Castle-point Block, Wairarapa District.
Tenei Pukapuka
e tuhituhia nei i tenei ra i te rua tekau ma rua (22) o nga ra o Hune1853. 22 June. Wairarapa District.
i te tau o tou tatou Ariki Kotahi mano e waru rau e rima tekau ma toru 1853. He pukapuka o te tino wakaaetanga o matou o nga Rangatira me nga tangata o Ngatikahungunu e mau nei nga ingoa ki tenei pukapuka kia utua kia tino tukua rawatiaCastle-Point.
to matou whenua e tuhituhia nga rohe ki raro iho nei e mau nei te ahua ki te pukapuka ruri o te whenua e piri nei ki tua o tenei pukapuka ki a Wikitoria te Kuini o Ingarani ki nga Kingi Kuini ranei o muri iho i a ia ake ake ake, tonu atu. A no to matou wakaaetanga mo matou mo a matou whanaunga me o matou uri e whanau i muri iho i a matou kia tino tukua rawatia tenei whenua ka wakaae a Wikitoria te Kuini o Ingarini mona kia utua matou mo taua whenua ki nga Pauna moni E rua mano e rima nga rau takitahi £2,500 kotahi te mano takitahi £1000 o aua moni kua riro mai nei ki o matouReceipt for £1,000.
ringaringa i tenei ra na te Makarini. Kotahi te mano takitahi £1000 o aua moni, ko te utu tuarua ka homai ki a matou i te marama o Mei i te tau 1854. E rima nga rau takitahi ko te utu tuatoru ara ko te utu wakamutunga ka homai ki a matou i te marama o Mei i te tau 1855. Heoi ko te tangohanga wakamutunga rawatanga tenei o nga utu mo tenei whenua o matou ake tonu atu.Boundaries.
te rohe puta noa ki te Horo ka tae ki reira ka rere noa i roto o Mangapakia puta noa ki Whakereru tae noa ki Taueru rere noa ki Manuwhiri rere noa ki Whangaehu rere noa te Ahiaruhi, ka tae ki Ahiaruhi ka ahu wakaterawhiti puta noa ki Taumatawangai rere noa ki Ihuraua rere noa ki Tiraumea rere noa ki Tiheitane rere noa i te tihi o te hiwi o Puketoi, ki Wahatuara ka tapahi i reira wakatai ki te Komata rere noa te Rakau puhipuhi rere noa ki otuarehua rere noa ki whakaroro, puta noa ki Waimata tae noa ki te Moana ka waiho ko te Moana tonu te rohe puta noa ki te awa o Whareama Kua oti i a matou i o matou huihuinga korero mo te whenua te hurihuri te mihi te tangi te tino poroporoaki te tino tuku rawa i enei whenua o a matou tipuna tuku iho ki a matou hei whenua pumau na matou i tenei ra e witi nei me ona rakau me ona wai, me ona kohatu o raro ranei o te whenua o runga ranei o te whenua me nga aha noa iho aha noa iho o aua whenua ki a Wikitoria te Kuini o Ingarini ki nga Kingi Kuini ranei o muri iho i a ia ake tonu atu. Ko nga wahi e wakatapua mo nga Maori i roto i aua rohe koiNative reserves.
aenei. 1. Te wahi tuatahi ki nga tahuna i runga i te ruritanga o te Otene raua ko Perehia te kai ruri te tikanga o te rohe. 2. Te wahi tuarua ko Waitutu. 3. Te wahi tuatoru ki takapuae. 4. Te Tuawa ko Porotawao te rohe ki te wakarua ki Atukai, te rohe ki uta ko te aruhi a te Umutahi haere ki Turaoneone puta noa ki tatahi ki te Rerenga. 5. Te wahi tuarima ko Wakataki te rohe o te Wakarua ki Awahuri puta noa ki uta ki Pakohai puta noa ki te Wakaraho ka ahu waka te Moana ki te wawae. 6. Te Tuono ko te wahi i te ki Rangiwakaoma i huaina ko waihiharori. Ko nga taeapa o Katare tetahi rohe ko te Moana ki tetahi taha.7 Te Tuawitu ki uta o Akitio ko Tauranga waio ko te rohe o te wakarua ko nga whakaparara ko Taitoaro te rohe o uta ko te wai tonu o Akitio te rohe o tetahi taha. 8. Te tuawaru ki waenganui o te awa o Oahanga o Mataikona kei waiohakura te tapahanga o uta haere tika tonu ki Arawata ko te Moana tonu te rohe o tetahi taha. Kotahi te wahi iti hei nohoanga mahinga ika mo nga Maori ki waimimiha. Ko tetahi wahi iti ki Puketewai. Ko nga ara ruri nui oRight of public road allowed through reserves.
