha hokowhenua —ke nga kupu me nga tikanga iroto i ena pukapuka i ngaro ranei, i kore marama ranei ki o ratou mahara.

Tena, e nga Rangatiri pakeha e whakarongo ki o matou tangi iroto i tenei petihona—me i tuhera nga kanohi o ena kaumatua tukuwhenua i tera takiwa ka whakaae koia ki te tuku atu katoa te oneone i homai e te Atua hei okiokinga ma ratou me o ratou uri imuri i a ratou, tonei whenua nui rawa mo nga kongakonga i takaiho i te tepara pakeha, mo ena erua ranei, aha ranei mano pauna?

I roa rawa te whitinga o te ra whakamarama kia matou; ao te tukunga atu o tetahi o matou iroto i te paremata, katahi ka hua mai he mohio iti iti kia matou ki nga ara i he ai to matou whenua o te Waipounamu i to nga kaihoko hangareka kia matou.

Ko nga kupu a ena kaihoko kei te tuhi rawa iroto i te ngakau o nga kaumatua tukuwhenua me o ratou tamarki—otira— ko ena kupu kahore kia rite ki nga kupu i tuhia e te Kepa ki tana Titi.

I ki te kupu a Waitaweke "kotahi eka iroto i te 10 ma te Maori" i whakaritea koia e te kawanatanga tenei herehere o te whenua kia matou iroto i ena 30 tau kua pahemo imuriho i tena kawenata a Waitaweke ki o matou tukuwhenua?

Ko nga kupu wakawehi a te Kepa ehara oti na koutou puake te ture kia kaua e whakawehia kia kaua e whakamatakuria te tangata hei pehi ia ia kia whakaae ki tana i kore pai ai iroto i nga hoko?

Ko nga kupu whakaari a Matara "me tono ei ia he utu ki nga minita a kuini mo to tuawhenua kihai iriro kia te Kepa (tana rahi neke atu i te 13 miriona eka:) e hara nana te he i ngaro tonu ai te whakatuponotanga kia matou.

He tau hoki ena kupu whakaari e mau ana ki te whenua—ka hapa te tau—ka hapa hoki te whenua—otira—na te torutoru o matou i pera ai te whakaaro a te pakeha kia matou — me he mea kei a Napoto te kaha, kihai tana mara iriro kia Jetépere.

Tera ranei koutou e nga Rangatira ka ki mai kua whakaritea ena mea ki te Kooti whakawa whenua i tu ki Katepere ki Otakau i te tau 1868. Kahore ra hoki. Kahore matou kia mea ireira he mana kei tena kooti hei whakarite nga hara nunui—noreira kahore matau kia marama ki te hoatu i tenei mahi ki tera kooti;—i tino whakamau tena kooti i to matou whakaaro manakore ona i tana tutukinga waewae ki te karauna karati o te Eka Kotahi ki Otepoti—me he mea na matau tenei Eka, ma tena karauna karati e huri te tika hei hé?

E ahei tenei kooti ki te kimi i to matou ki: "he manakore te Titi whenua a te Kepa, ne te mea (1.) i whakawehia matau ki nga kupu whakamataku—no te mea (2.) I honoa tena kawenata ki waonga moaua, page 3kirunga i te kaipuke manuwa—kahore nga kaumatua tukuwhenua i mohio, ki te tuturu to ratou whakaaro pupuri—kariro tena kaipuke hei whare herehere, hei maunga kawari ranei mo ratou—no te mea (3.) ko nga rohe iroto i tana titi rere ke ana ki nga rohe i korerotia ngututia ki tena kawenata a te Kepa ratou ko nga kaumatua tukuwhenua.

Tetahi ki a nga Pakeha o te rawhiti e ki ana—kei te kai hiku nga iwi o te Waipounamu —kei te reti whenua—tenei ke te tika—ka wehewehea nga whenua i homai te Kawanatanga kia matou, ka tau ki nga tangata o Otakou—

tata	Ki te	50	Eka, mo te tangata.
„	Ki Waikouaiti	20	„
„	Ki Moeraki	5½	„
„	Ki Waitaki	7½	„
„	Ki Waikawa	10	„
„	Ki Tauhinu	3	„
„	Ki Arowhenua, Waipopo, Te Waiateruati, Timaru me Taumutu huihui katoa =	6	Eka
„	Ki Rapaki raua ko Pert Lovy	14	„
„	Ki Kaiapoi	16	„

Ko to tuora o nga Maori o te Waipounamu kei te hé—ka kaha nga tangata ki te mahi atu mo nga pakeha—kei te wa hohi e mate nuitia ana ratou nga pakeha i to matou whakatuponongatanga kia ratou—ka whiwhi matou i tetahi oranga mo matou ko o matou tamariki—ki te hapa amuriake tena puna—pera me etahi atu puna kua mimiti—Kariro matou hei rawakore ki te aroaro o nga Rangatira whenua o naianei.

Ko te uho o to matou petihona koia tenei—i mau ki nga pakeha nga miriona 50 Eka o tenei motu—ko te amuriake a nga Maori i whakawarewaretia—ko nga hokonga a Waitaweke me te Kepa me Matare e ahua poraruraru, e ahua hé, ki te kore te tau o te Eka kotahi iroto i te 10 Eka hei whakahokinga ki nga Maori— na! i kumea hetia a te Kepa te whakaaetanga me nga miriona Eka 7 ki Hakaroa mo nga mano Erua pauna—ka whakaaro pea tana ngakan kahore ano kia mana ana moni ka peratia tana tuhituhi ei ia i tana Titi kia ki mai nga kai titiro ke ia ia nga miriona 20 Eka (: ara katoa te whenua iroto i nga perowina a Katepere raua ko Otakou;) na! he hoko tika tena ki to koutou titiro mekore te whakahokinga mai o te Eka kotahi ireto i te 10 mo nga tangata Maori?

Nonaianei ka tanoa matou kia whakakitea tena tau i mau ki te whenua—ki te hapa tena tau iroto i te Titi ehara na matou te he—ki te tu ia tena tau ireto i te Titi he aha i ngaro tonu tana whakaritenga ki a matou?

Ko Kawana Kerei e ki ana, ke te Eka ki Otepoti he whakaroinakitanga i tena tau a nga hoko a Waitaweke—otira— iroto i tena tau he oranga nui mo nga Maori o tenei motu, ko te Eka ki Otepoti he mamingatanga kautanga. I puta noa ki te ao te hamamatanga whakahe mo nga pakeha nowaiho i hoko he whenua nui mo nga matao mo nga kuti—otira —ki te hapa te tau o te Eka kotahi iroto i te 10 ki aga Titi o te Waipounamu— ka neke rawa atu te whakarihariha o nga hokonga a Waitaweke me ana hoa ki nga hoko o era pakeha nowaiho.

E whakatakoto ano matou o matou mamae ki to koutou aro aro e nga Rangatira o te Parenata, kirunga i to matou tumanakotanga ki te honore me te pono a koutou hei whakaputa to tika ki nga rawakore, ki nga manene o te Waipounamu.