Paremata Maori: Waipatu 1893
2 P.M
2 P.M.
Ka Noho a Komiti Te Whare i Naianki.
Taimana: Ka panuitia atu te pire a Taiaroa.
Mangakahia: Me penei atu, He ture whakamana i te kotahitanga o nga iwi Maori o Nui Tireni.
Paahitia ana i te pooti a waha.
Tiamana: Konga mea e pai ana kia hoatu enei kupu, " Ke ture hei whaka-ma i nga maori ki te hanga tikanga whakahaere mo o ratou whenua, me a ratou mea katoa, me ki mai Ae.
Paahitia ana e te pooti a waha.
Tiamana: Me whakauro atu ano te kupu "Whenua raruraru."
Paahitia ana.
Pirimia: Me whakamarama te kupu "Tu rite."
H. Tomoana: Ko tatou kei raro i nga ture, kua oti te kupu whakamarama i runga.
Pirimia: E mea atu ana ahau kia " Tu rite motuhake."
H. Tomoana: Me noho tonu te kupu "hoko" i roto, engari kia tae ra ki Poneke te komiti ka mahi ai tetahi ture hei arai i nga iwi e tohe ana ki te hoko.
Pirimia: Ka penei taku i ta H. Tomoana nei.
Mangakahia: E pai ana te whakapuare i te hoko kite pakeha, kia mohio mai ai, kei te puare ano te mokete me te Reti.
A. Kume: E pai ana te hoko ki te maori anake.
page 60Karena Kiwa: Kaore ahau e pai ki te kupu hoko, riihi, Mokete, ma tenei ka kore ai e uru mai nga iwi o waho.
H. Tomoana: Kia mana mai ta tatou tikanga, ka mahi ai tatou i tetahi tikanga hei kati i nga hoko.
Pirimia: Ko te kupu hoko nei e takoto noa iho ana, ki te katia i naianei, kua puta etahi o tatou ki waho, me o waho kua kore e uru mai.
A. Kume: E tautoko ana ahau.
Mangakahia: He mea ke te Hoko, Reti, Mokete, ka taea e tenei whare te mahi tikanga hei kati i aua ture. Otira ki taku mahara me kaua rawa tatou e korero mo te hoko, i te mea na konei tatou i huihui ai, a i rongo ai hoki i te mamae. Ko te mea pai o te pupuru i o tatou paku whenua, kaore ahau e pai kia paahitia tenei mea.
M. Te Atahikoia: Na to tatou kitenga kua mate tatou i hui mai ai tatou ki konei, kia purutia o tatou paku whenua. ko etahi o tatoa mate, konga hoko he, me era atu mea i mahia hetia i nga ra kua pahure ake nei, a mehemea ka whakaaetia tenei kupu "Hoko" kua he ta tatou mahi. Me hoko kia tatou ano ka pai ahau kia paahitia tenei korero.
H. Ropiha: E pai tonu te kupu hoko, heoi te mea he ko te hoko tahae.
H. Tomoana: Me waiho ake tenei korero mo tetahi wa. Me neke iho ki raro iho.
[unclear: Tiamana:] Konga mea e pai ana me ki mai, Ae. Paahitia ana.
I whakahaerea nga rarangi katoa o te pire, a paah tia ana, ko te ingoa o te kawana i roto i te 8 me te 9 i patua. I paahitia e te whare i runga i te pooti kia noho ko te Pirimia Maori hei haina i nga mea e paahitia ana.
Koia enei konga ingoa o nga mema i pooti mo te whakaae mo te whakakore ranei i te kawana hei haina i nga mea e paahitia ana.
I Te Ae.
1. | J. Taiaroa |
2. | H. Tomoana |
3. | Kaitaia |
4. | H. K. Taiaroa |
5. | M. Paewai |
6. | E. Te Wan |
7. | Eruini |
8. | Pohuka |
9. | Maniapoto |
10. | W. Kaharunga |
11. | N. Patuawa |
12. | Timoti Whiua |
13. | Taare Tikao |
I Te No.
1. | Huru |
2. | Porokoru |
3. | W. Ngawhau |
4. | Paraone |
5. | Rameka |
6. | Mangakahia |
7. | K. Kiwa |
8. | Tunuiarangi |
9. | N. Haari |
10. | H. Amorangi |
11. | Pene Taui |
12. | Marumaru |
13. | Kawatupu |
14. | Paerata |
15. | Mahupuku |
16. | Kupa |
17. | [unclear: Kiri vehi] |
18. | R. Wharerau |
19. | H. Puketapu |
20. | H. Te Aweawe |
21. | H. Te Wake |
22. | A. Kume |
23. | Rangiheuea |
24. | Mange Hare |
25. | Wiremu |
26. | Kupa |
27. | Wiki Te Whai |
28. | Wiki Perihi |
29. | Karena |
30. | Toroaihiti |
31. | Uruamo |
32. | Reweti |
33. | Perana |
34. | Reha |
35. | Hoani |
36. | Mohi Te Ata |
37. | Paeara |
Tiamana: Ko wai hei haina i [unclear: n] mea e paahitia ana ?
Kupa: E mea atu ana ahau ko Pirimia o to ta ou Hui.
H. Te Aweawe: E tautoko ana [unclear: aha]
Paahitia ana.
I whakauru a he rarangi 10, ko [unclear: ta] rarangi i penei, ko te takiwa e mana tenei ture, me mutu te mana o kooti whenua maori. Paahitia ana. tukua atu ana ki te Whare Ariki.