te Kuini e wakaae ana e matou kia tukua kiamabia
ki roto ki nga wahi tapu mo matou i nga wa i rite ai i a te Kawana o Nui Tireni kia mahia aua ara. He ara ano ia mo matou tahi ko nga Pakeha. A mo to matou wakaaetanga mo matou mo o matou whanaunga me o matou uri e whanau i muri iho i a matou ki nga tikanga katoa o roto o tenei pukapuka kua oti nei te korero te panui mai e te Makarini ki a matou ka tuhia iho e matou o matou ingoa me o matou tohu tapu.A mo te wakaaetanga o Wikitoria te Kuini o Ingarini mona ki nga tikanga katoa o roto o tenei pukapuka ka tuhituhia iho e te Makarini te Kaiwakarite whenua o te Kawana o Nui Tirene tona ingoa.
Donald
McLean,
Land Commissioner.
Wiremu te Potangaroa
x his mark.
Te Otene Ngarangikakeke
his
Mark.
Te Kemura Hawea.
Te Harawira Te maiawitia
x his mark.
Hoera Rautu
Noah.
Hori Karaka.
Te Manihere te Aomarere
x.
Pohimana Kaha.
Te Meihana Topuni
x.
Te opira toka
x.
Wiremu Paraone.
Tamaki
x.
Paora Patangaroa
x.
Paora te Iriwhare.
Aperahama te Hapu
x
his mark.
Te Horo
x his mark.
Te Koroneho te Awawa
x.
Wiremu te
Iriwhare
x.
Paora Tihara
x.
Apikara Moki
x.
Ko Herehere
x.
Matene te toki.
Tapatu
x.
Nahona te Waimaringi
x.
Erihapeti.
Hineiteurarangi.
Wi Waka
x his mark, and Katarina
his
wife.
Piripi Rare Rare
x.
Te Retimona te Korou
x.
Te Wirihana
tawiti.
Peni Taukata
x.
Erina Hinewiria
x.
Henari,
by order of
Richmond.
Te Hamaiwaho Kaninamo
x.
Wairua
x.
Hori te
Hunga.
Rawinia te Piki
x her mark (Haira
her child).
Te Maka te
Hemara
x his mark.
Katerina Kingi te Wharekura.
Ko Hamuera te
Rangi.
Karaitiana te Wanau wiwi
x.
Piripi Wawahia
x his mark.
Natanahira te Hopu
x.
Hamuera Tae
x.
Te Rei te Kahui
x.
Pirihia
te Wakahu
x.
Miriama Hineke rangi.
Iraia Titoko.
Hakaraia te
Pukenui.
Maika Meha.
Hemi te Koha
x.
Hamuera Pumarangi
x his
mark.
Riwai Topa
x.
Henare Wai te ngairo
x.
Ihaia te
Wakamairu.
Parehapa Oioi.
Karaitiana te Wakarato.
Ihaka te
Nahiwai
x.
Ko Mikaera Wera.
Koramana Kiki
x.
Pani Tarori
x.
Te Waka to Kohera
x his mark.
Ko Hetariki te Rangitakapo.
Ko
Mata Taria
x.
Horiana Hohou nui
x child.
Hoani Paraone
x
half-caste.
Taituha pakeha
x.
Tipene Kawena
x.
Ko Ture ture
x
her mark.
Ko te Kipatu
x.
Te Mangarau
x.
Pora Karaka
x her
mark.
Hemi Pohe
x.
Matiria
x her mark.
Te Meihana Otaota.
Wiremu te Weu.
Peni Ropi hihiwa
x her mark.
Paora te Ihu
x.
