Other formats

    Adobe Portable Document Format file (facsimile images)   TEI XML file   ePub eBook file  

Connect

    mail icontwitter iconBlogspot iconrss icon

[Fencing Bill 1895. Māori]

Nga Kupu Apiti

Nga Kupu Apiti.

Kupu Apiti A.
(1.) Nga tu Ahua o nga Taiapa Totika.

1.He taiapa pou me nga reera, kaore i hoki iho i te 3 putu 9 inihi te teitei, me rakau kaha, me u ki te whenua, kaua e iti iho i te wha reera, kaua e nuku atu i te 5 inihi te whanui o te wahi puare i waenganui o nga reera o raro, i waenganui hoki i te reera o raro me te mata o te whenua, kaua e nuku atu i te 9 putu te tatahi o nga
2.He taiapa wawa me te waea, kaua e hoki iho i te 3 putu 9 inihi te teitei, me rakau kaha, u ki te whenua, kia kotahi kia maha atu ranei nga waea: ko nga waea kaua e ririki iho i te nama 8 me waea tiira me rino ranei; ko nga wawa me pou ki te whenua me titi ki te tepara me whiri ranei ki nga waea kia u ai kia tika ai te tu ki runga, a kaua e nuku atu i te 3 inihi te whanui o te puare i waenganui o ia wawa o ia wawa.
3.He taiapa peringi, kaore i hoki iho i te 3 putu 9 inihi te teitei, he pou me nga reera e rua, he rakau whakatutu mea kani mea wawahi ranei, e whakatuturia ana, e neeratia ana ki nga reera e rua kia u, kaua e nuku atu i te 4 inihi te whanui o te puare i waenganui o ia rakau o ia rakau whakatutu.
4.Ha tino taiapa waea, kaua e iti iho i nga waea e whitu he mea kukume kia maro, kia ono ranei nga waea me te reera mo runga ake, he waea putaratara ranei, me rakau patene me whakawiri ranei nga waea i waenganui i nga pou, ko nga pou me rakau kaha me rino ranei, kia u ki te whenua, ko nga pou kaua e hoki iho i te toru nga pou ki te tiini kotahi; ko te waea o runga kaua e hoki iho i te 3 putu 9 inihi te teitei ake i te mata o te whenua; ko nga waea me kaua e ririki iho i te nama 8 me waea tiira me rino ranei. Kaua e nuku atu i te 5 inihi te whanui o te wahi puare i waenganui o nga waea e toru o raro, o te waea o raro rawa rauei me te mata o te whenua.
5.He tiuo taiapa waea, kaua e iti iho i nga waea e whitu he mea kukume kia maro, kia ono ranei nga waea me te reera mo runga ake, he waea putaratara ranei, me nga rakau patene kaore e neke atu ana i te 6 putu te matara, ko nga waea me titi ki te tepara me whakaputa ranei ma roto i nga patene, ko nga patene me rakau kaha me rino ranei, me pai me u te hanga; ko nga pou me kaua e hoki iho i te toru pou ki te tiini kotahi; ko te waea o runga me kaua e hoki iho i te 3 putu 9 inihi te teitei ake i te mata o te whenua, a ko nga waea me kaua e ririki iho i te nama 8 me waea tiira me rino ranei. Kaua e nuku atu i te 5 inihi te whanui o te wahi puare i waenganui o nga waea e toru o raro, o ta waea o raro rawa ranei me te mata o te whenua.
6.He taiapa kowhatu, mea hanga pai me taiapa kaha, kaua e hoki iho i te 4 putu te teitei, kaua e hoki iho i te 2 putu 6 inihi te matotoru o raro.
7.He taiapa tupu puputu.
8.He taiapa ranei he mea huihui no etahi o aua tu ahua taiapa kua whakahuatia ake nei, kaua e hoki iho i te 3 putu. 9 inihi te teitei.
9.Ko etahi atu tu taiapa (me uru ki tenei kupu ki te "taiapa" te awa tetahi awa kari renei) e whakaaetia ana i waenganui o nga hunga e whai take ana ki taua taiapa, a me tuhituhi rawa ki te pukapuka taua whakaaetanga.

(2.) Nga tu Ahua o nga Taiapa Arai Rapeti.

1.He taiapa totika, he rakau mea kani mea wawahi ranei e tutu haere ana, kaua e hoki iho i te 3 putu te teitei o aua rakau, me 6 inihi te hounga iho ki te page 12whenua, me u hoki te tu, kaua e nuku atu i te 1 inihi te whanui o te puare i waenganui o ia rakau o ia rakau whakatutu.
2.He taiapa totika ranei kaua e hoki iho i te 3 putu 9 inihi te tetei, pou rakau rino ranei, ko nga pou me kaua e neke atu i te 9 putu te matara atu o tetahi i tetahi, kia rua kia maha atu ranei nga waea rino tiira ranei, me te waea putaratara mo runga; a e apitiria atu ana hoki he kupenga waea he mea whakamau ki te waea, he mea titi ki te whenua, mea tanu ranei kia 6 inihi te hohonu ki te whenua, ko taua kupenga waea kaua e hoki iho i te 42 inihi te whanui, me waea nama 16, a kaua e rahi ake i te kotahi inihi me te hawhe te whanui o nga mata o te kupenga waea.
3.

Ki te mahia nga taiapa e whakaaturia nei e Kupu Apiti A hei taiapa arai rapeti me whakamau atu he kupenga waea, me u te here ki nga waea, a me u hoki te titi ki te whenua, me tanu ranei kia ono inihi te hohonu ki te whenua; ko taua kupenga waea kaua e hoki iho i te 42 inihi te whanui, me waea nama 16, a kaua e rahi ake i te kotahi inihi me te hawhe te whanui o nga mata o te kupenga waea.

Otira ko nga taiapa e tu ana inaianei e kore nei e taea te whakamaro he kupenga waea pera te whanui me te mea kua whakaaturia ake nei, he pai noatu kia whaiti iho te kupenga.