Aperahama te Makao
x.
Tinitara Mohu.
E Poti
x her mark.
Apia
Kau mai.
Arapeta Takatea
x.
Ripeka Nekewhare
x her mark.
E Kewa
x her mark.
Iraihia te Moko.
Karaitiana Te Tua.
Hana Ngatae
x
her mark.
Tamati Hapimana
x his mark.
Reweti Tame
x his mark.
Ko Wi Hapimana
x his mark.
Mata Kowhara
x her mark.
Patuae.
Ani
Patene
x her mark.
Rahene Pahinehine
x her mark.
Mita Henere 3
year
old.
Hare Taka Whatino
x.
Ngatara
x his mark.
Erano Tokoroa
x
her mark.
Ko Hariti
x her mark.
Erueru Korohimo
x 5 year old.
Erihapiti Maone.
Wi Wharerua 8
year old.
Eru te Ihu
x his mark.
Riwai Ngarangi Kapikia
x.
Pohue
x her mark.
Nata nahira te nguha
x
his mark.
Matiria te Rautahi.
Ko Riria Koekoe.
Ko Haneta 3
year
old.
Tikiri te wai
x his mark.
Tamihana Waikawa
x.
Ani Kanara
Paraone
x her mark.
Ko Hera takoto manga
x her mark.
Panapa Tauewa
x
his mark.
E Toha 7
year old x his mark.
Te Rangi haututu
x.
Hemi Piha
x.
Arapera
x.
Rawini Wanoka
x her mark.
Katarina
Mokerea.
Tiki Ku a
young boy x.
Horomana te Paraweka
x.
Tamaiti
heke
x.
Aperahama Te Ao
x.
Ruta te Waimatoto
x his mark.
Te
Hoko whare
x.
Matu Moairia
x her mark.
Hunia Kawana
x.
Karai te
Hapu
x.
Mihi Mete
child x.
Tiri pa minui
x her mark.
Pirika
x
his mark.
Iraia
x.
E Rea
x.
Hatereta
x her mark.
Horiwia
x
her mark.
Ko te Matenga
x.
Ko Horopapera Waipu
x.
Pirihira I wikau
x.
Noa Tamanui
x.
Mata Riria Puanga
x.
Te Pikoko
x.
Ihaia
te Hangahanga
x.
Erina Wakuruhuri
x her mark.
Kateraina te Ihutangi
x.
Heni te hiakai
x her mark.
Te Aoa
x his mark.
Arapera
x her
mark.
Amiria huri
x her mark.
Horiana Tarewa
x her mark.
Maria
Reke
x.
Marara Hinereha.
Miriama Wanau
x her mark.
Meri Pero
x
her mark.
Hariata te Hiakaiora
x her mark.
Maka te Rangiatea.
Te Matenga Taupiripiri.
Meri Hinekakia.
Ana te Kata.
Heporo te
hokopu.
Hemima Maiti.
Kite Katare
child x.
Wirihiti moe
wae.
Mangomango
x 4. Motueka
x 4. Nehe Kirimakane.
E Heta Wera
x.
Ema te ngongohau.
Rawinia Rangihaua.
Hokapera Ngarue.
Tamati te Wakatere
x.
Hami Tueri 9
years old x.
Te Hira te Hema
po.
Raniera Kopua
x.
Hemi Poko hiwi.
Rapana Tiakitai.
Te
Ruihi te iwa iwa
x her mark.
Nikora te Hama
x.
Irai te pei 3
years
old x.
Hireni Tuauru
x his mark.
Rewe Kingi Pakina
x.
Te Kakahu
x.
Ko Renata Pohoe
x.
Meri te Ruatou.
Te Ruini te Raupo.
E
Meri Tiripa 5
year old x.
Tapuhara
x her mark.
Hakuira te matangi
orupi.
Ngoru ngoru
x.
Wiremu Patene
x.
Te Paratene
x.
Raharuhi
x.
Ani Kanara
x.
Arama Waiimi
x.
Te Teira Raumoka
x.
Iraia Tarurua
x.
Hoana Tapiki
x.
Wata Taramana 2
year old
x.
Ramari Pukutae
x.
Iku Kimi
x.
Pipi Rerenga
x her mark.
Iwi Kohara
x her mark.
Marara Tamawiri
x her mark.
Riria Tauhinu
x
her mark.
Ripeka Hinewea
x her mark.
Roka te Maumu.
Matiaha te
Aopouri
x.
Tamihana Kauhanga
x his mark.
Hine te Kura rangi.
Marara Kaiakura
x her mark.
E noika te Panaa.
Parapa
tamaitakihia.
Ko te Rahui
x his mark.
Kereopa te Raupo
x.
Hariata te Arihau
x her mark.
Mohi te Whataauta.
Hera Rireia
x her
mark.
Hoana Hinewakaia
x her mark.
Wakarite
x her mark.
Ketu ra
mapuna.
Hone Hawine
x her mark.
Matiu Pokahou
x his mark.
Wi te
Koroneho
x his mark.
Ko te Ropiha te Waitai
x.
Hohepa te Pu
x.
Reweti Rupa 8
year old x.
Hamuera te Motu
x.
Ihipera Puku
x her
mark.
Wi te Kaho
x.
Wi Aperahama te Kerihi
x.
Taituha te Akitiu
ti.
Hiriri Tame te Apuroa
x his mark.
Irihapete Porapora
x her
mark.
Te Rina
Parematta x her mark.
Ana te Kahu Kino
x her
mark.
Tiaki tai 10
year old x his mark.
Hemi te Hemara 8
year
old.
Riwai te kukutae.
Wiremu katene te Mare.
Ihaka Watara
x.
Nikera te Kehu
x.
Hamuera Pakaiuhi
x.
Rupuha Mahokihoki
x
his mark.
Natanahira te Kohai
x his mark.
Te Hapu
x.
Heni Kana
6
year old.
Te Manihera Puku.
Makarete Waite
x her mark.
Rihara
8
year old x.
Pana te Haurangi
x her mark.
Katarini hoko
Kakahi.
Ko Teretiu Powha
x.
Ko Meri te Ahirakau
x.
Hopa Homai
Kai
x.
Wiremu te Hautuku.
Te Arawaka
x her mark.
Meri Kingi
x.
Hera te Ata
x her mark.
Te Wereta Kawekairangi
x.
Hoera
Wakataha.
Wiremu Kingi te Haeuta
x.
Horomona te Matatuhi.
Ruta
Taria
x.
Rihara Tamaka
x.
te Naera te Warekaunga
x.
Anaru te
Waituku
x.
Amiria Weraka
x.
Pirihira tohi
x.
Te Ruhi te Keteke
x.
Ahitana te Wakatohe
x.
Ihaka Korokaihau
x.
Hana te Kopi
child 10 yrs old x.
Wereta Pita 12
years old x.
Maruea Kere poti12
years old x.
Meri Poki
x.
Renata te Poke
x.
Ko
William Kingi
Tutepakihirangi.
Ko Tiaki Karu,
half caste 12 yrs old x.
Ko
Kihepo.
Ko te Harawira
x.
Ripeka te Irirakau
x her mark.
Haratiera te Aokarere
x.
Horomana te Wiri
x.
Ko te Wharenui
x his mark.
Ko Nine
x his
mark.
Ko te Ringa 8
year old x.
Haneta Titi
x his mark.
Aperahama te Korihi
x.
Ana Makuhea
x her mark child Tonara.
Makareta
te Kohai
x her mark.
Ko Pahingahinga
x.
Ko Matiaha te Karaerae
x.
Ko Himiona Huamia.
Karauria te Karoro
x.
Tipene te
Wharemahau
x.
Horotia
x.
Ko Renata Te Ao.
Wiremu Kingi te
Matahi
x.
Kohukura a muru.
Te Ngaira te Rangatae
x.
Nga kai-titiro ki enei homaitanga utu me enei tuhinga ingoa—
Wm.
Marshall, Schoolmaster, Castle Point.
O.
C. W. Bousfield, Government
Surveyor and draughtsman, Ahuriri.
C. M. Campbell, Settler,
Wanganui.
John Sutherland, Settler, Stockholder, Castle Point.
Thomas Guthrie,
Settler and
Stockholder, Castle Point.